6 avgusta - Ot lagerya na plato lednika Zap. Vodif nachinaem pod容m na horosho vidnuyu skal'no-osypnuyu sedlovinu per. Zap. Vadif (F.15). Optimal'noj yavlyaetsya levaya po hodu sedlovina. Ot legerya do nachala vzleta odin 45-ti minutnyj perehod. Dalee pod容m po osypnomu sklonu, krutiznoj 25-30. , vysotoj 200 m. zanyal men'she chasa. Na perevale ploshchadki pod palatki, otkrytoj vody net, tur v centre sedloviny .
Nachinaem spusk ot levyh po hodu skal, navesiv petlyu na odin iz harakternyh skal'nyh vystupov (F.20). Po krutomu snezhno-ledovomu sklonu 45. tri verevki do 1-go bergshrunda (F.22). Posle bergshrunda dvizhenie v svyazkah po bolee pologomu sil'no razorvannomu sklonu. Primerno cherez 50 metrov podhodim ko vtoromu grandioznomu bergshrundu (F.23), odnako, chut' levee po hodu on zasypan i preodolevaetsya v svyazkah s poperemennoj strahovkoj. Pochti srazu za bergshrundom krutizna sklona uvelichivaetsya do 40. , poyavlyayutsya uchastki otkrytogo l'da. Naveshivaem eshche 2 verevki peril. Pogoda sil'no uhudshaetsya, idet mokryj sneg, tuman. Na tri takta dohodim do krutogo ledovogo uchastka, nedaleko ot skal'nogo vyhoda. |to mesto v solnechnuyu pogodu, vidimo, ochen' kamneopasno; nuzhno soblyudat' ostorozhnost'. Sleva podhodit kuluar, yalyayushchijsya musorosbornikom vsego sklona. Dazhe v pasmurnuyu pogodu po nemu to i delo prohodyat nebol'shie lokal'nye kamnepady. Zdes' eshche odna verevka po krutomu ledovomu sklonu, cherez bergshrund. V verhnej chasti - pochti otves. Posle bergshrunda sklon okonchatel'no vypolazhivaetsya do 20. . Sbegaem na verhnee plato zapadnogo pritoka led. Asan-Usan. Spusk s perevala zanyal okolo 5 chasov.
Pri prohozhdenii perevala ochen' vazhno priderzhivat'sya kompromisa mezhdu tehnicheski slozhnoj pravoj chast'yu i kamneopasnoj levoj chast'yu sklona. Esli dvigat'sya tak, kak opisano v otchete G. G. Pirogova, to eto privedet k neopravdannoj tehnicheskoj slozhnosti. Pri spuske optimal'nyj put' prosmatrivaetsya, odnako, pri pod容me ego mozhno srazu ne zametit'. Nuzhno ne speshit' lezt' na pereval'nyj sklon, a projti vyshe po ledniku i podnimat'sya po kratchajshemu bezopasnomu puti. Pereval ochen' krasiv i interesen, trebuet gibkogo vladeniya turistskoj taktikoj i tehnikoj (F.24).
7 avgusta - Noch'yu sneg prekratilsya, cherez nekotoroe vremya vyzvezdilo. Vyshli v 10.00. Lednik zakrytyj, idem v svyazkah, krutizna sklona 10-15. , mestami vstrechayutsya nebol'shie uchastki krutiznoj svyshe 20. . Po svezhevypavshemu snegu zamechatel'no "glissiruetsya". Za chas "proglissirovali" do bokovoj moreny. Eshche za polchasa po osypi s mestami proglyadyvayushchimisya puchkami travy spustilis' do osnovnogo tela led. Asan-Usan, gde prishlos' perelezat' cherez vnushitel'nyj ranklyuft, po dnu kotorogo s revom mchitsya vodnyj potok. Pri vyhode na lednik dva metra l'da. Prishlos' primenit' takoj ustarevshij v nashe vremya priem, kak vyrubanie stupenej.
Udivitel'no, chto morena led. Asan-Usan predstavlyaet soboj rovnoe, kak aerodrom prostranstvo iz slancevoj plitki. Kakoj eto kontrast s sosednim ushchel'em Ak-Su.
Po etomu polyu, s legkimi ryukzakami bezhim ne ostanavlivayas'. Inogda tormozim tol'ko dlya togo, chtoby perevesti duh, da polyubovat'sya na nepristupnye steny Asan-Usana (F.28) i Aksu. Nabitaya tropa idet po krajnej pravoberezhnoj morene lednika, a v dal'nejshem po pravomu beregu r. Kara-Su. V 13.30 vstali na obed v archevyh zaroslyah v kilometre nizhe moreny lednika. Posle obeda bezhim vniz i cherez 2 chasa 30 min. my okolo ust'ya r. Dzhaupaya. Prohodim sto metrov vverh po reke i v 17.30 razbivaem lager' na levom beregu. Na sleduyushchij den' u nas zaplanirovana dnevka.
8 avgusta - Na dnevke bezhim za zabroskoj, da edim abrikosy, za kotorymi Sergej sbegal v sadik na sliyanii Karavshina i Dzhiptyka.
9 avgusta - Idem po trope vverh po r. Dzhaupaya. Tropa idet po levomu (orogr.) beregu 200 m, a naprotiv pervogo kosha po mostu perehodit na pravyj. Mestnye pastuhi priglashayut vnutr' otvedat' ajrana i pogovorit', chto my ohotno delaem. Pokushav lepeshek i vdovol' napivshis', prodolzhaem put'. CHerez poltora chasa dohodim do povorota na per. Verh. Dzhaupajskij, gde tozhe poseshchaem kosh. Posle takogo kolichestva s容dennyh mestnyh yastv, projdya odin perehod v napravlenii perevala, stanovitsya yasno, chto neobhodim minimum chasovoj prival. Padaem okolo rodnika, kotoryj okazalsya poslednim, dal'she vody ne bylo do r. Tamyngen.
Uhodim s privala v 14.30. Tropa podnimaetsya po dnu bezvodnoj doliny i cherez 40 min. ot mesta privala vyvodit vyshe granicy lesa k bokovomu otrogu, kotoryj obrazuet s hrebtom, ogranichivayushchim levyj bort doliny, uzkij neprohodimyj kan'on. Poetomu, chtoby popast' na per. Verh. Dzhaupajskij neobhodimo snachala po trope podnyat'sya na peremychku v bokovom otroge do kuda chas puti.
S peremychki otkryvaetsya vid na osnovnuyu sedlovinu. Pod容m na nee idet po trope po granice beloj i krasnoj sypuhi. Ot bokovogo otroga do sedloviny perevala chut' bolee chasa puti.
Vyhodim na pereval v 18.30 i, poskol'ku vremeni do temnoty ostaetsya malo, ne ostanavlivayas' idem vniz. Spusk idet po trope po dnu bezvodnoj doliny. Inogda parallel'no idut dve tropy po kamnyam (dlya pod容ma) i po melkoj sypuhe (dlya spuska). Po sypuhe, a zatem po trope za chas spuskaemsya k r. Tamyngen, traversiruem sklon vpravo (5 min.) i vstaem na nochevku okolo chistogo ruchejka. Palatki stavim uzhe v temnote. Na prohozhdenie perevala ot ust'ya r. Dzhaupaya do r. Tamyngen nam potrebovalos' 7 chasov hodovogo vremeni.
10 avgusta - Na etot den' plany nebol'shie - dojti do ledopada led. Tamyngen. S vyhodom ne toropilis', cherez desyat' minut doshli do kosha, gde vstretili uzhe znakomogo kirgiza, prishlos' brosat' ryukzaki ne uspev ih nadet'. Otvedali zharenogo myasa yakov i v 12.00 otpravilis' v put'. Tropa idet po levomu beregu r. Tamyngen i cherez 2 chasa vyvodit k morene lednika. Za polchasa podnimaemsya na verh moreny po kamnyam i srednej osypi. Lednik Tamyngen otkryt sverhu do nizu, prakticheski ne zamorenen (F.29). Lednik ne krutoj 15-20. , sil'no protayavshij, to i delo prihoditsya pereprygivat' cherez ruchejki. Idem po central'noj chasti lednika, blizhe k pravomu bortu. CHerez chas vyhodim na morenu, v meste, gde nachinaetsya pod容m na perevaly Granitnyj i CHernyj. Zdes' vstaem na nochevku.
11 avgusta - Pod容m na terrasu vostochnoj vetvi led. Tamyngen, otkuda nachinaetsya pod容m na pereval Snezhnyj, mozhno osushchestvlyat' libo v lob po konglomeratno-osypnomu sklonu pravogo borta ushchel'ya, vdol' nizvergayushchegosya vodopada, libo podnimat'sya po pervomu (s nizu) pravomu rukavu led. Tamyngen s prohozhdeniem per. CHernyj 1B i vyhodom na verhnee plato terrasy, ledopad takzhe prohoditsya po levomu (orogr.) bortu, no takoj put' ochen' dlinen i dolog. My vybrali pervyj variant.
Vyhodim v 8.00 i nachinaem pod容m po snezhnomu sklonu, cherez 40 metrov vyhodim na sypuhu i prodolzhaem dvizhenie po nej, derzha napravlenie na verhnyuyu chast' vodopada. Pod容m na terrasu vostochnoj vetvi led. Tamyngen zanimaet chas hodovogo vremeni. Otsyuda otkryvaetsya zamechatel'nyj vid na Turkestanskij hrebet vo glave s pikom 5209 m. S etogo mesta viden ledopad vostochnoj vetvi lednika. Do podnozhiya ledopada eshche chas puti. Po opisaniyam ledopad obhoditsya po sypuhe levogo borta. odnako dlya etogo prishlos' by zalozhit' vnushitel'nyj kryuk. Posoveshchavshis' reshili projti ledopad v lob, tem bolee, chto put' dvizheniya prosmatrivalsya. Snizu vidno, chto lednik sil'no razloman po centru, pravyj (orogr.) bort v nizhnej chasti tozhe neprohodim. Po levomu bortu mozhno podnyat'sya vyshe serediny ledopada, no dal'she tozhe nachinayutsya razlomy. V seredinnoj chasti ledopada vidny dve ledovye polki, po kotorym mozhno bylo by perejti s levogo borta na pravyj, kotoryj k tomu momentu vypolazhivalsya i po snezhnomu sklonu kotorogo mozhno projti ostavshuyusya chast' ledopada.
V koshkah nachinaem pod容m na tri takta po ledovomu sklonu levogo borta krutiznoj do 40. . Dvizhenie v svyazkah, s poperemennoj strahovkoj v opasnyh mestah. Podnimaemsya do pervogo ledovogo mosta, no most nenadezhnyj, mestami s razlomami. Reshaem idti ko vtoromu mostu, tem bolee ledovyj sklon pozvolyal eto sdelat', lish' uzhe pri vyhode ko vtoromu mostu prishlos' preodolet' nevysokuyu ledovuyu stenku vysotoj 2 m. i krutiznoj 70. . Vyshe levyj bort peresekaet ryad moshchnyh razlomov. Traversiruem lednik po mostu k pravomu bortu. Prihoditsya pereprygivat' neskol'ko glubokih treshchin, gde primenyaem poperemennuyu strahovku. Dalee po snezhnomu sklonu vyhodim na plato vyshe ledopada, prohozhdenie kotorogo zanyalo okolo chasa chistogo vremeni. Zdes' duet holodnyj poryvistyj veter. Dalee v svyazkah dvizhemsya po centru lednika (10-15. ) treshchin net. Eshche cherez chas vyhodim na vypolazhivanie lednika naprotiv per. CHernyj. Vetra net i my reshaem razbit' lager' zdes', a ne vyhodit' pod vzlet per. Snezhnyj do kuda 50 min. hod'by. Ostavshuyusya chast' dnya otdyhaem.
12 avgusta - Vyhodim v 9.00. Podnimaemsya po snezhno-ledovomu sklonu pravogo borta lednika okolo skal'nogo otroga. Krutizna sklona do 30. . CHerez 50 min. vyhodim na verhnee plato lednika k nachalu pod容ma na per. Snezhnyj. Na pereval vedet sklon iz melkoj zhivoj osypi krutiznoj 30. i vysotoj 200 m. Vremya pod容ma na pereval 40 min.
Sedlovina perevala Snezhnyj predstavlyaet soboj rovnuyu ploshchadku, vystlannuyu slancevoj plitkoj. Ploshchadka imeet dlinu poryadka 100 m. pri shirine okolo 50 m. Zdes' mozhno postavit' palatki, no postoyanno duet sil'nyj pronizyvayushchij veter. Tura na perevale my ne obnaruzhili. Davlenie padaet uzhe vtorye sutki, i v konce koncov pogoda portitsya: so storony Zeravshanskogo hrebta nebo zatyagivaetsya groznymi kuchevymi oblakami. Nedolgo otdyhaem i idem na vershinu.
Na vershinu Uzlovaya vedet pologij osypnoj sklon, cherez nekotoroe vremya perehodyashchij v snezhnyj. Vremya pod容ma na vershinu s perevala 40 min. s naborom vysoty 100 m. Vetra prakticheski net. S vershiny otkryvaetsya udivitel'nyj vid na okrestnye gory: piki Granitnyj, Arhar, Turkestanskij hrebet, po krasote prevoshodyashchij vid s pika Piramidal'nyj (F.32, 33). Na vostoke viden Vysokij Alaj, v yasnuyu zhe pogodu navernyaka prosmatrivaetsya Pamir. V vostochnoj chasti led. Karatura viden ledovyj sklon per. Tolstogo. |to nash sleduyushchij pereval. Pogoda ne baluet, solnce vse rezhe proglyadyvaet iz-za tuch. Uzhe vidna, priblizhayushchayasya so storony Zeravshana stena dozhdya. Naskoro fotografiruemsya i bezhim vniz. Bystro spuskaemsya po sypuhe yugo-vostochnogo grebnya vershiny, kotoraya bystro zakanchivaetsya i perehodit v ostryj skal'nyj greben'. Dal'she veshaem perila po snezhno-ledovomu sklonu sleva ot grebnya. Verevku zakreplyaem na skalah. Krutizna sklona na etom uchastka poryadka 45. , pervye metry spuskaemsya po glubokomu nanesennomu snegu, nizhe uchastki otkrytogo l'da. 50 metrovoj verevki kak raz hvataet, dalee snova vyhodim na greben' i po skalam i osypi spuskaemsya do snezhnoj ploshchadki. Ryadom na skalah nashli ostavlennuyu kem-to petlyu. Otsyuda do pologogo uchastka grebnya eshche okolo 30 m. po vysote. Sklon snezhnyj, lish' v nizhnej chasti est' led. Ot snezhnoj ploshchadki traversom spuskaemsya na verhnyuyu granicu sypuhi. Idem v koshkah snachala na tri takta, a vnizu na l'du spinoj k sklonu. Pri otsutstvii snega na etom uchastke neobhodimy perila. Na sypuhe snimaem koshki i cherez 10 min. po pologomu snezhno-osypnomu grebnyu spuskaemsya na per. Karatura. Na sedlovine imeyutsya ploshchadki pod palatki, eshche porazhaet kolichestvo ostavlennogo zdes' turistskogo musora. Pogoda portitsya okonchatel'no, nachinaetsya sneg; bystree nachinaem spuskat'sya.
Severnyj sklon per. Karatura predstavlyaet soboj 450 metrovyj snezhno-skal'no-ledovyj sklon, krutiznoj do 45. . Harakter sklona neblagopriyatnyj: nebol'shoj sloj raskisshego snega, postepenno tverdeyushchego s glubinoj, do l'da ne dokopat'sya. Verevku mozhno zakrepit' lish' s pomoshch'yu "kresta" iz ledorubov, da i to sklon na dlinu ledoruba prakticheski ne probivaetsya, sdergivanie "kresta" v takih usloviyah problematichno. Uchityvaya vysokuyu stepen' podgotovki uchastnikov i horoshee snaryazhenie, prinyali reshenie spuskat'sya na tri takta.
Nachinaem spusk v napravlenii na pravyj kraj vidneyushchejsya vnizu skal'noj "lapy", do kotoroj 150 m. po vysote. Idem ochen' medlenno, staratel'no vybivaya stupeni i nadezhno strahuyas' ledorubom. CHerez chas vyhodim na verhnyuyu granicu "lapy", nemnogo spuskaemsya do udobnoj skal'noj polochki. Otsyuda vidny dva puti; pervyj- eto klassicheskij put' pod容ma na pereval, vdol' granicy snega i skal. V dannyh usloviyah etot put' byl by ochen' dolog i opasen: ledovyj sklon pokryt ryhlym snegom, okolo skal polosa nenadezhnogo ryhlogo l'da. Vtoroj put'- po uhodyashchemu vglub' "lapy" skal'no-osypnomu kuluaru. Vybiraem vtoroj variant, tem bolee, chto idushchij sneg i syrost' znachitel'no umen'shili veroyatnost' kamnepadov po kuluaru. Poka razmyshlyali nad spuskom, naletelo oblako i vidimosti ne stalo. Dozhdavshis', kogda vosstanovilas' vidimost', nachali spusk. Bystro spuskaemsya po sypuhe do teh por poka kuluar ne obryvaetsya vniz otvesnymi skal'nymi sbrosami. Vnizu prosmatrivaetsya lednik, otrezannyj ot osnovnogo tela led. Karatura nizhnim otrogom skal'noj "lapy". V verhnej chasti lednika viden bol'shoj kamen' s ploskoj vershinoj, na kotorom mogla by raspolozhit'sya vsya komanda s ryukzakami. Do etogo kamnya kak raz hvataet 50 metrovoj verevki. Spuskaemsya dyul'ferom po skal'nym otvesam, i vot my na kamne. Dalee vniz vedet 200 metrovyj snezhnyj sklon 45. , vyvodyashchij na vypolazhivanie led. Karatura. Harakter sklona takoj zhe, kak i naverhu. Medlenno idem vniz na tri takta, v nizhnej chasti sklona perehodim bergshrund po snezhnomu mostu i vyhodim na pologij lednik, gde stavim palatki. Holodno: duet sil'nyj veter, idet sneg. Spusk s v. Uzlovaya na led. Karatura zanyal bolee 5 chasov chistogo vremeni.
Spravka: Svyazka perevalov Snezhnyj + Karatura vpervye projdena v 1978 godu v napravlenii s vostoka na zapad i klassificirovana pervoprohoditelyami kak 3A k.s. CHerez god, gruppa, sovershivshaya povtornoe prohozhdenie svyazki tozhe v napravlenii vostok- zapad, ocenila svyazku kak 2B k.s, rekomendovav ee kak prepyatstvie dlya pohodov chetvertoj kategorii slozhnosti.
Pri podgotovki puteshestviya my ne nashli svedenij o prohozhdenii perevalov Snezhnyj+Karatura v napravlenii s zapada na vostok, i projdya svyazku v etom napravlenii mozhem vynesti sobstvennuyu ocenku slozhnosti etogo uchastka marshruta. Dejstvitel'no otrezok ot pod容ma na per. Snezhnyj do sedloviny per. Karatura ne predstavlyaet tehnicheskoj slozhnosti. Zdes' vse zavisit ot fizicheskoj podgotovki gruppy i predvaritel'noj akklimatizacii. Na spuske zhe po severnomu sklonu per. Karatura my stolknulis' s situaciej, kogda v otsutstvii nadezhnogo zakrepleniya verevok dvizhenie po perilam bylo by bolee opasnym, hotya i bolee bystrym, chem dvizhenie v svyazkah. Zdes' vysokaya stepen' lichnoj podgotovki kazhdogo uchastnika yavilas' reshayushchim faktorom dlya uspeshnogo prohozhdeniya perevala. V usloviyah avgusta 1996 goda my klassificiruem svyazku per. Snezhnyj + v. Uzlovaya + per. Karatura ne nizhe 3A k.s. Odnako my dopuskaem, chto v drugoj obstanovke, kogda na sklone budet mnogo snega, libo naoborot on budet ledovym, prohozhdenie perevala mozhet znachitel'no uprostit'sya, hotya na proveshivanie sklona po klassicheskomu marshrutu potrebovalos' by ne menee vos'mi 50 metrovyh verevok.
13 avgusta - Noch'yu poryvy vetra dostigayut shtormovoj sily. Utrom vylezaem iz palatki tol'ko dlya togo, chtoby otkopat'sya. "Fortambek" derzhitsya dostojno, a polozhenie dvuskatki s kazhdym chasom vse bolee plachevnoe. Veter ne stihaet i dnem.
14 avgusta - Pod utro veter nemnogo stihaet, no kak stanovitsya svetlo vnov' nabiraet prezhnyuyu silu. O tom, chtoby idti ne mozhet byt' i rechi. Tuchi s beshenoj skorost'yu nesutsya po nebu, uspevaya tem ne menee vysypat' stenu snega. Prihoditsya brosit' dvuskatku i vshesterom pereselit'sya v "Fortambek".
15 avgusta - Utrom v tuchah poyavlyayutsya razryvy, inogda vidny probleski solnca. Sneg sverhu pochti prekratilsya, no veter gonit pozemku, metel' prodolzhaetsya. Broshennuyu palatku zaneslo uzhe pod konek. Stanovitsya yasno, chto prodolzhat' zaplanirovannyj marshrut s vyhodom na Zeravshanskij lednik nevozmozhno, nepogoda vybila nas daleko iz grafika. Tem bolee, chto posle okonchaniya purgi pridetsya den'- dva zhdat', poka so sklonov sojdet sneg. Vydvigaetsya mnozhestvo variantov koncovki pohoda, no v konce koncov vse soshlis' vo mnenii, chto nado idti vniz, chtoby uspet' na poezd. Bylo resheno spustit'sya do r. Dzhiptyk, dalee do r. Karavshin i ujti v Voruh po doroge, po kotoroj mesyac nazad zabrosilis' v rajon. Odnako v dal'nejshem obstoyatel'stva zastavili nas neskol'ko raznoobrazit' koncovku pohoda.
16 avgusta - Noch'yu veter neskol'ko poutih, utrom v tuchah mnogochislennye razryvy, proglyadyvaet solnce. Pozavtrakali i nachali sobirat'sya. Bolee chasa otkapyvaem palatku. Glubina snega do 70 santimetrov. Nakonec odevaem ryukzaki.
Idem po centru led. Karatura, na pologih uchastkah sneg ves' sdulo, idem po otkrytomu l'du. V mestah gde pokruche, naoborot snezhnye zanosy, provalivaemsya po koleno. V meste, gde lednik kruto povorachivaet na sever - zona treshchin, obhodim ee blizhe k levomu bortu i vyhodim na rovnoe plato lednika, v nizhnej chasti obryvayushcheesya moshchnym ledopadom. Ledopad prohoditsya okolo chernoj skaly, za kotoroj otkryvaetsya vostochnaya chast' led. Karatura, vedushchaya k per. Tolstogo. Peresekaem lednik k pravomu bortu, derzha napravlenie na skalu (F.36). Lednik ves' zasypan snegom, idem v svyazkah, to i delo provalivayas' v mnogochislennye treshchiny. Blizko k skale podhodit' nel'zya- kamneopasno. Pereprygnuv neskol'ko treshchin srednej shiriny, po sklonu 30. spuskaemsya s mestu sliyaniya zapadnoj i vostochnoj vetvej led. Karatura. CHerez poltora chasa ot mesta zimovki dobezhali do moreny, naprotiv skal'nogo ostanca. Dalee spuskaemsya po levomu bortu slabo zamorenennogo lednika i cherez chas stavim palatki na levoberezhnoj morene, gde est' udobnye ploshchadki.
17 avgusta - Nachali spuskat'sya po levoberezhnoj morene. Primerno cherez chas doshli do mesta, gde morena pereshla v konglomeratnyj sklon vysokoj bokovoj moreny led. Karatura. V etom meste vyhodim na zamorenennyj lednik i prodolzhaem spusk po ego central'noj chasti, blizhe k pravomu bortu. V odnom meste prihoditsya preodolevat' ledovyj razlom, poskol'ku edinstvennyj put' obhoda- po sypuhe pravogo borta, a tuda lezt' "lomalo". K reke spustilis' po osypnomu sklonu central'noj chasti moreny, i tut zhe pod lednikom pereshli na pravyj bereg, gde sudya po karte nachinalas' tropa, vedushchyaya k r. Dzhiptyk i dal'she k r. Karavshin. Spusk ot mesta nochevki do "zelenki" na pravom beregu reki zanyal poryadka dvuh chasov. Poka gotovili obed, pogoda snova isportilas'.
Na "zelenke" beret nachalo malozametnaya tropa, kotoraya, peresekaya osypnye sklony pravogo borta doliny, cherez chas vyvodit k sliyaniyu rek iz nashego i sosednego pravogo ushchel'ya, dayushchih nachalo r. Mynteke. Zdes', na zelenyh lugah, stavim palatki pod prolivnym dozhdem.
18 avgusta - Ot mesta nochevki nachinaetsya nabitaya tropa, kotoraya, podnimayas' po sklonu pravogo berega, vyvodit na pereval, kotorye oboznachen na nashih kartah kak Kindyk, a mestnye nazyvayut eto mesto Kugandy. Do perevala dva chasa hod'by. Pri pod容me s tropy otkryvaetsya zamechatel'nyj vid na led. Karatura i led. Mynteke, poetomu chasto ostanavlivaemsya fotografirovat' (f.39).
Na perevale vstrechaem pastuhov, kotorye rasskazali, chto neskol'ko let nazad tropa po beregu r. Dzhiptyk obvalilas', i teper' eto ushchel'e neprohodimo. |ti svedeniya podtverzhdalis' rasskazami pastuhov iz doliny r. Tamyngen, a pozzhe my vstretili gruppu izhevskih turistov, kotorye v proshlom godu pytalis' projti po r. Dzhiptyk, no vynuzhdeny byli vernut'sya.
Prishlos' izmenit' marshrut i podnimat'sya po doline r. Dzhiptyk, chtoby potom, perevaliv cherez per. Dzhiptyk, spustit'sya v kish. Voruh.
Popiv chaya u pastuhov, v techenii polutora chasov spuskaemsya k mostu cherez Dzhiptyk po krutoj trope.
19 avgusta - Po mostu perehodim cherez reku i po pravomu beregu cherez 3 hodovyh chasa podhodim k letovke chabanov pered nachalom pod容ma na per. Dzhiptyk. Vecherom sidim v letovke i edim myaso tol'ko chto zarezannogo kozla. Poshel mokryj sneg, bystro ukryvshij vsyu dolinu.
20 avgusta - Utrom vylezli iz palatki i obomleli: pokrytaya snegom dolina blestela pod luchami voshodyashchego solnca, napominaya razve chto Krym zimoj. Shvatilis' za fotoapparaty, a cherez chas solnce ne ostavilo i sleda ot etoj krasoty.
Po trope, idushchej vdol' peresohshego ruch'ya, podnimaemsya do nachala osypnogo pereval'nogo vzleta, do kuda 50 min. hodovogo vremeni. Dalee tropa serpantinom podnimaetsya po sypuhe, peresekaya sklon ot odnogo kraya k drugomu. Ot nachala vzleta do perevala chas puti.
Na perevale nas vstrechaet holodnyj veter, poetomu ne ostanavlivayas' bezhim vniz. CHerez 40 min. spuskaemsya k letovke chabanov, kotorye, zavidya nas na perevale, prigotovili k nashemu prihodu otmennyj plov. Podkrepivshis' bezhim dal'she. Tropa idet po pravomu beregu ruch'ya i cherez chas puti perehodit v dorogu, po kotoroj eshche chas do fermy sel'soveta "Voruh", gde nas zhdet znakomyj tadzhik, ushedshij iz doliny r. Dzhiptyk dnem ran'she. Prinesennaya im dynya prosto velikolepna.
21 avgusta - Po proezzhej doroge idem vniz k r. Kshemysh. CHerez 4 chasa voshli v kishlak Voruh. Na etom uchastke mozhno i ne topat' peshkom, a doehat' na mashine, kotorye inogda podnimayutsya vverh za lesom.
Iz Voruha na rejsovom avtobuse pereezzhaem v g. Isfaru, otkuda cherez Kanibadam edem v Tashkent.
1. Palatka s tentom 2
2. Primus 2
3. Kany s kryshkami 2
4. Polovnik 1
5. Fonar' 1
6. Remnabor 1
7. Aptechka 1
8. Svechi (polovinki) 12
9. Suhoj spirt 50 tabl.
10. Verevki osnovnye 50 m. 3
11. Verevka vspomogatel'naya 50 m. 1
12. Molotki ledovye 2
13. Ajs-fifi so stremenami 2
14. Kryuch'ya skal'nye 12
15. Ledobury s karabinami 10
16. Ledobur samovyvinchivayushchijsya 1
17. Rashodnaya verevka 30 m. 1
18. Komplekt kart 2
19. Benzin 18 l.