Uladz³m³r M³kalaev³ch SHyc³k. Agen'chyk u cemry
---------------------------------------------------------------------
U.SHyc³k. "U chas ne vyarnul³sya", "Mastackaya l³taratura", M³nsk, 1975
OCR & SpellCheck: Zmiy (zmiy@inbox.ru), 20 l³penya 2003 goda
---------------------------------------------------------------------
Projdze chas, z zyamnyh kasmadroma¢ voz'muc' start vyal³znyya zorkal¸ty ³
nak³ruyucca da dal¸k³h galaktyk.
Magchyma, geta adbudzecca ¢zho ¢ nastupnym stagoddz³, magchyma, znachna
paznej. Ale nasha mara ne hocha chakac', my ¢zho cyaper hocham vedac', shto
napatkae byasstrashnyh astral¸tchyka¢ u byaskoncaj prastory. Ab ³h prygodah,
l¸se ³ znahodkah raskazvaecca ¢ getym zborn³ku fantastychnyh apavyadannya¢.
Mozhna bylo chakac', shto adbudzecca zemletrasenne, naval³cca snezhny
buran, ureshce, vypadze metearytny dozhdzh. Us¸ geta maglo zdarycca, hacya, yak
pakazval³ dasledavann³, planeta byla staraya ³ padobnyya z'yavy, u tym l³ku
metearyty, dlya yae byl³ nadzvychaj redk³ya. Ale geta?..
Skrut zaplyushchy¢ vochy, kab adagnac' pryv³d. Ale kal³ ¸n adkry¢ ³h, to ¢
nachnoj cemry, yakraz pad yarkaj blak³tnaj kropkaj S³ryusa, shto v³se¢ nad samym
nebash³lam, svyac³¢sya chyrvanavaty agen'chyk.
N³by kab padrazhn³c' Skruta, ¸n bl³snu¢ raz, drug³, trec³ ³ zgas. Skrut
prastaya¢, nape¢na, celuyu gadz³nu, chakayuchy, c³ ne z'yav³cca geta chyrvonaya
kropka zno¢. Adnak cemra n³by yashche bol'sh paguscela, ³ ¸n vobmackam, ne
advazhvayuchysya chamus'c³ zapal³c' l³htar, sabra¢ nekal'k³ kamennya¢ ³ skla¢ ³h u
grudok, kab za¢tra, kal³ razv³dnee, znajsc³ geta mesca.
Na planece zus³m ne bylo zhyccya. Navat kal³ b upa¢ metearyt, yamu ne bylo
tut shto padpal³c' - kamenn³ ³ pyasok ne garac'.
Skrut ³mkl³va pavyarnu¢sya ¢s³m korpusam, az³rnu¢sya. Zzadu byla taya zh
c¸mnaya ³ s³nyaya noch. Nad galavoj pa-ranejshamu bl³shchal³ spakojnyya, neruhomyya
zork³. Skrut uzdyhnu¢, scya¢ zuby ³, starayuchysya ne pryspeshvac' hady, pajsho¢
un³z, dze lya padnozhzha ¢zgorka staya¢ yago ¢syudyhod.
Agn³ ¢syudyhoda kryhu supako³l³. Skrut se¢, pakla¢ ruk³ na pul't. ¨n uzho
hace¢ by¢ addac' kamandu elektronnamu vadz³celyu, yak raptam, zus³m
nespadzyavana dlya syabe, vyklyuchy¢ asvyatlenne kab³ny. Navokal, adnak, n³koga ne
bylo. N³hto ne staya¢ pobach ³ ne sv³drava¢ yamu patyl³cu kryvazhernym poz³rkam.
Skrut nahmury¢sya, pusc³¢ usyudyhod. Ale ³ addal³¢shysya ad tago mesca, ne
¢klyuchy¢ svyatla. ² ¢syu darogu ne mog pazbav³cca ad pachuccya, byccam nehta
nyabachny plyve pobach.
Vyarnu¢shysya, Skrut raskaza¢ us¸ Balashu, Toj uzdyhnu¢. Adz³nota,
adarvanasc' ad Zyaml³, ad usyago zhyvoga, magl³ vykl³kac' ³ bol'sh mocnyya
galyucynacy³. A dlya Skruta geta byla pershaya ekspedycyya. ² Balash abyyakava
skaza¢:
- Aptychny padman...
Skrut ne sta¢ pyarechyc'. Va ¢tul'nym salone, u pryvychnyh abstav³nah yamu
cyaper ³ samomu pachalo zdavacca, shto ¸n, v³dac', pamyl³¢sya. Ale paznej raptam
ustryvozhyla dumka: a kal³ pamylk³ ne bylo?
- Shadz³, paglyadz³ yashche, - dazvol³¢ Balash. Ubachy¢shy, yak Skrut
perasmyknu¢ plyacham³, dada¢: - Razam pojdzem.
Na drug³ dzen' grudok, shto skla¢ Skrut, yany znajshl³ l¸gka. Adsyul', z
samaga verhu ¢zgorka, bylo v³dac' dal¸ka. Myascovasc' byla garystaya. ² ¢ tym
napramku, dze ¢nachy v³se¢ S³ryus, yak stavala voka, taksama cyagnul³sya skaly,
abryv³styya, golyya.
- Tudy ne dabracca, - Balash skaza¢ geta myakka, spachuval'na. ¨n us¸ yashche
duma¢, shto Skrutu geta prymro³lasya, ³ ne hace¢ yago rascharo¢vac'.
- Davaj pusc³m raketu, haj sfatagrafue toj ra¸n. A potym paglyadz³m
zdymk³.
Balash usm³hnu¢sya:
- Rab³...
Praz nekatory chas robat dastav³¢ pl¸nku na ¢zgorak. Kasmana¢ty ¢vazhl³va
pragledzel³ yae. N³choga admetnaga - toj zha kamenny haos.
- Pachakaem dacyamna, - pashkadava¢ tavarysha Balash. - Hacya yamu zus³m ne
abavyazkova bl³skac' zno¢.
Agen'chyk uspyhnu¢ u toj zha chas, yak ³ ¢chora. Nekal'k³ sekund ¸n gare¢
ro¢na, potym m³rgnu¢ - raz, drug³, trec³, byccam nehta padava¢ nejk³ ¢mo¢ny
s³gnal, ³ zn³k, yak rastvary¢sya, u chornaj prastory. YAny zno¢ ne paspel³
zaf³ksavac' yago pryboram³, udakladn³c' napramak - nadta neveragodnym
uyav³lasya yago ³snavanne. YAny prosta ¢pe¢n³l³sya, shto ¸n ¸sc'.
Zbyantezhany Balash tol'k³ chmyhnu¢. A Skrut, ne toyachysya, paskardz³¢sya:
- Mne strashna, Pavel...
- Bayacca nam nyama chago, - adkaza¢ zaklapochany Balash, ale ³ sam adchu¢
syabe n³yakavata. - Hutchej za ¢s¸ geta nejk³ m³neral.
Va ¢s³h kasm³chnyh davedn³kah planeta znachylasya yak pazba¢lenaya zhyccya. ²h
dasledavann³, naz³rann³ taksama pacverdz³l³ geta. ² raptam, kal³ term³n ³h
znahodzhannya tut padyhodz³c' k kancu, planeta vyrashyla padk³nuc' zagadku...
- Za¢tra pajdu ¢ gory, - paslya do¢gaga rozdumu pramov³¢ Skrut.
Balash ne adkaza¢. ¨n adchu¢ za getym³ slovam³ malen'kuyu peramogu Skruta
nad saboj - yamu zh bachylasya va ¢s³m getym neshta nevytlumachal'nae ³ tamu
strashnae. Balash razume¢, shto nya¢pe¢nenasc' Skruta ¢ sva³h s³lah, u sabe,
magchyma, ³dze ad vyal³znaj nervovaj napruzhanasc³, perazhytaj za aposhn³ya gady.
U ekspedycy³ Skrut by¢ ne samy maladzejshy. Adnak, v³dac', sprava ne va
¢zrosce. ²nshyya bol'sh muzhna peranos³l³ nyagody ³ chas pracyaglaga vandravannya. A
Skrut - chalavek zanadta ¢razhl³vy, sh³l'ny da zahaplennya¢, akty¢naj dzejnasc³
- ne¢zabave paslya startu pacha¢ pakutavac' ad adnastajnasc³. ¨n ne zahace¢,
kab yago paklal³ ¢ anab³¸znuyu kameru - l³chy¢ nedaraval'nym patrac³c' marna
hoc' chasc³nku svajgo zhyccya. Ale ne znajsho¢ syabe ³ ¢ vahcennaj kamandze.
Pra¢da, paskardz³cca na toe, yak ¸n vykonvae svae abavyazk³, syabry ne magl³.
Prosta yany za¢vazhyl³, shto yashche zus³m nyada¢na nya¢rymsl³vy, nespakojny Skrut
zrab³¢sya nadta flegmatychny. V³dac', prastora akazala admo¢ny ¢ply¢ na yago
bol'sh, chym na astatn³h.
Kal³ nadysho¢ chas pershaj razvedval'naj vylazk³, tavaryshy adrazu
prapanaval³ paslac' u yae Skruta. A ¢ naparn³k³ yamu dal³ vopytnaga Balasha.
Na pershym chase zdavalasya, shto da Skruta vyarnu¢sya ranejshy stan. Ale
recydyvy kasm³chnaj hvaroby zastal³sya. Balash da¢no ne pomn³¢, kab vos' tak,
sutyknu¢shysya z nevyadomym, navat pagrozl³vym, kasmana¢ty vykazval³ boyaz'.
Zvychajna bylo naadvarot. Nebyaspeka mab³l³zo¢vala dushe¢nyya s³ly, prymushala
dzejn³chac'. Pra¢da, ³ Skrut ne hava¢sya, navat bayuchysya. Adnak tut, v³dac',
sprava ¢ tym, shto ¸n hocha znajsc³ syabe ³ tamu ne havae sva³h pachuccya¢ ad
tavarysha. ², mozha, znojdze, kal³ adpusc³c' yago na poshuk! agen'chyka. Haj
perakanaecca, shto geta hoc' ³ ne vyadomaya pakul', ale ¢syago tol'k³
yakaya-nebudz' zvychajnaya z'yava pryrody.
Balash uzho by¢ gatovy adkazac' na slovy Skruta zgodaj, adnak peraduma¢.
U yago ne bylo ¢pe¢nenasc³ ¢ tym, shto toj agen'chyk mozhna znajsc³. Hutchej za
¢s¸ tut v³navaty yak³-nebudz' kryshtal'. U pe¢ny chas na yago traplyae zornae
svyatlo, ³ tady ¸n pachynae palymnec' u nachnoj cemry. Udzen' yago, zrazumela,
ne za¢vazhysh.
Geta prynyase Skrutu rascharavanne, pak³ne adchuvanne, shto ³snue neshta
nerazgadanae, razgadac' yakoe ¢ yago ne stala ¢mennya. ², magchyma, praz us¸
zhycc¸ ¸n pranyase ¢ sabe pachucc¸ v³ny, shto mog, ale ne adkry¢ dlya lyudzej adnu
z zagadak pryrody. Balash uzdyhnu¢ ³ skaza¢:
- U nas vel'm³ mala chasu.
Balash ne hlus³¢. Praz dvoe sutak nadyhodz³¢ najlepshy momant dlya startu.
Tol'k³ ¢ getym vypadku yany zdoleyuc' sustrecca z ekspedycyyaj u vyznachanym
punkce prastory. Lyuboe spaznenne pryvyadze da tago, shto pryjdzecca daganyac'
zorkal¸t, a geta znachyc', davyadzecca tarmaz³c', zmyanyac' kurs ³ zno¢
razganyacca, shto ne vyklyuchae ³nshyh nepradbachanyh nepryemnascej. Zdarylasya zh u
³h vos' tut vymushanaya pasadka, kal³ raptam nevyadoma chamu paskory¢sya rezhym
raboty ruhav³ko¢. S³lavoe pole planety yashche buduc' vyvuchac', z getaga boku
nekatoryya dasledavann³, yak³ya yany pravyal³, prynyasuc' karysc'. Ale zaraz
galo¢nae dlya ³h - vyarnucca nazad.
- U nas dva dn³, dzve nochy ³ yashche nekal'k³ gadz³n, - udakladn³¢ Skrut.
² geta byla pra¢da. Nejk³ chas yany sapra¢dy mel³, ³ ne bylo patreby, kab
Skrut abavyazkova znahodz³¢sya getyya dn³ na karabl³. Paduma¢shy, Balash amal'
zda¢sya.
- Pagavorym ran³caj, - paabyaca¢ ¸n.
Sv³tanne pryjshlo pahmurnae. SHal¸ny vecer n¸s adnekul' z po¢dnya hmary
drobnaga pyasku. U getaj ruhomaj sheraj meshan³ne bylo getak zha cyazhka
aryentavacca, yak ³ ¢ tumane.
- Mozha, pachakaem pagody? - skaza¢ Balash.
- U nas tol'k³ dva dn³, adna noch ³ yashche nekal'k³ gadz³n, - pa¢tary¢
svae slovy Skrut.
Balash usm³hnu¢sya ³ dazvol³¢ vyyazdzhac'. Ureshce, lakatary bachac' ³ ¢
bol'sh shchyl'nym asyaroddz³.
Adnak n³ Skrut, n³ Balash ne ¢l³chyl³ adnu akal³chnasc' - u garah, dze
treba bylo shukac' agen'chyk, davyalosya hadz³c' peshshu, pak³nu¢shy ¢se prybory ¢
kab³ne ¢syudyhoda. Skrut vyarnu¢sya n³ z chym.
Pad vechar vecer sc³h. Ase¢ pyasok. Na pacyamnelym nebe zabl³shchal³ zork³.
- Ne byaduj, - sucyasha¢ Balash tavarysha, - s¸nnya my yago abavyazkova zlov³m.
YAshche zvechara yany rasstav³l³ prybory, nastro³l³ ³h. Cyaper, kal³ z'yav³cca
agen'chyk, yany ne tol'k³ davedayucca napramak, ale ³ adleglasc' da yago z
dakladnascyu da adnago metra. Kal³ scyamnela, yany zanyal³ paz³cyyu na vyarshyn³
¢zgorka.
CHas, zdavalasya, da neveragodnasc³ zapavol³¢ svoj beg. YAny raz-poraz
paz³ral³ na gadz³nn³k³, ne davyarayuchy elektronnamu sakrataru. Ale navat
sekundnaya strelka byccam peratvarylasya ¢ m³nutnuyu - tak mala abarota¢
zrab³la yana pa kruglym cyferblace.
Skrut adysho¢ ubok, pak³nu¢shy Balasha kalya prybora¢. ¨n hvalyava¢sya ³
adchu¢ patrebu zaraz pabyc' adnamu. Pryse¢ na kamen'. Paslya celaga dnya
blukannya¢ bylo pryemna vyprastac' stomlenyya nog³. Skrut pryh³nu¢sya sp³noj da
skaly, z zadaval'nennem adchuvayuchy pad elastychnym kascyumam yae zyamnuyu
cv¸rdasc'.
Noch, peradaposhnyaya dlya ³h na getaj planece, nyachutna nakryla ¢s¸ navokal.
Gustuyu nepraglyadnuyu cemru ne magl³ peramagchy n³ Mlechny SHlyah, n³ yark³ S³ryus,
shto ¢ sva¸j statychnasc³ ¢ya¢lya¢sya yak namalyavany. ² ¢s¸ astatnyae bylo takoe zh
dal¸kae ad real'nasc³ - neruhomae, nezhyvoe. Adno, shto zdavalasya zhyvym, geta
taya chyrvonaya kropka, yakaya nyajnachaj s³gnal³la ³m ab nechym nevyadomym ³, mozha,
neabhodnym dlya lyudzej. Hutka yana z'yav³cca zno¢. ¨n davedaecca, dze yana, ³
pryjdze za¢tra na toe mesca. CHamu ¸n veryc', shto za getym agen'chykam neshta
¸sc'? A raptam, sapra¢dy, spadzyavacca na neshta nezvychajnae mozha tol'k³ tak³
nav³chok, yak ¸n?
¨n pomn³c' vypadak, yak³ sta¢ uzho hrestamatyjnym dlya mnog³h pakalennya¢
vuchnya¢ kasm³chnyh shkol. Nekal³ dva stazhory pryslal³ z Marsa pavedamlenne, shto
sutyknul³sya z reshtkam³ nevyadomaj cyv³l³zacy³. Na zdymkah, yak³ya yany peradal³,
lyudz³ ¢bachyl³ neshta vel'm³ padobnae na prylady pracy, mudragel³staj formy
f³gurk³, yak³ya byl³ abo paradzhennem fantaz³³ ³h stvaral'n³ka¢, abo,
naadvarot, raskazval³ ab vyglyadze sam³h stvaral'n³ka¢.
Geta byla sensacyya. Na Mars adprav³l³ vyal³kuyu ekspedycyyu. ² pershae
bol'sh-mensh detal'nae absledavanne pakazala, shto znojdzenyya f³gurk³ - reshtk³
ne zag³nu¢shaj cyv³l³zacy³, a metearyta. Trap³¢shy ¢ atmasferu Marsa, ¸n
uzarva¢sya, ³ askolk³, aplav³¢shysya, nabyl³ getuyu dz³¢nuyu formu.
Ale geta pav³nny byl³ ¢stanav³c' sam³ stazhory. YAny ne zrab³l³ getaga,
bo takoe ¢zho vyal³kae zhadanne ¢ kozhnaga maladoga kasmana¢ta byc'
pershaadkryval'n³kam. C³ ne padobny ¸n nechym na tyh stazhora¢?
Stala haladnavata. U razredzhanaj atmasfery planety perapady temperatury
byl³ vel'm³ znachnyya. Skrut uklyuchy¢ elektraabagre¢ skafandra. Cyaplo razl³losya
pa cele, nastrojvayuchy na m³rny, razvazhl³vy lad.
Ureshce ¢s¸ mae svoj pachatak ³ kanec. Geta staraya ³sc³na dlya Skruta
zaraz guchala, yak adkrycc¸. M³nuc' yashche sutk³-drug³ya, ³ ¸n zno¢ budze na
zorkal¸ce. Zabuducca getyya nachnyya gadz³ny napruzhanaga chakannya, ³ pachnucca
gady, abmezhavanyya kayutaj, salonam ³ abservatoryyaj. Us¸ adnastajnae,
razmeranae, budz¸nnae ³ tamu n³by zapavolenae, yak zhycc¸ ¢ anab³¸ze. Pracuyuc'
ruhav³k³, padtryml³vayuchy na zorkal¸ce ¢lasnuyu s³lu prycyazhennya. L³chyl'n³k³
adznachayuc' m³l'¸ny projdzenyh k³lametra¢. A ty ne bachysh getaga ruhu, ne
zhyvesh ³m. U ³lyum³natarah taya zh charnata, syam-tam pratknutaya bl³skuchym³
kropkam³. YAna byla ¢chora, za¢chora, mesyac nazad. Zorkal¸t ³ razam z ³m ty
n³by v³syace ¢ prastory na adnym ³ tym zha mescy. ² getamu v³sennyu ne v³dno
myazhy. ² ¢zho ne verysh navat u toe, shto neshta, me¢shae pachatak, budze mec'
kanec.
Skrut razume¢ usyu nedarechnasc' sva³h dumak. Bachy¢, shto yany kladuc'
adb³tak na yago pavodz³ny, perazhyva¢, lovyachy tryvozhnyya poz³rk³ tavarysha¢. ²
ne mog n³choga z saboj zrab³c'. YAmu zdavalasya, shto ¸n raptam sta¢ na karabl³
l³shn³. U toj chas, yak astatn³ya pracaval³, ¸n, zanyaty porkannem u sabe, n³choga
karysnaga ne zrab³¢. Pavol'na ³ marna cyakl³ yago dn³. Navat astranam³chnyya
naz³rann³, samy ¢lyub¸ny yago zanyatak, ne prynos³l³ tago zadaval'nennya, yakoe
¸n adchuva¢, znahodzyachysya na pazaatmasfernyh stancyyah Zyaml³. ¨n sklada¢
karty, dobrasumlenna, staranna, yak kursant kasm³chnaj shkoly na pershym godze
navuchannya. A ¢ glyb³n³ mozgu ¢ves' chas m³l'ga¢ napam³n, shto geta, badaj, mog
by zrab³c' ³ a¢tamat. Zdymk³ potym praanal³zava¢ by lyuby specyyal³st. ² chasam
dumalasya, c³ ne lepsh bylo byc' u anab³¸ze?
¨n uzradava¢sya getamu razvedval'namu pal¸tu. Sutyknenne z nevyadomym,
haj sabe nezhyvym svetam, - mara kozhnaga kasmana¢ta. Da tago zh geta ne
neruhomasc' zorkal¸ta ¢ drejfe, yak³, m³zh ³nshym, n³chym ne adrozn³vaecca ad
pal¸tu z subsvetlavoj hutkascyu: adleglasc³ Susvetu byl³ bol'shyya za lyudskoe
¢ya¢lenne prastory ³ chasu. Ale c³ budze ¸n radavacca, kal³ vernecca? C³
adolee parsek³, yak³h ne v³dac' ³ yak³ya ¢s¸ zh ³snuyuc', bo vyya¢lyayucca ¢
byaskoncyh ³ nudnyh gadah? Kazhuc', shto samy lepshy lekar ad nudy - praca.
Uvogule, geta byassprechna. Tol'k³ yamu yashche treba, kab praca davala
adchuval'nyya vyn³k³, kab yana, zadaval'nyayuchy cyabe, znahodz³la vodguk u ³nshyh,
byla karysnaya.
Nepatrebnasc³ lyudzyam ¸n baya¢sya bol'sh za ¢s¸ z tago chasu, yak pacha¢
zadumvacca nad sensam svajgo ³snavannya. ¨n spadzyava¢sya, shto ³menna tut, u
kosmase, ne tol'k³ naradzhayucca vyal³k³ya adkrycc³, ale ³ pravyarayucca chalavechyya
yakasc³. ², v³dac', peraacan³¢ sam syabe. Kosmas akaza¢sya ne skarbonkaj,
po¢naj navukovyh adkryccya¢. U pershuyu chargu - geta budz¸nnasc' ³ cyarpenne,
yakoga ¢ yago, yak akazalasya, vel'm³ mala.
¨n ³ zaraz, kal³ zastalosya ¢syago nekal'k³ hv³l³n, pryspeshvae chas. A
Balash zus³m spakojny. Balash navuchy¢sya chakac' - ¸n uzho dvojchy by¢ u prastory.
Na Zyaml³ m³nula stagoddze. Mnog³h, z k³m Balash pachyna¢, uzho nyama. Mnog³h ne
zastane, kal³ vernecca adsyul'. A skazhy, ³ Balash yashche raz pak³ne Zyamlyu, hoc'
razam z getym ¸n pak³ne aposhn³h sva³h bl³zk³h. Balash ne sumue ¢ kosmase,
za¢s¸dy ro¢ny, sabrany - zgustak energ³³ ³ razvazhl³vasc³. Pe¢na, tak³m ³
pav³nen byc' mudrec, yak³ zveda¢ uladu nad saboj ³ chasam.
N³by zdagada¢shysya, shto Skrut dumae zaraz pra yago, Balash azva¢sya:
- Uvaga!
Skrut z³rnu¢ na gadz³nn³k. Tryccac' sekund, dvaccac'... ¨n napruzhy¢sya ³
adchu¢, shto nestae s³ly ¢stac' na nog³.
S³gnal elektronnaga sakratara pragucha¢ znyanacku. Skrut yago chaka¢ - ³
¢s¸ ro¢na ¢zdrygnu¢. Potym pam³rga¢ vejkam³, adganyayuchy naslann¸. Pad
S³ryusam, yak ³ hv³l³nu abo gadz³nu tamu nazad, byla neparushnaya charnata. YAna
rezala vochy, naganyala sl¸zy, ³ ne bylo ¢ ¸j kol³shnyaga agen'chyka. Ashalomleny
Skrut ne varushy¢sya ³ ¢s¸ chaka¢, chaka¢...
Nape¢na, m³nula mnoga chasu, kal³ Balash nareshce skaza¢:
- Pojdzem...
Vyartanne bylo sumnae. Balash adklyuchy¢ elektronnaga vadz³celya ³ sam
kruc³¢ shturval usyudyhoda, vyb³rayuchy darogu syarod kamennya¢. Skrut by¢ udzyachny
yamu za geta. CHamu zh ne stala agen'chyka, yak³ da getaga z'ya¢lya¢sya sa
zdz³¢lyayuchaj dakladnascyu? A mozha, pra¢da na baku Balasha? Z getym ne hacelasya
pagadzhacca. Skrut duma¢, duma¢, ³ yamu ¢ves' chas zdavalasya, shto ¸n ne mozha
zrazumec' neshta ³stotnae, vel'm³ vazhnae.
Skrut zasnu¢ tol'k³ z dapamogaj elektra¢syplyal'n³ka. Ale ³ ¢ sne nejkaya
dumka, zna¸maya ³ nya¢lo¢naya, sv³dravala mozg.
Getu dumku Skrut amal' zrazume¢, kal³ prachnu¢sya ran³caj. U ³lyum³natar
zorkal¸ta b³l³ barvovyya promn³ tutejshaga sonca. U ³h svyatle, yak ³ na Zyaml³,
kruzhyl³sya drabnyutk³ya pyl³nk³. A ¢chora ³h ne bylo. Ne bylo, ne bylo...
Skrut usm³hnu¢sya zdagadcy ³ ¢s¸j dalonnyu nac³snu¢ na knopku s³gnalu
¢nutranaj suvyaz³:
- Pavel! Pavel!
Dynam³k pabudz³¢ Balasha.
- SHto takoe? - zapyta¢sya ¸n. - Da¢ by adaspacca.
- Geta ne m³neral, Pavel! - uzho radasna krycha¢ Skrut.
- Ty shto, znajsho¢ yago? - ³ran³chna pramov³¢ Balash.
- Zaraz! Zaraz! CHakaj, ya pryjdu!
Praz nekal'k³ sekund Skrut uvarva¢sya ¢ kayutu Balasha ³ plyuhnu¢sya ¢
kresla pobach z lozhkam.
- Neba bylo chystae? - pyta¢sya ¸n u Balasha.
- Unachy? CHystae.
- Ale agen'chyk ne svyac³¢sya?
- Ne.
- Znachyc', geta... nu toe, shto ty nazyvaesh m³neralam, svec³cca ne
adlyustravanym svyatlom yakoj-nebudz' zork³. Za adnu noch, ty geta vedaesh ne
gorsh za myane, yany ne magl³ prykmetna pvramyasc³cca na nebe. YAny praktychna
neruhomyya. Znachyc', geta neshta svyac³lasya abo samo pa sabe, abo dzyakuyuchy
nejkaj s³lkaval'naj kryn³cy. Pershae adpadae, bo ³naksh my bachyl³ b agen'chyk
uchora. Zgodzen?
- Slushna... - Balash se¢ na lozhku.
- Zastaecca drugoe - neshta zhyv³c' toj agen'chyk. ¨sc' nejkaya kryn³ca.
Tak?
- Dapusc³m.
- Takoj kryn³caj mozha byc' vos' shto, - Skrut pakaza¢ rukoj na vyas¸lkavy
zajchyk, yak³ zasty¢ na scyane. - Uchora, darechy, uves' dzen' bylo pahmurna.
- Ale zh geta aznachae... - urazhany Balash ne skonchy¢ frazu.
- SHto my maem, magchyma, spravu z nechym padobnym na sonechnuyu batareyu.
Udzen' yana nab³rae pramyan³stuyu abo ceplavuyu energ³yu. A paslya addae, -
zaklyuchy¢ yago dumku Skrut.
- Smela prydumana... - zaraz Balash uzho ne ³ran³zava¢. ¨n adchu¢ u
razvazhannyah Skruta nejkuyu pra¢du. ² ¸n skaza¢: - Kal³ s¸nnya my ¢bachym
agen'chyk, ya zatrymayu adl¸t. Na sutk³. ²naksh...
Balash ne dagavary¢. Ale Skrut ³ tak veda¢, shto ¸n mog skazac', ³ by¢
vel'm³ ¢dzyachny tavaryshu. Tol'k³ cyaper yago ¢zho ne muchyl³ sumnenn³. SHto b tam
n³ havalasya za getym agen'chykam, ¸n, bezumo¢na, by¢ c³kavaj z'yavaj chuzhoj
pryrody. Vartaj, kab z ¸j pazna¸m³cca bl³zhej.
Skrut ne pamyl³¢sya. U pe¢ny chas pad S³ryusam zasvyac³lasya chyrvonaya
kropka. Potym yana m³rgnula try razy ³ zgasla. Ale cyaper yae mesca bylo
zapelengavana. ² ledz' razv³dnela, Skrut z Balasham adprav³l³sya da gornaga
hrybta. Uzbro³l³sya zus³m pazyamnomu - al'penshtokam³, charav³kam³ z vostrym³
shypam³. ² tol'k³ prybory, yak³ya magl³ dapamagchy ³m za¢vazhyc' u navakoll³
metal³chnyya pradmety, rab³l³ ³h bol'sh padobnym³ na geolaga¢, chym na
al'p³n³sta¢.
YAny ³shl³, peraskakvayuchy raskol³ny, abhodzyachy neprystupnyya p³k³,
spuskayuchysya ¢ cyasn³ny ³ ¢zb³rayuchysya na abryv³styya skaly. U zyamnyh umovah yany
na¢rad c³ adolel³ b takuyu darogu. Ale na planece, menshaj za Zyamlyu, byla
menshaj ³ ³h vaga.
YAny spyn³l³sya adpachyc' kalya nevysokaga plato. Tam, za pad'¸mam, pav³nen
byc' toj samy agen'chyk. Da yago ¢zho rukoj padac'.
Skrut prajsho¢ nekal'k³ kroka¢, vyb³rayuchy zruchnae mesca, kab prysesc³. ²
¢ gety chas zam³rga¢ ³ndykatar metalashukal'n³ka. Nedze bl³zka by¢ metal c³
paklady rudy. Adnak toe, shto yany adpavyadal³ kaardynatam agen'chyka,
nascyarozhyla.
Skrut by¢ lyagchejshy, ³ Balash padsadz³¢ yago na plato.
- K³daj mne tros, - papras³¢ ¸n, kal³ Skrut apynu¢sya naverse. Skrut
chamus'c³ ne adkazva¢. Balash kryknu¢ uzho necyarpl³va: - Pamazhy!
Tol'k³ tady azva¢sya Skrut. ¨n gavary¢ sheptam, ³ Balash ne adrazu ¢cyam³¢,
shto da chago.
- YAk³ karabel'? - perapyta¢ ¸n.
Ne adkazvayuchy, Skrut nah³l³¢sya nad abryvam ³ apusc³¢ tros. Balash z³rnu¢
uverh ³ zhahnu¢sya: navat praz plastyk germashlema bylo v³dac', yak zbyale¢ tvar
tavarysha. Taropka perab³rayuchy rukam³, ¸n ³mkl³va ¢zlyace¢ ugaru. Z plato
adkryva¢sya shyrok³ krayav³d. Balash kruc³¢ galavoj, dz³vyachysya, shto maglo
¢raz³c' Skruta. ¨n n³choga ne za¢vazha¢ - tyya zh skaly, shto yany bachyl³ ³ ¢n³ze,
h³ba tol'k³ bol'shyya.
Tady Skrut nareshce zagavary¢ vyrazna:
- Glyadz³! - ³ pracyagnu¢ ruku.
Balash z³rnu¢ ³ ledz' stryma¢ vokl³ch. Tam, syarod kamennyh scen cyasn³ny,
prysypany abvalam, lyazha¢ do¢g³ s³garapadobny korpus zorkal¸ta. YAny,
kasmana¢ty, u getym pamyl³cca ne magl³, navat razglyadayuchy yago zdal¸k.
Balash ³ Skrut padyshl³ bl³zhej. Zorkal¸t by¢ stary, tak³ya budaval³ yashche ¢
pazam³nulym stagoddz³. Cyaper geta byla kucha metal³chnaga lomu.
- Treba bylo b paglyadzec' usyaredz³ne, - skaza¢ Balash, paz³rayuchy na
pustyya pra¸my defarmavanyh ³lyum³natara¢ ³ ¢vahodnyh lyuka¢.
- Na¢rad c³ znojdzem tam shto... - adkaza¢ Skrut. - Agon', yak smerch,
pran¸ssya pa adsekah.
Balash bachy¢ ³ sam, shto rubka, dze pav³nny byl³ zaho¢vacca materyyaly
ekspedycy³, lyazhala ¢ baku ad asno¢naga korpusa, pacharnelaya, splyushchanaya.
YAny pahadz³l³ vakol m¸rtvaga g³ganta, sprabuyuchy vyznachyc', shto geta za
zorkal¸t, kab prynesc³ na Zyamlyu aposhnyuyu vestku pra yago trag³chny l¸s. Ale ³
getaga ne bylo. Korpus aplav³¢sya, yak lyadzyash pad vesnavym soncam.
YAny ma¢kl³va pastayal³ kryhu ³ pajshl³ nazad, urazhanyya strashnaj karc³naj
g³bel³. ² kal³ adyshl³ ¢zho dal¸ka, Skrut raptam spyn³¢sya.
- Ale shto tady svyac³lasya? - zapyta¢sya ¸n.
- Sapra¢dy, - zgadz³¢sya Balash ³ prypyn³¢sya taksama. - A ty ¢pe¢neny,
shto geta menav³ta tut?
- Ne... Hacya agen'chyk pav³nen mec' nejkae dachynenne da karablya. Cyaper ya
¢ getym ne sumnyavayusya.
Balash z³rnu¢ pa bakah. Gory, skaly, kamenn³, syarod yak³h uzho ne v³dac' ³
zorkal¸ta. ² zork³ zverhu ne tak³ya yark³ya, yak unachy, adnak prykmetnyya ¢
razredzhanym atmasfernym pokryve planety.
- Vaz'm³ aryenc³r, - para³¢ ¸n Skrutu, yak³ taksama sprabava¢ neshta
¢bachyc' u navakoll³.
Skrut zdz³¢lena skaza¢:
- Geta ¢baku, badaj, z k³lametr...
- Pojdzem hutchej, - adkaza¢ Balash. - Bayusya, ne paspeem dacyamna.
Daroga byla pakruchastaya. M³nula yashche z pa¢gadz³ny, kal³ Balash skaza¢:
- Nedze tut.
Kamenny gushchar, zdalosya, sta¢ yashche bol'sh neprahodny. Na¢rad c³ mozhna
bylo ¢ ³m shto za¢vazhyc', ³ Skrut nedaverl³va spyta¢:
- Tut?
Na gety raz yany ne pamyl³l³sya. Vypadkova z³rnu¢shy na vyarshynyu
abryv³staj, byccam ssechanaj, skaly, Balash uskryknu¢. Tam bylo neshta padobnae
na pyachoru. Uvahod, n³byta zashkl¸ny, c'myana pabl³skva¢, adlyustro¢vayuchy skupyya
barvovyya promn³ nadvyachorkavaga svyac³la.
Spatreb³lasya yashche z pa¢gadz³ny, pakul' Balash sa Skrutam dabryl³ da
mesca, ad yakoga mozhna bylo dabracca da pyachory. Ugaru vyala vuzkaya paloska,
para¢na¢cha chystaya ad zavala¢ ³, zdavalasya, syam-tam padpra¢lenaya - na sh³le
byl³ n³by vyrublenyya ¢ skalah prystupk³. Mo¢chk³ lyudz³ lezl³ na garu. A ¸j ne
bylo kanca.
Pyachora adkrylasya rapto¢na - daroga vyvela Skruta ³ Balasha na nevyal³kuyu
plyaco¢ku perad uvahodam u yae.
- Budan... - shapnu¢ Skrut.
- Saklya... - skaza¢ Balash.
Perad ³m³ stayala scyana. Gladkaya ³ ro¢naya, aval'naj formy, yana
pabl³skvala adlyustravanym svyatlom, n³by adshl³favany agat.
Stomlenyya krutoj darogaj, lyudz³ stayal³ perad dz³¢naj pabudovaj, ne
razumeyuchy, shto geta.
- Mayak, - vykaza¢ zdagadku Skrut.
- Dlya kago? - Balash va ¢s³m hace¢ bachyc' sens.
Menav³ta ¢ mayaku ¸n yago ne ¢bachy¢. ¨n pa¢tary¢ pytanne: - Dlya kago? Da
karablya ne menej k³lametra, ³ yago ne v³dno adsyul'. Hto stav³c' znak³, yak³ya
n³choga ne gavorac'?
- Mozha mayak by¢ pasta¢leny k³ms'c³ ranej? Astral¸tchyk³ za¢vazhyl³ yago
s³gnaly, pavyal³ syudy zorkal¸t ² nespadzyavana trap³l³ ¢ avaryyu. Dumayu, geta
slushna.
- Hutchej ramantychna. A slushna?.. - Balash pak³va¢ galavoj. - Nagadvae
stary kasm³chny detekty¢.
Zvychajna neshmatslo¢ny, Balash raptam zrab³¢sya gavark³. Skrut sa
zdz³¢lennem adznachy¢ getuyu peramenu ¢ pavodz³nah tavarysha. V³dac', ³ yago
znahodka vyvela z ra¢navag³.
- SHto gadac', - Skrut pastuka¢ pa chornaj scyane kulakom, nascyarozhana
prysluha¢sya, nedaverl³va paglyadze¢ na svayu ruku, yakaya ¢ pal'chatcy skafandra
vyglyadala to¢staj ³ karotkaj, ³ nya¢pe¢nena skaza¢: - Pustata.
Balash padysho¢ da scyany, sam pastuka¢.
- Budzem lamac'? - zapyta¢sya Skrut.
- Zlamac' prosta. A shto tam? Hto rab³¢, navoshta? Ty mozhash mne skazac'?
Ne? Dyk c³ maem my prava razburac'?
Skrut adchu¢, shto log³ka Balasha pachala yago razdrazhnyac'. Kal³ tak dumac',
to nel'ga navat na chuzhyya planety apuskacca. Raptam shto pashkodz³sh. ²,
stryml³vayuchy zlosc', Skrut pavol'na, starayuchysya taksama byc' lag³chnym,
zagavary¢:
- Maem. Maem prava. Na planece nyama zhyccya. Tol'k³ reshtk³ zyamnoga
zorkal¸ta. Getaya scyana mae da yago nejkae dachynenne. Kal³ geta navat chuzhy
mayak, to ¸n mog pasluzhyc' prychynaj g³bel³ zyamlyan. My prosta abavyazany
davedacca, shto geta takoe!
Balash sluha¢ ne pyarechachy. Kal³ Skrut skonchy¢, ¸n, zgadzhayuchysya, skaza¢:
- Adydz³, shavajsya.
- Davaj ya, - zapratestava¢ Skrut. - Tabe vesc³ planetal¸t. ² ¢reshce...
YA za¢vazhy¢ agen'chyk.
- Prava pershaadkryval'n³ka? - usm³hnu¢sya Balash. - Zgodzen.
Scyana sapra¢dy akazalasya shklyanaya. Tol'k³ shklo bylo specyyal'nae.
Cv¸rdae, tryvalae, zdol'nae vytrymac' mocny ¢dar. Ul'tragukavym nazhom Skrut
vyraza¢ prahod ³ prasunu¢ galavu. Uzho nastup³¢ vechar, ³ ¢ syaredz³ne pyachory
panava¢ zmrok. Skrut pakruc³¢ galavoj. Zaznachy¢, shto praz geta shklo pramenn³
svyatla ³duc' tol'k³ ¢ adnym napramku - znutry, ³ kal³ vochy pryvykl³, ¸n u
dal'n³m kutku za¢vazhy¢ nejkae ¢zvyshenne. A na ³m... U Skruta mocna zab³lasya
serca.
- Balash, - pakl³ka¢ ¸n syabra ³ ¢vajsho¢ u pyachoru.
¨n ne pamyl³¢sya. Geta bylo lozha, a na ³m u skafandry lyazha¢... chalavek.
¨n by¢ nezhyvy ³, v³dac', da¢no. Skrut pamknu¢sya by¢ rasshp³l³c' skafandr na
chalaveku. Balash spyn³¢ yago:
- Ne treba...
Skrut paduma¢, shto sapra¢dy getamu zyamlyan³nu ¢zho n³chym ne dapamozhash. ¨n
pastaya¢, patryma¢ ruku na yago plyachy, n³by razv³tvayuchysya naza¢s¸dy, ³ pajsho¢
aglyadac' pyachoru.
Stala ¢zho zus³m c¸mna. Balash uklyuchy¢ l³htar.
Pyachora byla amal' pustaya. Nyaro¢nyya kamennyya sceny, tak³ zh kamenny
lozhak. Pobach neshta padobnae na stol. Syam-tam Skrut za¢vazhy¢ rask³dany
³nstrument, detal³, vuzly prybora¢, mashyn.
- Tut pav³nna byc' shov³shcha... - ugolas paduma¢ ¸n.
- Tak... - zgadz³¢sya Balash. - CHalavek prazhy¢ u pyachory nyamala. ¨n nedze
tryma¢ svae prypasy. YAshche pav³nna byc' nedze regeneracyjnaya ¢stano¢ka. Bez
yae ¸n do¢ga ne vytryma¢ by.
Shov³shcha bylo pobach z lozhkam. Znajsho¢shy yago, Balash zno¢ padysho¢ da
zyamlyan³na. Do¢ga-do¢ga staya¢ nad ³m, potym pracyagnu¢ ruku ³ dakranu¢sya da
yago nog. Pad nyachutk³m³ ad ta¢shchyn³ aho¢naga kascyuma pal'cam³ akazalasya
pustata. Balash adysho¢ ³ do¢ga glyadze¢ praz prazrystuyu adsyul' scyanu ¢ chornuyu
noch. Potym, ne abarochvayuchysya, papras³¢:
- Pashukaj... Pav³nny byc' dz¸nn³k³.
Skrut ne zdagada¢sya, shto tak uraz³la tavarysha, ³, aglyadayuchy n³shy,
raz-poraz k³da¢ na yago nya¢cyamnyya poz³rk³.
- Vos', - nareshce znajsho¢ ¸n kasety z kryshtal³kam³, na yak³h kasmana¢ty
zvychajna zap³sval³ ¢s¸, shto l³chyl³ vartym uvag³.
Skrut patryma¢ ³h u rukah, n³by ¢zvazhvayuchy, yashche raz zaz³rnu¢ u n³shy ³
zakutk³ pyachory ³ spyta¢:
- Pachytaem na karabl³?
- Tut, - adryv³sta k³nu¢ Balash.
Skrut zdz³v³¢sya nezvychajnaj surovasc³, yakaya praguchala ¢ yago golase. Ale
zgadz³¢sya ³ se¢ na kamen', yak³, nape¢na, nekal³ sluzhy¢ gaspadaru stalom.
Potym ustav³¢ kryshtal³k³ ¢ gukazdymal'n³k, yak³ za mmoga dzesyac³goddzya¢
³stotna ne zmyan³¢ sva¸j kanstrukcy³, padklyuchy¢ racyyu, kab mozhna bylo chuc'
zap³s u shlemafonah, ³ skaza¢:
- Gatova...
Tol'k³ tady Balash pavyarnu¢sya da svyatla - rezk³, rashuchy.
- Uklyuchaj! - zagada¢ ¸n ³ pajsho¢ da lozhka. Tak ³ staya¢ ¸n uves' chas,
pakul' zyamlyan³n nyaspeshna raskazva¢ pra sva¸ zhycc¸.
A ¢ Skruta ne hap³la advag³ stac' pobach z ³m - ¸n ne mog glyadzec' na
reshtk³ getaga chalaveka, chyj razdumny golas pryglushana ³ pavol'na gucha¢ u
shlemafone.
Nevynosna zamarudzhana cyakl³ m³nuty, raskryvayuchy vyal³kuyu tragedyyu
zorkal¸ta ³ tago, hto zasta¢sya adz³n z vyal³kaga ek³pazha.
"...Perada mnoj vybar, - n³by rayachysya z subyasedn³kam, gavary¢
astral¸tchyk, - pamerc³ zaraz c³ pasprabavac' zhyc'... YA ne agavary¢sya. ²menna
- pasprabavac'. Geta zhycc¸ ne prynyase mne radasc³. YA ne zmagu kal³-nebudz'
vyarnucca na Zyamlyu. Pra myane, nape¢na, n³kol³ n³hto navat ne davedaecca -
na¢rad c³ yak³ karabel' zabrydze ¢ gety ra¸n. YA ne zmagu navat vybracca z
pyachory - kosc³ abedzvyuh nog rastrushchany ¢ chas katastrofy. YA ne magu sam sabe
zrab³c' aperacyyu, bo kal³ zmog by vytryvac' bol', to treba mec' yashche
germetychnuyu kameru - yae taksama nyama. Tak³m chynam maya buduchynya - adz³nota,
neruhomasc', beznadzejnasc'. Ale ya ne prymayu smerc'. Pakul' ya magu - ya
pav³nen zhyc'. Ne tamu, shto ³nstynkt macnejshy za volyu ³ ya chaplyayusya za zhycc¸.
YA pav³nen zhyc', bo ya - chalavek, ³ ¢ myane yashche dzejn³chae mozg..."
Skrut sluha¢ ³ ¢ya¢lya¢ sabe razb³ty vybuham zorkal¸t, m¸rtvuyu planetu ³
adz³nokaga skalechanaga chalaveka, yakomu shchasl³vy, a hutchej neshchasl³vy vypadak
padarava¢ zhycc¸ ³ yakomu nalezhala pakutavac' ad bezdapamozhnasc³ ³ byass³llya
do¢g³ya-do¢g³ya dn³, mesyacy, gady.
C³ mozha takoe vytrymac' chalavek? Skrut ne ta³¢sya perad saboj. Dlya yago
geta byla ne prosta c³ka¢nasc'. ¨n n³kol³ ne zabyva¢, yak gnyala yago
abmezhavanasc' prastory ¢ zorkal¸ce. YAna byla n³shto ¢ para¢nann³ z prastoraj
Susvetu. ² ¢ getaj neadpavednasc³ yamu bachylasya neshta nenatural'nae, varozhae
chalaveku. Geta prygnyatala. Skrut razume¢ svoj stan ³ n³choga ne mog z saboj
zrab³c'. Ale yamu bylo lyagchej. Z ³m za¢s¸dy znahodz³l³sya tavaryshy z dzyazhurnaj
zmeny, yago aho¢vala moc magutnaga zorkal¸ta. Dze bra¢ stojkasc' gety
kasmana¢t? SHto nadavala yamu s³ly? Adchuvanne chalavechaj godnasc³? Ale zh pra
geta ³ Skrut n³kol³ ne zabyva¢...
"Oh, yak geta nevynosna, kal³ dzejn³chae mozg. Ranej mne zdavalasya geta
shchascem, a zaraz mne chasam hochacca pashukac' nejkuyu tam knopku, kab hoc' na
³mgnenne vyklyuchyc' mozg, zabycca ³ pazbycca svajgo stanov³shcha".
Uznya¢shy vochy ¢ chas adnoj z pa¢z, kal³ chulasya tol'k³ patreskvanne racy³,
Skrut za¢vazhy¢ pobach z lozhkam korpus robata. ¨n by¢ latany ³ peralatany.
Zakl¸pk³ ³ shvy na absharpanym metal³chnym korpuse robata, mozha, yarchej za ¢s¸
raskryl³ Skrutu zhudasnuyu karc³nu aposhn³h mesyaca¢ zhyccya chalaveka, yak³
stara¢sya pado¢zhyc' ³snavanne svajgo adz³naga pamochn³ka. Gety robat raschysc³¢
chalaveku darogu da pyachory, nadzejna abstalyava¢ yae, kab chalavek mog zhyc' tam
stol'k³, skol'k³ hop³c' energ³³ va ¢calelyh akumulyatarah ³ sonechnyh
batareyah. ², nape¢na, chalavek dzyal³¢sya z robatam, addayuchy yamu bol'shuyu chastku
energ³³, ne zvazhayuchy na svoj holad ³ golad.
Ale robat ne me¢ chalavechaj vynosl³vasc³. ¨n zneruhome¢ ranej chalaveka.
Skrut uyav³¢ sabe rospach, yakaya avalodala tady chalavekam...
N³by vedayuchy naperad ab getyh dumkah Skruta, chalavek skaza¢: "S¸nnya ya
zasta¢sya bez Ac³ly..."
Adna fraza, ³ n³ slova bol'sh, n³vodnaj skarg³, nyagledzyachy na toe, shto
dlya yago geta bylo pachatkam kanca.
Skrut paduma¢, shto yamu ne tak l¸gka budze zrazumec' getaga chalaveka,
zamuravanaga ¢ skale dal¸kaj planety ³ nepah³snaga ¢ sva¸j vol³. CHalavek ne
spadzyava¢sya, shto yago kal³-nebudz', haj sabe ³ paslya smerc³, znojduc'. ¨n
razvazha¢ sam z saboj, bo me¢, v³dac', adz³nuyu slabasc' - patrebu ¢
subyasedn³ku.
- ...Ty chuesh?
Skrut uzdrygnu¢. Zaduma¢shysya, ¸n uzho ne sluha¢. Zaby¢sya na Balasha.
- Skrut, ty chuesh? - pa¢tary¢ Balash.
Skrut prysluha¢sya, adnak ne adrazu zrazume¢, chym vykl³kany vokl³ch
tavarysha.
"...YA ¢ves' chas dumayu, dze byla nasha pamylka? CHamu ¢zarval³sya ruhav³k³?
Pershyya s³mptomy nepaladak u ³h z'yav³l³sya, kal³ my ledz' uvajshl³ ¢ s³lavoe
pole planety, My spadzyaval³sya naladz³c' ruhav³k³, apynu¢shysya na cv¸rdaj
glebe. Ale spyn³c' reakcyyu ¢zho ne ¢dalosya. Dz³¢na, yana ³shla byccam by
pavol'na, ne sc³hayuchy ³ ne narastayuchy. ² raptam skachok, vybuh..."
U shlemafone stala c³ha. Skrut necyarpl³va z³rnu¢ na gukazdymal'ny
aparat. Balash tryma¢ ruku na vyklyuchal'n³ku.
- A nam udalosya, - z gorychchu skaza¢ ¸n, byccam adchuvayuchy v³nu za toe,
shto ¢ ³h papyaredn³ka¢ - kasmana¢ta¢ - bylo mensh veda¢.
Skrut adchu¢, yak yago ahopl³vae nespakoj. SHto z tago, shto na Zyaml³ ¢zho
vedayuc', yak spyn³c' takuyu reakcyyu? Dlya getaga chalaveka geta ¢zho ne mae
znachennya. YAmu vazhna bylo samomu dajsc³ da ³sc³ny, po¢nascyu vykarystac' svoj
yashche zhyvy ³, v³dac', magutny rozum, rashayuchy vyal³kuyu zagadku. Tol'k³ getym
¸n, pam³rayuchy, mog peramagchy smerc'. C³ znajsho¢ ¸n prychynu? Skrut mahnu¢
rukoj:
- Uklyuchy...
"Ale pav³nna byc' rashenne getaj zadachy, yakoga my tady ne bachyl³".
- Kanechne, kanechne, - shapnu¢ Skrut, dumayuchy, shto ³h aparat vel'm³
marudna zdymae guk. ¨n tryvozhy¢sya: nya¢zho l¸s ne pashle getamu advazhnamu
magutnamu chalaveku pospeh, nya¢zho daremnyya byl³ yago pakuty?
Skrut hvalyava¢sya, yak n³kol³ yashche ¢ zhycc³. A golas u shlemafone gucha¢
ro¢na, nepaduladny n³yak³m nya¢dacham. Z dnya ¢ dzen' chalavek koratka k³da¢ u
m³krafon: "N³choga novaga". ¨n, v³dac', mnoga pracava¢, bo ¢s¸ radzej ³
radzej traplyal³sya ¢ zap³se razvazhann³. A mozha, ¸n byarog energ³yu batarej -
yany zh, yak ³ robat, ne byl³ nevycherpnyya.
- Bol'sh ne magu! - nervova vyguknu¢ Balash ³ pajsho¢ da vyhada.
- My mus³m dasluhac', - skaza¢ yamu Skrut. - Dlya nas mae znachenne ne
sutnasc' yago adkryccya, a sam fakt.
YAny ¢zho n³choga ne chakal³ ad asudzhanaga na marudnuyu smerc'. YAny dumal³
addac' yamu dan³nu yak chalaveku. A ¸n zdz³v³¢ ³h zno¢.
"Zdaecca, us¸. YA vedayu formulu".
Treba byc' vyal³k³m matematykam, kab tol'k³ zapomn³c' z adnago razu gety
do¢g³ rad ³ntegrala¢, l³chba¢ ³ znaka¢. CHalavek prachyta¢ yae, potym,
paduma¢shy, pa¢tary¢ bol'sh pavol'na, n³by dayuchy sluhacham magchymasc' udumacca
¢ yae sens. ² raptam pramov³¢ z sumnennem: "C³ ¢s¸ geta?"
- Us¸! Us¸! - kryknu¢ Balash, byccam chalavek mog yago pachuc'. - Lyudz³ na
Zyaml³ vyvel³ tvayu formulu...
Do¢gae shypenne ¢ navushn³kah bylo adkazam Balashu. CHalavek ma¢cha¢. Mozha,
duma¢, mozha, u yago ne stala ¢zho s³ly, kab skazac' aposhnyae, razv³tal'nae
slova, a mozha, uzho l³chy¢ geta slova naogul ne³stotnym, nepatrebnym.
Ma¢channe shlemafona¢ bylo nevynosnym. Ale n³ Skrut, n³ Balash ne
advazhval³sya vyklyuchyc' aparat. ²m zdavalasya, shto tym samym yany dachasna
abarvuc' zhycc¸ getaga muzhnaga chalaveka. Prajshla, nape¢na, gadz³na. Vyarshyn³
gor pasvyatlel³ - pachyna¢sya dzen'.
- Treba vyartacca, - skaza¢ Balash, - my beznadzejna pozn³msya.
- YAshche kryshachku... - papras³¢ Skrut.
Balash pak³va¢ galavoj, adchuvayuchy ³ sam, shto ne mozha pajsc³ adsyul', ne
dachaka¢shysya kanca.
Patushyl³ l³htar. Ran³shnyae svyatlo, l¸gkae, svezhae, pran³kla praz
zrobleny Skrutam uvahod u pyachoru. Pramen' sonca kranu¢ germashlem chalaveka, ³
tvar yago n³by azhy¢, razgladz³l³sya pakutl³vyya skladk³. Skrut ushap³¢sya, nav¸¢
k³naaparat. ² tut shlemafony azhyl³.
"Vos' cyaper, zdaecca, us¸".
Zno¢ praguchala do¢gaya formula, paslya pa¢zy chalavek pa¢tary¢ yae. Dlya
getaga ¸n znajsho¢ s³ly. ² geta, v³dac', byl³ yago aposhn³ya namagann³. Aparat
da¢ s³gnal, shto zap³s skonchany.
- Hto ¸n? - spyta¢ Skrut, dumayuchy nad tym, chamu geta pasvyatle¢ tvar
Balasha. - Nya¢zho my ne znojdzem dze-nebudz' tut yago ³mya?
- Ne vedayu. Ale ¸n vyratava¢ nas. ¨n zaz³rnu¢ glybej, chym my. Ne
vedayuchy yago adkryccya, my na advarotnym shlyahu pa¢taryl³ b l¸s yago karablya.
Skrut ne by¢ n³ f³z³kam, n³ matematykam. ¨n ne mog zrazumec' formuly,
znojdzenaj getym chalavekam. ² yago zus³m zaraz ne hvalyavala, shto yany magl³ ne
vyarnucca. U dal¸k³m kosmase lyudz³ gatovy ³ da getaga.
¨n sabra¢ batare³, daluchy¢ da ³h avaryjnuyu batareyu sa svajgo skafandra
³ padklyuchy¢ da ¢stano¢k³, yakaya ¢nachy svyac³la chyrvonym agen'chykam. Potym
zavary¢ prarezany nadoechy ¢vahod u pyachoru ³ pabeg daganyac' Balasha.
Last-modified: Sun, 26 Oct 2003 09:53:16 GMT