;
, ,
-- ,
.
( , ),
, :
, , , ,
. , ,
. , "materiam
superabit opus"[75], . .
;
,
[76].
,
;
. , ,
, .
, ,
, .
,
, , (
) : . ,
, ,
; ,
. ,
, . ,
- ; , ,
. , ,
, .
,
( )
; ,
,
.
,
, . ,
, .
, ,
.
, , ,
, ,
; ,
,
, .
,
, ,
. ,
, , ,
,
; ,
, ,
, .
, ,
, .
,
. : "Sylla nescivit
literas, non potuit dictare"[77],
, - . ,
: "Legi a se militem, non emi"[78],
. : "Si
vixero, non opus erit amplius Romano imperio militibus"[79] --
, . .
, ,
. -- ,
.
, ,
, ,
.
, ,
: "Atque is habitus animorum fuit, ut pessimum facinus
auderent pauci, plures vellent, omnes paterentur"[80]. ,
, ,
;
.
XVI.
[81],
, , .
, ,
, . ,
,
. ,
,
; , ,
, , .
, ,
, . .
, .
,
, ,
, ,
. : "
: "[82]; : "
", , , ,
, ,
. , , ,
, . , , , ,
, ,
,
,
. , ,
, , , ,
, , ;
, , ,
, ? ,
,
, ,
, . ,
, , ,
. , , ,
: "Non deus vulgi negaro profanum; sed vulgi opiniones
diis applicare profanum"[83], .
, ,
.
,
( -- , , .
., "deus"); ,
, .
. ;
, , , [84] ;
, ,
, ,
.
, ,
; ,
.
: , ,
- ,
. --
, , . , "non est
jam dicere, ut populus, sic sacerdos; quia nec sic populus, ut
sacerdos"[85]. --
, -
. , ,
, .
, , ,
, , ;
, .
. ,
, , ,
, ,
melior natura[86]; , , ,
, ,
. ,
, ,
.
, :
.
, .
, . ,
: "Quam volumus licet, patres conscripti, ipsi nos
amemus, tamen nec numero Hispanos nec robore Gallos nec calliditate Paenos
nec artibus Graecos nec denique hoc ipso huius gentis ac terrae domestico
nativoque sensu Italos ipsos ac Latinos, sed pietate ac religione atque hac
una sapientia, quod deorum numine omnia regi gubernarique perspeximus, omnis
gentis nationesque superavimus"[87].
XVII. [88]
, ,
. , -- , ,
, .
. ", -- , -- ,
, , , ,
, , ,
"[89], . .
. ,
. , ,
, , ;
, ; ,
.
:
; , ,
(, , ),
.
primum mobile, .
,
,
. [90],
, ,
,
, ,
, ;
, .
:
; ;
, ; ,
;
,
; ,
, , , ,
,
. ; ,
, ;
.
,
, .
, , ,
, ,
; , (
) ,
, .
XVIII.
, --
. ,
, , . ,
, ,
; ,
, ,
;
. ,
, , , ;
, ,
, --
, . ,
.
, ,
; , ,
; ;
, ; ;
; , , ;
; ; ,
; ; ; ;
; ; ,
; ;
, -- , ,
.
, , , ,
, --
, .
,
, . -, ,
, ,
. , ,
, .
, , :
. .
, ,
( ), , ,
:
. ,
.
, ,
.
. , ,
,
, ,
. ,
, , .
, , ,
- , - .
, -
.
,
, ,
.
, ;
, ;
, ,
, .
XIX. [91]
, ;
. ,
;
. , ,
, " "[92].
, ,
. ,
: --
, -- , --
, -- - . ,
, , --
, .
, , "
, , ,
". , ,
, (
), ;
, , -- V
; , ,
, , .
, , ,
, , ,
. -- ,
-- .
[93] .
, : "
, ,
". ,
, ,
.
, , , ,
, ,
.
. ,
, ?
,
. ,
, : "Sunt plerumque regum
voluntates vehementes, et inter se contrariae"[94].
-- , ,
.
,
, , , , ,
, ; ,
.
,
( ), ,
, : ,
, ( ,
, . .).
. VIII
, I V[95]
,
,
, , , ;
. ( ,
),
,
[96]. ,
[97]. , ,
, .
, .
, ; ,
,
; II
[98]. ,
, , ,
, .
- ;
, , .
, ,
,
, II[99] , ,
. , ,
, ,
, , ,
; , ,
, , ,
[100]. , II ,
, [101].
; - ,
, -- ,
, I
II [102].
;
[103],
,
,
-- , I II.
,
, .
,
;
,
.
VII [104], ,
, ,
, ,
.
,
.
, ;
, ; ,
,
.
, vena porta[105]
: ,
, .
, ,
, ;
, , , .
, :
,
.
, ,
; --
[106]. ,
, ,
.
,
; , .
: "Memento quod es homo"
"memento quod es deus" "vice dei"[107],
, -- .
XX.
,
. ,
: , , , - ; ,
, ;
. ,
,
. ,
"" [108].
, " -- "[109].
;
,
, . ,
:
;
, , :
, [110].
,
: --
[111] ( ""), . .
; -- ,
: , , ,
, , ,
.
. ,
.
( );
,
, ,
, (
) --
, ( )
.
.
. -, ,
. -,
. -, ,
, , .
, ( )
(cabinet counsels);
[112].
,
, .
, , , ,
; ,
. ,
: "Plenus rimarum sum"[113]. ,
, , ,
. , , , ,
- .
, ;
, . ,
, , , ,
;
. VII ,
, [114].
,
. , , , ,
.
,
;
. ,
, , ,
: "Non inveniet fidem super terram"[115] --
, .
, , , ; -
.
, ;
-
, . ,
, :
Principis est virtus maxima nosse suos[116].
, ,
.
, ,
, .
, .
, -- .
,
, - , ;
, ,
-- , .
,
, ,
. , ,
"secundum genera"[117],
, , :
,
. , "optimi
consiliarii mortui"[118], ,
. , ,
.
[119];
, , , ,
.
-- : "In nocte consilium"[120].
[121],
.
:
, ,
"hoc agere"[122]. ,
, ,
.
, ,
, , , , ,
(, ,
), --
$ . , ,
(-: ,
, ), ,
.
: ,
. , ,
-- ,
, ,
,
. , ,
, ;
"Placebo"[123].
XXI.
, , ,
. ,
, ,
. (
) " , ,
, "[124];
, ,
, . , ,
,
. ,
, , ,
, . ,
, , ,
,
, , , . ,
( ,
)
; ,
, -- .
, ( )
;
, -- : ,
. , ,
. ,
, ,
, , .
XXII.
. ,
, ,
. , ;
, -- .
- -- , -- .
, -
, -- , ,
. , ;
, ,
; , :
"Mitte ambos nudos ad ignotos, et videbis"[125] --