LOVA
KONEJ iDZE TAK, YAK iDZE KONX, KALi e YAGO  NA SPiNE ZVYCHAJNAYA CHALAVECHAYA VAGA.
nA  ASTATNiH,  NAP|eNA,  SHTOSXCi LYAGCH|JSHAE. tOJ, HTO  MCHYCX  NAPERADZE,  MAE
GARACHY NORAe: DZYAR| KANYU  ROT CUGLYAMi. I  YASHCH| -- ADZiN Z iH NYUHAE TABAKU: YA
ZNAJSHOe PYL ZYALENAJ TABAKi LYA MESCA, DZE YANY SPYNYALiSYA PERAD APOSHNiM NABEGAM
i NATAPTALi  SHMAT  SLYADOe. mESCA G|TA --  VYALiKi DUB NEPADALEK  AD PAVALENAJ
AGARODZHY.
     -- dZE MOZHA BYCX MESCA iH ZBORAe? -- SPYTAe YA.
     -- g|TA YA VEDAYU ZARAZ DOBRA, -- SPAKOJNA ADKAZAe rYGOR. -- g|TA NEDZE e
yaNOeSKAJ PUSHCHY.  ya PRASACHYe  SLYADY. vOSX  PAGLYADZiCE. --  šN  PACHAe KR|SLiCX
LAZiNKAYU  PA ZYAMLi: -- vOSX PUSHCHA. tADY, KALi BYe ZABiTY rAMAN, SLYADY ZNiKLi
VOSX TUT, AMALX  LYA BALOTA, YAKOE AKRUZHAE  PUSHCHU. kALi YANY  GNALiSYA ZA TABOYU,
PASLYA  VYACH|RY e dUBATOeKA, SLYADY ZNiKLi PAeNOCHNEJ PERSHAGA MESCA, A PASLYA TOJ
GiSTORYi LYA  yaNOeSKAGA PALACA, KALi YANY NAVAZHYLiSYA KRYCHACX,  --  YASHCH|  TROHi
PAeNOCHNEJ. bACHYSH, SHLYAHi AMALX SYHODZYACCA.
     -- pRAeDA, -- PADHAPie YA. -- I KALi  iH PRADOeZHYCX, YANY SYDUCCA e ADNYM
PUNKCE, NEDZE NA BALOCE.
     -- ya BYe TAM, -- SKUPA, YAK AB SAMYM ZVYCHAJNYM, BURKNUe rYGOR. -- bALOTA
LiCHYCCA  e TYM MESCY GiBLYM, ALE YA PABACHYe, SHTO NA  iM  TAM-SYAM  RASCE TRAVA
SiVEC.  a  TAM,  DZE  RASCE  SiVEC, TAM  ZAeZHDY  ZMOZHA  PASTAViCX NAGU  KONX
PASKUDNiKA, KALi PASKUDNiKU BUDZE DLYA G|TAGA PiLXNAYA PATR|BA.
     -- dZE G|TA MESCA? -- ZBYALEe RAPTAM sVECiLOViCH.
     -- lYA hALODNAJ LAGCHYNY, DZE LYAZHYCX KAMENX, vEDZXMAKOVA STUPA.
     sVECiLOViCH  YASHCH| BOLXSH  ZBYALEe.  nESHTA HVALYAVALA YAGO,  ALE EN  AVALODAe
SABOYU.
     -- yaSHCH| SHTO? -- SPYTAe YA.
     -- yaSHCH| TOE, -- PANURA MARMYTAe rYGOR, -- SHTO TY PAMYLYAESHSYA, bELAR|CKi.
hOCX VYKLiKAe  TADY Z HATY rAMANA gARABURDA, ALE EN  DA DZiKAGA PALYAVANNYA NE
MAE DACHYNENNYA. u TYYA DZVE NOCHY, KALi YANO Z'YAeLYALASYA e APOSHNi RAZ,  gARABURDA
SYADZEe U SVAiM BERLAGU, YAK HAMYAK U NARY. ya VEDAYU, YAGO DOM DOBRA PiLXNAVALi.
     --  aLE  ZH  EN  ZACiKAeLENY e SMERCi ABO VAR'YACTVE  yaNOeSKAJ.  yaMU G|TA
KARYSNA. šN PRYMUSie kULXSHAe  ZAPRASiCX U TOJ VECHAR nADZEYU yaNOeSKUYU DA SYABE,
EN PASLAe DA kULXSHAe i SVAYU DACHKU i ZATRYMAe USiH DA NOCHY.
     rYGOR ZADUMAeSYA. pASLYA MARMYTNUe:
     -- mOZHA,  i TAK.  tY RAZUMNY,  TY VEDAESH.  aLE gARABURDY TAM NE BYLO, YA
ADKAZHU GALAVOYU. šN DR|NNY YAZDOK. šN BAYAGUZ. I EN UVESX CHAS SYADZiCX U PALACY.
aLE ZH EN MOZHA i  NAMOViCX NA TUYU AGiDU  KAGOSXCi iNSHAGA.  mOZHA,  G|TA i TAK.
tAKi MOZHA.
     I  TUT  sVECiLOViCH YASHCH| BOLXSH ZBYALEe  i eTAROPieSYA KUDYSXCi VACHYMA,  YAK
BYCCAM ABDUMVAe SHTOSXCi VAZHLiVAE. ya NE PERASHKADZHAe YAMU: ZAHOCHA -- SAM SKAZHA.
dUMAe EN, ADNAK, NYADOeGA.
     -- bRATY, YA, ZDAECCA, VEDAYU G|TAGA CHALAVEKA. rAZUMEECE, VY  NASHTURHNULi
MYANE  NA G|TA.  pERSHAE: "vEDZXMAKOVAYA  STUPA". ya  SENNYA  BACHYe TAM CHALAVEKA,
VELXMi  ZNAEMAGA MNE CHALAVEKA,  NA YAKOGA NiKOLi B  NE  PADUMAe, i  G|TA MYANE
BYANT|ZHYCX.  šN BYe VELXMi STOMLENY,  BRUDNY, EN iSHOe DA BAGNY. pABACHYe MYANE,
NAKiRAVAeSYA DA MYANE: "shTO  VY TUT ROBiCE, PAN sVECiLOViCH?" ya ADKAZAe ZHARTAM:
"shUKAYU eCHARASHNYAGA DNYA".  a EN ZARAGATAe  i PYTAE: "hiBA eCHARASHNi  DZENX, HAJ
YAGO  D'YABAL, PRYHODZiCX U SENNYASHNi?" a  YA YAMU  KAZHU:  "vA eSiH NAS  UCHARASHNi
DZENX NA  SHYi  ViSiCX".  šN: "aLE  ZH  NE PRYHODZiCX?"  a  YA  YAMU:  "a DZiKAE
PALYAVANNE? z MiNULAGA AZH U SENNYA PRYJSHLO". tOJ AZH U TVARY ZMYANieSYA: "hAJ YAGO
LiHA... nE PAMiNAJCE VY YAGO!" I PAEHAe LYA DRYGVY NA POeNACH. ya NAKiRAVAeSYA DA
VAS, PAN bELAR|CKi, A KALi AZiRNUeSYA, TO BACHU: EN PAEHAe NAZAD i eZHO e LAZHOK
SPUSKAECCA. sPUSCieSYA i ZNiK.
     -- hTO G|TA? -- SPYTAe YA.
     a sVECiLOViCH USE VAGAeSYA. pASLYA eZNYAe SVAE SVETLYYA VOCHY.
     --  pRABACHCE, bELAR|CKi,  PRABACH,  rYGOR,  ALE YA  NE  MAGU  PAKULX  SHTO
SKAZACX. g|TA ZANADTA VAZHLiVA, A YA NE PLYATKAR, YA NE MAGU TAK PROSTA eZVALiCX
TAKOE ABViNAVACHVANNE  NA  PLECHY CHALAVEKA,  YAKi, MOZHA,  YASHCH|  i BYAZViNNY.  vY
VEDAECE, ZA  TAKOE MOGUCX ZABiCX  NAVAT PA  ADNAMU PADAZR|NNYU.  mAGU  TOLXKi
SKAZACX,  SHTO  EN BYe  SYAROD  GASCEJ U  yaNOeSKiH.  ya  eVECHARY YASHCH|  PADUMAYU,
PRYPAMYATAYU GiSTORYYU PRA V|KSALi i ZAeTRA SKAZHU VAM... ya PAKULX NE MAGU BOLXSH
NiCHOGA SKAZACX...
     -- o, VYADOMA. nADZEJNAE ALiBi. o, DURNi!  I  YAKiYA NYAP|eNYYA DUMKi! -- pA
ANALOGii YA PRYPOMNie i SVAE NYAP|eNYYA DUMKi PRA "RUKi", YAKiYA PAViNNY BYLi MNE
DAPAMAGCHY RAZABRACCA e CHYMSXCi VAZHLiVYM, ALE  PRYDUMACX, USPOMNiCX NE  MOG i
ADAGNAe NADAKUCHLiVAE SLOVA.
     vYRASHYLi, SHTO rYGOR BUDZE SENNYASHNYAJ  NOCHCHU SYADZECX  U hALODNAJ LAGCHYNE,
ADTULX  NEDALEKA  DA HATY,  U YAKOJ ZHYe sVECiLOViCH, YAGO STARY "BRAT-SLUGA"  i
KUHARKA. u VYPADKU PATR|BY MY ZMOZHAM YAGO TAM ADSHUKACX.
     -- I eSE  ZH YA NE VERU, SHTO PADPiLXNUYU iH TAM PRY VYHADZE. sVECiLOViCH iH
SPUDZie, -- SiPAVATA SKAZAe  rYGOR. -- yaNY  ZNOJDUCX iNSHUYU DAROGU Z PUSHCHY NA
RAeNiNU.
     -- aLE  iNSHAJ  DAROGi e  PARK NE  ZNOJDUCX.  ya BUDU  PiLXNAVACX  iH  LYA
PAVALENAJ AGARODZHY, -- VYRASHYe YA.
     -- aDNAMU NEBYASPECHNA, -- APUSCie VOCHY rYGOR.
     -- aLE TY TAKSAMA BUDZESH ADZiN.
     --  ya?  nU,  NYAMA  DURNYH.  ya  SMELY,  ALE  NE  TAK, KAB ADZiN  SUPRACX
DVACCACEH.
     -- a YA KAZHU VAM, -- UPARTA SKAZAe YA, -- SHTO  GASPADYNYA bALOTNYH yaLiN NE
VYTRYMAE, KALi i SENNYA Z'YAViCCA  PAD MURAMi DOMA DZiKAE PALYAVANNE. ya PAViNEN
NE PUSCiCX iH U PARK SENNYA, KALi YANY TOLXKi NADUMAYUCX PRYJSCi.
     -- ya NE MAGU  DAPAMAGCHY  VAM SENNYA, -- ZADUMLiVA PRAGAVARYe sVECiLOViCH.
-- tOE,  SHTO YA  SENNYA PAViNEN ZNAJSCi, BOLXSH VAZHLiVAE. mAGCHYMA, SENNYA DZiKAE
PALYAVANNE NAOGUL NE Z'YAViCCA. u YAGO NA SHLYAHU PAeSTANE PERASHKODA...
     -- dOBRA, -- SPYNie YAGO YA DAVOLi SUHA, -- VAM TR|BA BYLO VYKAZACX  SVAE
MERKAVANNi, A NE ZAGADVACX NAM ZAGADKi. ya VYJDU SENNYA ADZiN. yaNY NE CHAKAYUCX,
YA SPADZYAYUSYA NA G|TA. I, DA TAGO ZH, YANY NE VEDAYUCX, SHTO e MYANE ESCX  ZBROYA. ya
DVOJCHY SUSTRAKAeSYA Z PALYAVANNEM  i YASHCH|  Z TYM CHALAVEKAM, SHTO STRALYAe  MNE e
SPiNU. I NiKOLi  NE eZHYVAe  YAE.  nU SHTO  ZH,  YANY PABACHACX...  yaK PAVOLXNA MY
RAZBLYTVAEM G|TA! yaK LYANiVA PRACUYUCX NASHY MAZGi!
     -- a G|TA LEGKA  i  LAGiCHNA RAZBLYTVAECCA  TOLXKi e DR|NNYH RAMANAH, --
BURKNUe  PAKRYeDZHANY  sVECiLOViCH.  --  dA TAGO ZH, MY  NE  SYSHCHYKi GUBERNSKAJ
PALiCYi. I DZYAKAVACX bOGU.
     rYGOR PAHMURNA KALUPAe LAZiNKAYU ZYAMLYU.
     -- hOPiCX, -- SKAZAe EN Z UZDYHAM. -- tR|BA DZEJNiCHACX. pASKACHUCX YANY e
MYANE, DURNi... I -- PRABACHCE -- VY eSE ZH PANY, i NAM PA DAROZE TOLXKi ZARAZ,
-- ALE, KALi MY ADSHUKAEM iH, MY, MUZHYKi, NE TOLXKi ZAB'EM G|TYH MYARZOTNiKAe,
MY  SPALiM  iHNYAE GNYAZDO, MY  ZROBiM ZHABRAKAMi iHNiH NASHCHADKAe. a MAGCHYMA, i
NASHCHADKAM iHNiM ZROBiM GAMON.
     sVECiLOViCH ZASMYAYAeSYA:
     --  mY  Z  bELAR|CKiM VYA-ALiKiYA PANY.  yaK  KAZHUCX, PAN -- LAZOVY ZHUPAN,
BALONEVYYA LAPCi.  a KALi PRAeDU  KAZACX,  TR|BA eSiH  TAKiH  R|ZACX  RAZAM Z
PANYATAMi, BO Z PANYAT TAKSAMA PANY NEKALi VYRASTAYUCX.
     -- kALi G|TA  TOLXKi  NE SONNAYA MARA, G|TAE DZiKAE  PALYAVANNE.  nU,  NE
BYLO, NiKOLi NE BYLO CHALAVEKA, YAKi  SHAVAe BY  AD MYANE, LEPSHAGA PALYAeNiCHAGA,
SLYADY. zDANi, ZDANi i ESCX.
     mY RAZViTALiSYA Z iM. ya TAKSAMA CHASTKOVA BYe ZGODZEN Z APOSHNiMi  SLOVAMi
rYGORA. nESHTA NECHALAVECHAE BYLO e G|TYM PALYAVANNi. g|TY NYALYUDSKi KRYK -- TAKi
NE MOG VYLYATACX Z CHALAVECHYH GRUDZEJ. pOSHCHAK KAPYTOe, YAKi GUCHAe TOLXKi CHASAM.
dRYKGANTY, PARODA, YAKAYA ZNiKLA,  A KALi NAVAT  i NE ZNiKLA,  DYK HTO e G|TYM
ZAKUTKU BYe TAKi BAGATY, KAB KUPiCX  iH. I PASLYA  -- YAK RASTLUMACHYCX KROKi e
KALiDORY? yaNY ZH NEYAK PAViNNY BYCX ZVYAZANY Z DZiKiM PALYAVANNEM KARALYA  sTAHA.
hTO TAKAYA G|TA  bLAKiTNAYA zhANCHYNA, YAKAYA MARAYU ZNiKLA e NOCHY, KALi YAE DVAJNiK
(ZUSiM NYASHOZHY DVAJNiK) MiRNA SPAe U PAKOi? I KAMU NALEZHAe TOJ ZHAHLiVY TVAR,
YAKi  GLYADZEe NA  MYANE PRAZ AKNO?  ch|RAP MOJ TRASHCHAe. nE,  SHTOSXCi NYALYUDSKAE,
ZLACHYNNAE, STRASHNAE BYLO TUT, NEJKAYA SUMESX CHARTAeSHCHYNY Z R|ALXNYM!
     ya ZiRNUe NA sVECiLOViCHA, YAKi KROCHYe PORUCH SA MNOYU, VYASELY  i GAR|ZLiVY,
YAK  BYCCAM G|TYYA PYTANNi DLYA  YAGO NE  iSNAVALi. rANAK i NA SAMAJ  SPRAVE BYe
CUDOeNY: SH|RANXKi DZENX, ALE ZA  HMARAMi eGADVALASYA  BLiZKAE  SONCA, i KOZHNY
ZHOeTY  LiSCiK  NA  DR|VAH MLEe,  ZDAECCA, NAVAT  PACYAGVAeSYA  AD NASALODY PAD
CEPLAJ NE PA-ASENNYAMU RASYANiCAJ. I NAVAT NEJKiYA PTUSHKi  PYASHCHOTNA i ZADUMLiVA
SPYAVALi e HMYZAH. pRAZ GALYAViNU DALEKA PAD NAMi BACHNA BYLO  ROeNAE ZAJMiSHCHA,
DALEJ  --  BYAZMEZHNY ABSHAR KARYCHNEVYH BALOT, VERASOVYYA PUSTKi. bALOTNYYA yaLiNY
DALEKA  ZA  iMi.  I  eSE G|TA  MELA  NEJKUYU  SUMNUYU, NE  KOZHNAMU  ZRAZUMELUYU
PRYGAZHOSCX, YAKAYA KOZHNAGA SYNA G|TYH  PANURYH MYASCiN  BALYUCHA i SOLADKA KRANAE
ZA S|RCA.
     -- bACHYCE,  ASiNKA  VYBEGLA  NA  POLE.  chYRVONAYA,  ZASAROMELASYA  BEDNAYA
DZYAeCHYNKA, -- RASCHULENYM GOLASAM VYMAVie sVECiLOViCH.
     šN STAYAe NAD URViSHCHAM, AZH PADAeSHYSYA NAPERAD. lEGKi VETRYK  RAZVYAVAe YAGO
DOeGiYA  PRYGOZHYYA  VALASY.  aSKETYCHNY  ROT  STAe  MYAKKiM, BLUKAYUCHAYA  NYAP|eNAYA
eSMESHKA  BYLA  NA  iM. vOCHY GLYADZELi eDALYACHYNX, i eVESX  EN  ZDAVAeSYA NEJKiM
LEGKiM, iMP|TNYM, iMKNUCHYSYA e G|TY BEDNY, DARAGi ABSHAR.
     "vOSX TAK i NA KRYZH iDUCX TAKiYA, --  ZNOe PADUMAe YA. -- pRYGOZHUYU GALAVU
PAD MYARZOTNUYU BRUDNUYU SYAKERU..."
     I  SAPRAeDY, NEJKAYA PRAGA ZHYCCYA  i iMKNENNYA  DA  SAMAAHVYARAVANNYA BYLA e
G|TYM PRYGOZHYM TVARY, U TONKiH, PRODKi-PA|TY SKAZALi B  "LiLEJNYH", RUKAH, U
STROJNAJ  PRYGOZHAJ  SHYi,  CVERDYH  KARYH  VACHAH  Z  DOeGiMi  VEJKAMi,  ALE Z
METALiCHNYM BLYASKAM UGLYBiNi.
     -- aH,  ZYAMLYA MAYA! -- UZDYHNUe EN. --  dARAGAYA MAYA, ADZiNAYA! yaK ZHA ZH TY
DR|NNA  STAViSHSYA  DA TYH ASiNAK,  YAKiYA  PAPYAROD  USiH VYBYAGAYUCX NA  POLE, NA
SVYATLO.   pERSHAJ  ZASYPLE  iH  SNEGAM  ZiMA,   ZLAMAE  VECER.  nE  SPYASHAJSYA,
DURNENXKAYA! kUDY TAM! yaNA NE MOZHA.
     ya PAKLAe RUKU YAMU NA PLYACHO, ALE HUTKA ZNYAe YAE. ya ADCHUe, SHTO EN ZUSiM NE
YA,  SHTO G|TA  ZARAZ  CHALAVEK, YAKi  LYACiCX, YAKOGA  NYAMA  TUT,  YAKi  NAVAT  NE
SAROMEECCA VYSOKiH SLOe, YAKiH MUZHCHYNY ZVYCHAJNA eNiKAYUCX.
     -- pAMYATAECE, bELAR|CKi,  VASHU  PRADMOVU DA "bELARUSKiH PESENX, BALAD i
LEGEND".  ya PAMYATAYU: "gORKA STALA BELARUSKAMU  MAJMU S|RCU,  KALi PABACHYe  YA
TAKUYU ZANYADBANASCX  NASHYH  LEPSHYH,  ZALATYH  NASHYH SLOe i  SPRAe".  cUDOeNYYA
SLOVY,  ZA  iH TOLXKi DARUYUCX VAM USE  GRAHi. a SHTO ZH KAZACX, KALi NE TOLXKi
BELARUSKAE MAE, KALi CHALAVECHAE  MAE  S|RCA BALiCX  AD ZANYADBANASCi  NASHAJ  i
AGULXNAJ,  AD BOLYU,  AD BYASSiLXNYH SLEZ NYASHCHASNYH MATAK.  nELXGA, NELXGA TAK
ZHYCX, DARAGi bELAR|CKi. chALAVEK  DOBRY,  A Z YAGO ROBYACX ZHYVELU. niHTO, NiHTO
NE HOCHA  DACX YAMU MAGCHYMASCX BYCX CHALAVEKAM. viDACX, NELXGA PROSTA KRYKNUCX:
"aBDYMiCESYA, LYUDZi!"  I VOSX  iDUCX LYUDZi, NA DYBU iDUCX. nE DZELYA  SLAVY, A
DZELYA TAGO, KAB ZABiCX PAKUTY SUMLENNYA, -- YAK CHASAM iDZE CHALAVEK, NE VEDAYUCHY
DAROGi,  U  PUSHCHU,  RATAVACX  SYABRA,  BO  SORAMNA,  SORAMNA  STAYACX.  IDUCX,
BLYTAYUCX, GiNUCX.  vEDAYUCX TOLXKi, SHTO  NE  TAKiM PAViNEN BYCX CHALAVEK,  SHTO
NELXGA YAMU ABYACACX RAJSKUYU KANYUSHYNU, SHTO SHCHASCE YAMU PATR|BNA PAD G|TYMi VOSX
DYMNYMi STOLYAMi. I MUZHNASCX iHNYAYA BOLXSHAYA, CHYM U hRYSTA: YANY VEDAYUCX, YANY NE
eVASKR|SNUCX PASLYA RASPYACCYA.  tOLXKi KRUKi NAD  iMi BUDUCX LETACX DY PLAKACX
ZHANCHYNY. I, GALOeNAE, SVYATYYA iHNiYA MACi.
     šN  ZDAeSYA MNE  e  G|TUYU  HViLiNU  TAKiM PRYeKRASNYM,  TAKiM  NYALYUDSKiM
CHALAVEKAM, SHTO YA Z ZHAHAM PRAZ ZAVESU BUDUCHAGA PRADADCHUe YAGO SMERCX. tAKiYA NE
ZHYVUCX. dZE G|TA BUDZE? nA PR|NGU e KATOeNi?  nA  SHYBENiCY PERAD  NARODAM? u
BEZNADZEJNAJ BOJCY iNSURGENTAe Z VOJSKAM? zA PiSXMOVYM  STALOM, ZA  YAKiM YANY
SPYASHAYUCCA  ZAPiSACX APOSHNiYA  PALAYUCHYYA  DUMKi, DYHAYUCHY  KAVALKAMi  LEGKiH?  u
KALiDORAH TURMAe, KALi iM STRALYAYUCX U  PATYLiCU, NE NASMELXVAYUCHYSYA ZiRNUCX U
VOCHY? vOCHY YAGO BLiSHCHALi.
     -- kALiNOeSKi iSHOe  NA SHYBENiCU. pYAROeSKUYU, ZHANCHYNU,  NA  YAKUYU  GLYANUCX
BYLO TOLXKi -- i PAMiRAJ, NA |SHAFOT... g|TKUYU PRYGAZHOSCX --  BRUDNAJ SHVORKAJ
ZA SHYYU. vEDAESH,  yaNOeSKAYA  NA YAE TROHi PADOBNAYA.  tAMU i YAE ABAGAeLYAYU,  HOCX
G|TA NE TOE. a YANA  SHLYAHCYANKA BYLA, zNACHYCCA, ESCX VYHAD  i DLYA  NEKATORYH Z
NASHYH.  tOLXKi  PA  G|TAJ  DAROZE,  KALi NE HOCHASH ZGNiSCi  ZHYeCOM... dUSHYLi.
dUMAESH, USiH  PERADUSHYLi? rASCE SiLA. z iMi HOCX RABROM NA KRUKU ViSECX, ABY
NE  iMCHALA  NAD  ZYAMLEYU  DZiKAE  PALYAVANNE   KARALYA  sTAHA,   ZHAH  MiNULAGA,
APAKALiPSiS YAGONY, SMERCX. vOSX SKONCHU YA TOLXKi G|TA i  PAEDU. sKONCHU HUTKA,
DUMKA e MYANE Z'YAViLASYA. a TAM... |H, NE MAGU YA TUT. vEDAESH, YAKiYA e MYANE ESCX
SYABRY,  SHTO  MY  PAViNNY  RASPACHACX?!  kALACiCCA  BUDUCX  TYYA,  TLUSTYYA.  nE
PERADUSHYLi. mOCNYM  PAZHARAM  PAHNE. I GADY, GADY  NAPERADZE!  kOLXKi PAKUTY,
KOLXKi SHCHASCYA! yaKAYA ZALATAYA, CHAROeNAYA DALYACHYNX, YAKAYA BUDUCHYNYA CHAKAE!
     sLEZY PYRSNULi Z VACH|J G|TAGA CHALAVEKA. ya NE VYTRYMAe i KiNUeSYA  YAMU NA
SHYYU.  nE PAMYATAYU, YAK MY RAZViTALiSYA. pAMYATAYU TOLXKi, YAK STROJNAYA YUNACKAYA YAGO
POSTACX VYMALYAVALASYA NA VERHAViNE KURGANA. šN PAVYARNUeSYA DA MYANE NA HViLiNU,
MAHNUe KAPELYUHAM, KRYKNUe:
     -- gADY NAPERADZE! dALYACHYNX! sONCA!
     I ZNiK.  ya PAJSHOe  ADZiN DADOMU. ya VERYe,  ZARAZ MNE  eSE PA PLYACHY. shTO
ZMROK bALOTNYH yaLiN, KALi  NAPERADZE SONCA, DALYACHYNX i VERA? ya VERYe, VERYe,
SHTO  eSE ZRABLYU,  SHTO  ZHYVY NAROD,  KALi e iM Z'YAeLYAYUCCA  CHASAM TAKiYA LYUDZi.
dZENX  BYe YASHCH| NAPERADZE, TAKi  VYALiKi, ZZYAYUCHY, MAGUTNY. vOCHY MAE  GLYADZELi
NASUSTRACH YAMU i SONCU, YAKOE PAKULX SHTO HAVAECCA SYAROD HMAR.


        rAZDZEL ADZiNACCATY

     u TOJ SAMY  VECHAR, GADZiN KALYA DZESYACi, YA LYAZHAe, SHAVAeSHYSYA e ZDZiCH|LYM
NEVYSOKiM  B|ZE  i  VYSOKAJ  TRAVE  YAKRAZ KALYA  PAVALENAJ  AGARODZHY. nASTROJ
BYASSTRASHNASCi YASHCH| NEPADZELXNA VALODAe MNOYU (EN TAK i NE ZNiK DA KANCA MAJGO
PRABYVANNYA  e  bALOTNYH yaLiNAH).  zDAVALASYA, SHTO  G|TA NE MAE, LYUBiMAE MNOYU,
HUDARLYAVAE i MOCNAE CELA MOGUCX DZYAeBCi  KRUMKACHY, A CHYESXCi iNSHAE, DA YAKOGA
MNE NYAMA  NiYAKAJ SPRAVY. a MiZH TYM ABSTAViNY BYLi NEVYASELYYA: i YA, i rYGOR, i
sVECiLOViCH TORKALiSYA  e  ROZNYYA BAKi,  YAK  KACYANYATY e  KOSHYKU, i  NE ADKRYLi
ZLACHYNCAe. I MESCA BYLO NEVYASELAE. I CHAS -- TAKSAMA.
     bYLO AMALX ZUSiM CEMNA. nAD  ROeNAJ  PAHMURAJ PAVERHNYAJ PRORVY NAKiPALi
NiZKiYA  CHORNYYA  HMARY,  BLiZH|J  DA  NOCHY ABYACALi  ZLiVU  (VOSENX BYLA NAOGUL
DR|NNAYA, ZMROCHNAYA, ALE Z CHYSTYMi BUJNYMi  ZLiVAMi, AMALX  YAK  LETAM). vETRYK
UZNYAeSYA  BYe, ZASHUMELi CHORNA-ZYALENYYA PiRAMiDY YALiN", ALE POTYM ZNOe SCiHNUe.
hMARY  PAVOLXNA,  VELXMi  PAVOLXNA  KACiLiSYA  NAPERAD,  NAGRUVASHCHVALiSYA  NAD
BEZNADZEJNYM  ROeNYM  KRAYAViDAM.  nEDZE DALEKA-DALEKA  BLiSNUe  AGENXCHYK  i,
SARAMLiVA PAMiRGAeSHY,  ZGAS.  I  PACHUCCE SAMOTY eLADNA AHAPiLA S|RCA. ya  BYe
CHUZHY  TUT. sVECiLOViCH SAPRAeDY  VARTY nADZEi rAMANAeNY, A YA TAK  PATR|BNY YAK
DZiRKA e PLOCE.
     ci DOeGi CHAS YA TAK LYAZHAe, Ci NE -- NE  SKAZHU. hMARY, DAHODZYACHY DA MYANE,
RABiLiSYA RADZEJ, ALE NA DALYAGLYADZE GRUVASCiLiSYA NOVYYA.
     dZieNY GUK URAZie  MOJ SLYH: NEDZE DALEKA i, YAK MNE  ZDALOSYA, U  PRAVYM
BAKU AD  MYANE SPYAVAe PALYAeNiCHY ROG. I HOCX YA  VEDAe, SHTO EN GUCHYCX U BAKU AD
SHLYAHU  DZiKAGA  PALYAVANNYA, YA MiMAVOLi  STAe  CHASCEJ  PAZiRACX  U  TOJ  KRAJ.
nEPAKOiLA  MYANE  YASHCH|  i TOE, SHTO NA BALOTAH PACHALi  Z'YAeLYACCA TAM-SYAM BELYYA
LAPiKi  TUMANOe.  aLE  TYM SPRAVA i SKONCHYLASYA.  rAPTAM DRUGi GUK DALYACEe DA
MYANE, NEDZE SHASTAe SUHi VERAS. ya GLYANUe U TOJ BOK, PACHAe UGLYADACCA DA BOLYU e
VACHAH  i NAR|SHCE ZAeVAZHYe NA FONE CHORNAJ iSTUZHKi  DALEKiH  LYASOe RUH  NEJKiH
PLYAM.
     ya ZAPLYUSHCHYe  NA  HViLiNU VOCHY,  A KALi ADKRYe  iH,  PABACHYe, SHTO PROSTA
PERADA  MNOYU i  ZUSiM  NEDALEKA  VYMALEeVAYUCCA  NA  RAeNiNE TUMANNYYA SiLU|TY
KONNiKAe.  zNOe,  YAK U TOJ RAZ, BYAZGUCHNA LYACELi YANY PERADA MNOYU  STRASH|NNYMi
SKACHKAMi PROSTA e  PAVETRY.  I POeNAE MAeCHANNE, BYCCAM  YA AGLUH, ViSELA  NAD
iMi.  vOSTRYYA SHLYKi, VALASY i  PLASHCHY,  YAKiYA LUNALi e  PAVETRY, DZiDY -- USE
G|TA ADBiLASYA  e MAEJ PAMYACi. ya  PACHAe  PAeZCi BLiZH|J DA  CAGLYANAGA PADMURKA
AGARODZHY.  pALYAVANNE  RAZGARNULASYA, PASLYA SABRALASYA  e  NATOeP,  BYAZLADNY  i
iMKLiVY, i PACHALO ZAVAROCHVACX. ya DASTAe Z KiSH|Ni R|VALXVER.
     IH BYLO MALA, iH BYLO MENSH, YAK  ZAeSEDY, -- KONNiKAe  VOSEM.  kUDY ZH TY
PADZEe ASTATNiH, KAROLX sTAH? kUDY YASHCH| DASLAe?
     ya PAKLAe  R|VALXVER  NA SAGNUTY  LOKACX LEVAJ  RUKi i STR|Lie.  ya DOBRY
STRALOK  i  TRAPLYAe  U  C|LX NAVAT AMALX U POeNAJ CEMRY,  ALE  TUT ZDARYLASYA
DZieNAE: KONNiKi  SKAKALi DALEJ. ya PRYKMECie ZADNYAGA -- VYSOKAGA  PRYViDNAGA
MUZHCHYNU, -- STR|Lie: HOCX BY HTO PAHiSNUeSYA.
     aLE DZiKAE PALYAVANNE, YAK BYCCAM ZHADAYUCHY DAKAZACX MNE SVAYU  PRYViDNASCX,
RAZVYARNULASYA i SKAKALA  BOKAM  DA MYANE, NEDASYAZHNAE DLYA MAiH STR|LAe. ya PACHAe
ADPAeZACX ZADAM  DA HMYZOe i  TOLXKi PASPEe  NABLiZiCCA  DA iH,  YAK  HTOSXCi
SKOKNUe NA MYANE  Z-ZA  HMYZOe i ZHAHLiVYM CYAZHARAM PRYCiSNUe DA ZYAMLi. aPOSHNYAE
PAVETRA  VYRVALASYA Z  MAiH GRUDZEJ, YA NAVAT  VOHNUe. I ADRAZU ZRAZUMEe,  SHTO
G|TA CHALAVEK,  Z YAKiM MNE NE VYPADAE CYAGACCA PA VAZE i SiLE. a EN  SPRABAVAe
KRUCiCX MNE NAZAD RUKi i SViSCYACHYM SH|PTAM SiPEe:
     --  s-STOJ,  CH-CHORT, CH-CHAKAJ...  nE  eC-CYACH|SH,  BAN-DZYUK,  ZAB-BOJCA...
tR-RYMAJSYA, NYAeDALY...
     ya  ZRAZUMEe, SHTO, KALi NE eZHYVU  eVESX SVOJ  SPRYT,  YA  ZAGiNU. pAMYATAYU
TOLXKi, SHTO Z ZHALEM SACHYe  ZA PRYViDNYM PALYAVANNEM, U YAKOE YA STRALYAe i YAKOMU
ANi  NA  VOLAS NE PASHKODZie. u  NASTUPNY  MOMANT  YA, ADCHUVAYUCHY, SHTO RUKA YAGO
KRADZECCA  DA MAEJ GLOTKi,  STARAZHYTNYM  PRYEMAM  PADBie  YAGO RUKU,  i NESHTA
CEPLAE  PALiLOSYA NA MOJ TVAR: EN ULASNAJ RUKOYU RAZBie SABE NOS. pASLYA G|TAGA
YA, SHAPieSHY YAGO RUKU, PAKACieSYA PA ZYAMLi, ZALAMieSHY YAE PAD SYABE. šN VOJKNUe,
i YA ZRAZUMEe, SHTO i NASTUPNY MOJ HOD MEe POSPEH. aLE ADRAZU ZA TYM YA ATRYMAe
TAKi  eDAR MiZH BROVAe,  SHTO BALOTY  ZAKRUCiLiSYA PERADA MNOYU.  shCHASCE,  SHTO YA
iNSTYNKTYeNA PASPEe NAPRUZHYCX MUSKULY ZHYVATA, i APOSHNi eDAR, PAD  DYHALA, NE
eCHYNie MNE SHKODY. rUKi, VALASATYYA, NAVOBMACAK, CYAGNULiSYA eZHO DA MAEJ GLOTKi,
KALi  YA  PRYPOMNie  PARADU   MAJGO  DZEDA  SUPRACX   MACNEJSHAGA  PRACieNiKA.
nEJMAVERNYM  VYKRUTAM  YA  PAVYARNUeSYA  NA  SPiNU, PADDAe  RUKOYU  CYAZHKi  ZHYVOT
NEVYADOMAGA i SUKUe YAGO KALENAM, MAiM VOSTRYM i ZHORSTKiM KALENAM, U PRYCHYNNAE
MESCA. šN iNSTYNKTYeNA PADAeSYA NA MYANE TVARAM i GRUDZXMi, i TADY YA, SABRAeSHY
APOSHNiYA SiLY,  KALENAM i RUKAMi, VYCYAGNUTYMi DALEJ AD  GALAVY, PADDAe YAGO  e
PAVETRA. g|TA, NAP|eNA, ATRYMALASYA  NAVAT ZANADTA MOCNA: EN  PERALYACEe CERAZ
GALAVU, ZRABie PAeKRUG U  PAVETRY i G|PNUeSYA eSiM CYAZHKiM -- OH, YAKiM CYAZHKiM!
-- CELAM AB ZYAMLYU. aDNACHASOVA YA STRACie PRYTOMNASCX.
     ...kALi  YA ACHUNYAe, YA  ADRAZU  PACHUe, SHTO NEDZE  ZA  MAEJ GALAVOYU  HTOSX
STOGNE. šN NE MOG YASHCH| eZNYACCA, A YA Z VYALiKiM NAMAGANNEM UZHO SPRABAVAe STACX
NA NOGi. ya VYRASHYe SUNUCX YAGO NAGOYU PAD S|RCA, PAZBAViCX DYHANNYA, ALE PAKULX
SHTO eGLEDZEeSYA e BALOTA, DZE ZNiKLA  DZiKAE PALYAVANNE. I RAPTAM PACHUe VELXMi
ZNAEMY GOLAS TAGO, HTO KRAHTAe:
     -- aH, CHORT, YAKi G|TA TUT ELUP! yaKAYA PADLA! bALESNiCHKi NASHY SVYATYYA!
     ya ZARAGATAe. tOJ SAMY GOLAS ADAZVAeSYA:
     -- g|TA VY, PANE bELAR|CKi! nAeRAD Ci Z G|TAGA DNYA YA ZMAGU BYCX ZHADANYM
GOSCEM  U ZHANCHYN.  vO-OH!  aH, KAB VAS,  KAB!  kRYCHALi B,  SHTO G|TA VY. chAGO
PAeZLi AD AGARODZHY?! tOLXKi e PAMYLKU eVYALi. a  G|TYYA CH|RCi ZARAZ  UNX  DZE,
KAB VAS LiHA... PRABACHCE.
     -- pANE dUBATOeK! -- ZARAGATAe YA Z PALEGKAYU.
     --  kAB  VAS, PAN bELAR|CKi,  HALERA  eHAPiLA... VO-OH... PRABACHCE.  --
vYALiZNY CENX SEe, TRYMAYUCHYSYA ZA ZHYVOT. -- a G|TA YA  PiLXNAVAe. zANEPAKOieSYA.
dAJSHLi  DA MYANE CHUTKi,  SHTO  DR|NNAE NESHTA ROBiCCA Z MAEJ  DONYAJ. v-OH! I TY
TAKSAMA VARTAVAe? a KAB CYABE PYARUN SHASNUe NA BOZHAE NARADZH|NNE!..
     ya PADNYAe Z ZYAMLi R|VALXVER.
     -- I CHAGO VY TAK NA MYANE, PANE dUBATOeK?
     --  a  CHORT  YAGO VEDAE! pAeZE  NEJKAYA GLiSTA,  DYK  YA  VOSX  i  SHAPie.
bALESNiCHKi NASHY! kAB CYABE BACXKi NA TYM SVECE SUSTR|Li, YAK TY MYANE NA G|TYM,
YAK ZHA ZH TY, PADLA, BALYUCHA B'ESHSYA.
     vYYAViLASYA, SHTO DZED i BEZ  NASHYH PAPYAR|DZHANNYAe DAVEDAeSYA PRA NAVEDVANNi
DZiKAGA  PALYAVANNYA i VYRASHYe  PADPiLXNAVACX  YAGO,  "KALi  MALADYYA  eZHO TAKiYA
ZAH|KANCY i BABZDYRY, SHTO NE MOGUCX  ABARANiCX ZHANCHYNY". kANEC G|TAJ PRYKRAJ
SUSTR|CHY  VY  eZHO  NAZiRALi.  lEDZX  STRYMLiVAYUCHY  ROGAT,  YAKi   MOG  ZDACCA
NEPACHCiVYM, YA  PASADZie  STOGNUCHAGA  dUBATOeKA NA  YAGO DR|NNAGA KONiKA,  YAKi
CHAKAe NEPADALEK.  šN  UZLEZ NA  YAGO,  STOGNUCHY  i  KLENUCHY  SVET, SEe BOKAM,
BURKNUe NESHTA NAKSHTALT "D'YABAL PACYAGNUe  SA ZDANYAMi ZMAGACCA -- NARVAeSYA  NA
DURNYA Z VOSTRYMi KALENYAMi" i PAEHAe.
     yaGONY   PRYGNECHANY  TVAR,  USYA  YAGO  SKASAVURANAYA  POSTACX  BYLi  TAKiYA
ZHALASNYYA,  SHTO YA LEDZX NE PYRSKAe. a  PASLYA  EN PAEHAe U  NAPRAMKU  DA SVAEJ
HATY, STOGNUCHY i PRAKLiNAYUCHY eSiH MAiH SVAYAKOe DA DVACCATAGA KALENA.
     šN ZNiK U CEMRY, i TUT NEVYTLUMACHALXNAYA TRYVOGA  KALXNULA  e MAE S|RCA.
g|TA e  PADSVYADOMASCi VARUSHYLASYA NEJKAYA ZHAHLiVAYA DUMKA, RYHTUYUCHYSYA  Z'YAViCCA
NA SVET BOZHY. "rUKi?"  nE, YA TAK i NE MOG PRYPAMYATACX, CHAMU HVALYUE MYANE G|TA
SLOVA. tUT BYLO  NESHTA  DRUGOE... aGA,  CHAMU iH TAK MALA?  chAMU TOLXKi VOSEM
PRYViDNYH  KONNiKAe  Z'YAViLASYA SENNYA LYA PAVALENAJ AGARODZHY?  kUDY  PADZELiSYA
ASTATNiYA?  I  RAPTAM  DZiKAYA  TRYVOZHNAYA  DUMKA   VYPLYLA   PROSTA  NA  YAZYK:
"sVECiLOViCH. yaGO SUSTR|CHA Z CHALAVEKAM U hALODNAJ LAGCHYNE. yaGO DURNY ZHART PRA
DZiKAE  PALYAVANNE,  YAKi MOZHNA BYLO ZRAZUMECX TAK,  BYCCAM  U YAGO ESCX NEJKiYA
CVERDYYA PADAZR|NNi, SHTO EN VYKRYe  UDZELXNiKAe G|TAJ SPRAVY. bOZHA! kALi G|TY
CHALAVEK SAPRAeDY  BANDZYUK,  EN  NEMiNUCHA ZROBiCX SPROBU  ZABiCX  sVECiLOViCHA
SENNYA ZH. tAMU iH i MALA! nAP|eNA, DRUGAYA PALOVA NAKiRAVALASYA DA MAJGO NOVAGA
DRUGA, A G|TYYA --  DA bALOTNYH  yaLiN. mOZHA, YANY i RAZMOVU NASHU BACHYLi, MY ZH,
YAK  DURNi,  STAYALi SENNYA  NAD URViSHCHAM. oH, YAKUYU PAMYLKU, KALi eSE G|TA TAK,
ZRABie TY, aNDR|J sVECiLOViCH, NE RASKAZAeSHY NAM, HTO BYe G|TY CHALAVEK!"
     ya RAZUMEe, TR|BA SPYASHACCA, TR|BA SPYASHACCA TAK, YAK NiKOLi e ZHYCCi. mOZHA,
YA  YASHCH|  PASPEYU. pOSPEH NASHAJ SPRAVY i ZHYCCE DOBRAJ YUNACKAJ DUSHY ZALEZHALi AD
HUTKASCi  MAiH NOG. I YA PABEG TAK, YAK NE BEGAe NAVAT U TUYU NOCH, KALi ZA MNOYU
GNALASYA DZiKAE PALYAVANNE  KARALYA sTAHA. ya eZYAe NACYANXKi PRAZ PARK, PERALEZ U
ADNYM  MESCY PRAZ  AGARODZHU i  PRYPUSCieSYA  BEGCHY DA HATY sVECiLOViCHA. ya  NE
LYACEe YAK SHALENY, YA DOBRA VEDAe, SHTO MYANE NE VYSTACHYCX  NA eSYU DAROGU, A TAMU
BEG RAZMERANA,  PRYCiSNUeSHY LOKCi DA BAKOe. tRYSTA  KROKAe BYAGOM, YAK  TOLXKi
MAGCHYMA,  HUTKA,  PYACXDZESYAT KROKAe  HUTKAJ  HADOYU  -- TAK  YA  VYRASHYe. I  YA
PRYTRYMLiVAeSYA G|TAGA, HOCX S|RCA MAE  PASLYA PERSHYH DZVYUH  VERST ZDATNA BYLO
VYSKACHYCX Z GRUDZEJ. pASLYA PAJSHLO  LYAGCH|J, YA  BEG  i iSHOe AMALX MASHYNALXNA i
TOLXKi PAVYALiCHYe  NORMU BEGU NA CHATYRYSTA KROKAe.  shLEP-SHLEP-SHLEP --  i  TAK
CHATYRYSTA RAZOe, TOP-TOP --  PYACXDZESYAT RAZOe. tUMANNYYA, AMALX NE ZAeVAZHANYYA
MNOJ, PRAPLYVALi  MiMA  SAMOTNYYA  YALiNY  i VERAS;  U  GRUDZYAH  BALYUCHA PYAKLO;
SVYADOMASCX AMALX NE PRACAVALA. pAD KANEC  YA LiCHYe  KROKi MASHYNALXNA.  ya  TAK
STAMieSYA, SHTO Z RADASCYU LEG BY NA ZYAMLYU ABO  HOCX PAVYALiCHYe KOLXKASCX  TAKiH
SPAKOJNYH i PRYEMNYH KROKAe NA DVA. aLE YA SUMLENNA ZMAGAeSYA SA SPAKUSAYU.
     tAK  YA PRYBEG DA sVECiLOViCHAVAJ HACiNY, MALENXKAGA PABELENAGA BUDYNACHKA
e CH|ZLYM SADZiKU. pROSTA PA  PUSTYH  GRADAH, DUSHACHY TAM-SYAM APOSHNiYA KAPUSNYYA
KACHANY, YA PAMCHAe DA GANKA, UPRYGOZHANAGA CHATYRMA DRAeLYANYMi KALONAMi, i PACHAe
BARABANiCX  U  DZVERY.  sPAKOJNY  AGENXCHYK  U KRAJNiM  AKNE ZAMiGCEe,  PASLYA
STAR|CHY GOLAS SPYTAe Z-ZA DZVYAR|J:
     -- kAGO G|TA TUT NOSiCX?
     g|TA BYe STARY DZED, BYLY "DZYADZXKA", YAKi ZHYe RAZAM SA sVECiLOViCHAM.
     -- aDCHYNi, kANDRAT. g|TA YA, bELAR|CKi.
     -- a bOZHA ZH MOJ! a SHTO ZDARYLASYA? chAGO TAK ZAH|KALiSYA?
     dZVERY  ADCHYNiLiSYA. kANDRAT U  DOeGAJ KASHULi  i  VALENKAH STAYAe  PERADA
MNOYU, TRYMAYUCHY e ADNOJ RUC| STR|LXBU, A e DRUGOJ -- SVECHKU.
     -- pAN DOMA? -- LiHAMANKAVA SPYTAe YA.
     -- n-NYAMA, -- SPAKOJNA ADKAZAe EN.
     -- a KUDY PAJSHOe?
     -- a SKULX MNE VEDACX? hiBA EN DZiCENAK, PANE, KAB KAZACX, KUDY iDZE.
     --   vYADZi   e  PAKOJ,   --  GRYMNUe   YA,  ZNERVAVANY   G|TAJ  HALODNAJ
NEPARUSHALXNASCYU.
     -- nASHTO?
     -- mOZHA, EN PAKiNUe NEJKUYU ZAPiSKU.
     mY  eVAJSHLi  e PAKOJ sVECiLOViCHA.  aSKETYCHNY  LOZHAK PAD SH|RAJ  KOeDRAYU,
VYMYTAYA  DA  ZHAeCiZNY  i  NACERTAYA VOSKAM PADLOGA,  KiLiM NA EJ. nA  PROSTYM
SASNOVYM STALE NEKALXKi TOeSTYH KNiG,  PAPERY,  RASKiDANYYA  PER'i.  nA SCYANE
PARTR|TY:  GRAViRAVANY -- mARATA  e  VANNE, PARAZHONAGA  KiNZHALAM, ALOeKAM --
kALiNOeSKAGA. nA DRUGOJ SCYANE KARYKATURA: mURAeEe Z BiZUNOM U RUC| STAiCX NA
KUCHY CHARAPOe. yaGO  BULXDOZHY TVAR GROZNY. kATKOe, NiZKA SHiLieSHYSYA, LiZHA  YAMU
ZAD.
     ya PERAVARUSHYe  NA STALE  eSE PAPERY,  ALE e ZAPALE  NiCHOGA NE  ADSHUKAe,
AKRAMYA ARKUSHA, NA YAKiM RUKOYU sVECiLOViCHA BYLO NAPiSANA: <e>"nYAeZHO  EN?"</e> ya HAPie
PLYACENKU  DLYA PAPER i VYSYPAe  YAE  NA PADLOGU:  TAM NiCHOGA  CiKAVAGA, TOLXKi
KANVERT  Z  SHURPATAJ  PAPERY, NA  YAKiM  LEKAJSKiM  POCHYRKAM  BYLO  NAPiSANA:
<e>"aNDRUSYU sVECiLOViCHU".</e>
     --  bYLi  SENNYA  PANU YAKiYA  LiSTY?  --  SPYTAe  YA e  KONCHA  ZDZieLENAGA
kANDRATA.
     -- bYe ADZiN, YA ZNAJSHOe YAGO PAD DZVYARYMA, KALi VYARNUeSYA Z AGARODCHYKA. I
ADDAe, VYADOMA.
     -- šN BYe NE e G|TYM KANVERCE?
     -- chAKAJCE... nU, VYADOMA, TAK.
     -- a DZE SAM LiST?
     -- liST? d'YABAL YAGO VEDAE. hiBA, MOZHA, U PECHCY?
     ya  KiNUeSYA  DA  PECHKi,  ADCHYNie DZVERCY --  ADTULX  SHYBANULA NE  VELXMi
GARACHYM DUHAM. ya PABACHYe LYA  SAMYH  DZVERCAe  MALENXKi LAPiK  BELAJ  PAPERY.
sHAPie YAGO -- POCHYRK BYe TOJ SAMY, SHTO NA KANVERCE.
     -- shCHASCE  TVAE, CHORTAVA  DUSHA,  --  VYLAYAeSYA YA, -- SHTO TY RANA VYTAPie
PECHKU.
     aLE G|TA BYLO YASHCH| NE  ZUSiM SHCHASCEM. pAPERKA  BYLA SKLADZENA eDVAYA,  i
TOJ YAE BOK, SHTO BYe BLiZH|J DA ZHARYNAK, ZARAZ UZHO eKRYTYH SH|RYM POPELAM, STAe
ZUSiM KARYCHNEVYM. liTAR TAM NELXGA BYLO RAZABRACX.
     <e>"aNDRUSX! ya  DAVEDAeSYA,  SHTO  TY CiKAViSHSYA DZiKiM  PALYAVANNEM...  HA...
nADZEi rAMANAeNE NEBYASPEKA...  MAYA DO...</e> (TUT  BYe VYPALENY ASABLiVA  VYALiKi
KAVALAK)... <e>KUTAVAE.  sENNYA YA RAZMAeLYAe  Z PANAM  bELAR|CKiM. šN  ZGODZEN...
PAJSHOe U  PAVET...  dRYKGANTY -- GALO... KA... kALi ATRYMAESH LiST  -- ADRAZU
PRYHODZX  DA...  NiNY, DZE TRY ASOBNYYA HVOi. ya i bELAR|CKi  BUDZEM CHAKACX...
iCHKi NA... SHTO G|TA KOiCCA NA  ZYA... pRYHODZX NEADMENNA.  liST SPALi, BO MNE
ASABLiVA NEBYASPECH...  tV...  SYA...  nAD iMi TAKSAMA ZHAHLiVAYA NEBYASPEKA, YAKUYU
MOZHASH PAPYAR|DZiCX TOLXKi TY...</e> (ZNOe VYPALENA MNOGA) <e>...ODZX.
     tVOJ DOBRAZYCHLiVY liKOL..."</e>
     sPRAVA  BYLA YASNAJ: HTOSXCi  PRYSLAe LiST,  KAB VYBAViCX  sVECiLOViCHA Z
HATY. šN PAVERYe.  viDACX,  TOJ,  HTO  PiSAe,  BYe  YAMU  DOBRA  ZNAEMY.  tUT
ZAMYSLiLi NESHTA EZUiCKi VYTANCHANAE. kAB EN  NE PAJSHOe DA MYANE, NAPiSALi, SHTO
RAZMAeLYALi  SA MNOYU,  SHTO YA  PABEG  U PAVET,  SHTO YA  BUDU CHAKACX  YAGO  NEDZE
"...NiNY,  DZE TRY  ASOBNYYA  HVOi".  shTO G|TA  ZA "...NiNY"?  dA LAGCHYNY? dA
RAeNiNY? mARUDZiCX NE BYLO KALi.
     -- kANDRAT, DZE TUT NEPADALEK NA RAeNiNE TRY ASOBNYYA HVOi?
     -- lYAD YAGO  VEDAE,  --  ZADUMAeSYA EN. -- hiBA  SHTO TOLXKi  LYA vOLATAVAJ
PRORVY. tAM STAYACX TRY VYALiZNYYA  HVOi.  g|TA TAM,  DZE KONi KARALYA sTAHA, --
KAZHUCX LYUDZi, -- USKOCHYLi e DRYGVU. a SHTO TAKOE?
     -- a TOE, SHTO NAD PANAM aNDR|EM ZHAHLiVAYA NEBYASPEKA... dAeNO EN PAJSHOe?
     -- dY NE, NAP|eNA, GADZiNU TAMU.
     ya  VYCYAGNUe YAGO  NA GANAK, i EN, LEDZX NE PLACHUCHY, PAKAZAe MNE  SHLYAH DA
TROH HVOJ. ya ZAGADAe YAMU ZASTAVACCA TUT, A SAM PABEG. ya NE iSHOe NA G|TY RAZ,
PERAMYAZHAYUCHY BEG. ya LYACEe, YA iMCHAe, YA VYKLADVAe APOSHNiYA SiLY, YAK BYCCAM HACEe
TAM, LYA TROH HVOJ, UPASCi MERTVYM. nA HADU YA SKiNUe KURTKU, SHAPKU, VYKiNUe Z
KiSH|NYAe  ZALATY  PARTABAK i KiSH|NXKAVAE VYDANNE dANT|, YAKOE ZAeSEDY NASie  Z
SABOYU. bEGCHY STALA TROHi LYAGCH|J. ya SKiNUe  BY NAVAT BOTY, KAB  DLYA G|TAGA NE
TR|BA BYLO  ZATRYMACCA. g|TA BYe SHALENY BEG. pA MAiH RAZLiKAH, YA PAViNEN BYe
DABEGCHY DA HVOJ  HViLiN NA  DVACCACX  PAZNEJ  DRUGA. zhAH,  ADCHAJ,  NYANAViSCX
NADAVALi  MNE  SiLY.  vECER, YAKi  eZNYAeSYA  RAPTAM, PADSHTURHVAe U SPiNU. ya NE
ZAeVAZHAe, SHTO  HMARY  NAR|SHCE ZASNAVALi  eSE NEBA, SHTO NESHTA CYAZHKAE, DAVYACHAE
NAViSLA NAD ZYAMLEYU: YA -- iMCHAe...
     tRY VYALiZNYYA HVOi eZHO VYMALEeVALiSYA NAD CH|ZLYMi HMYZAMi, A NAD iMi BYLA
TAKAYA CEMRA, TAKOE  ZMROCHNAE NEBA... ya RYNUeSYA e HMYZY, LAMAYUCHY iH NAGAMi. I
TUT... ZDALEK PRAGUCHAe STR|L STARAZHYTNAGA PULGAKA.
     ya KRYKNUe DZiKiM GOLASAM, i, YAK BYCCAM U ADKAZ NA MOJ KRYK, CiSHYNYU NOCHY
RAZDZER SHALENY TUPAT KONSKiH KAPYTOe.
     ya VYSKACHYe NA  PALYANU i PABACHYe DALEKA CENi  DZESYACi KONNiKAe, YAKiYA  NA
POeNYM  NAMECE  PAVAROCHVALi  e  HMYZY.  a PAD  SOSNAMi  YA  PABACHYe CHALAVECHUYU
POSTACX, YAKAYA PAVOLXNA, VELXMi PAVOLXNA ASYADALA NA ZYAMLYU.
     pAKULX YA DABEG TUDY,  CHALAVEK UPAe DAGARY TVARAM  i  SHYROKA  RASKiNUeSHY
RUKi, YAK BYCCAM ZHADAe CELAM SVAiM PRYKRYCX SVAYU ZYAMLYU AD KULX. ya PASPEe YASHCH|
STR|LiCX NEKALXKi  RAZOe U  BOK UCYAKAYUCHYH KONNiKAe,  MNE ZDALOSYA NAVAT,  SHTO
ADZiN Z iH PAHiSNUeSYA e  SYADLE, ALE  ADRAZU  ZA G|TYM VYBUH NECHAKANAGA  GORA
ZVALie MYANE NA KALENi PORUCH Z LYAZHACHYM CHALAVEKAM.
     -- bRAT! bRAT MOJ! bRAT!
     šN LYAZHAe  PERADA MNOYU  ZUSiM  YAK ZHYVY, i TOLXKi MALENXKAYA RANKA, Z YAKOJ
AMALX NE CYAKLA KROe, GAVARYLA MNE ZHORSTKUYU NEPAPRAeNUYU PRAeDU.
     kULYA PRABiLA SKRONX i  VYJSHLA e  PATYLiCU.  ya GLYADZEe  NA YAGO, NA  G|TA
BYAZLiTASNA ZAGUBLENAE MALADOE ZHYCCE, YA eCHAPieSYA e YAGO RUKAMi, ZVAe, TARMASie
i VYe, YAK VOeK, YAK BYCCAM G|TA MAGLO DAPAMAGCHY.
     pASLYA SEe, UZYAe YAGO GALAVU NA KALENi i PACHAe GLADZiCX VALASY.
     -- aNDRUSX! aNDRUSX! pRACHNiSYA! pRACHNiSYA, DARAGi!
     mERTVY, EN  BYe  PRYGOZHY NEJKAJ VYSH|JSHAJ, NECHALAVECHAJ, PRYGAZHOSCYU. tVAR
ZAKiNUTY, GALAVA  PAViSLA, i STROJNAYA SHYYA, YAK VYRAZXBLENAYA Z BELAGA MARMURU,
LYAZHALA  NA MAiM KALENE. dOeGiYA SVETLYYA VALASY PERABLYTALiSYA Z  SUHOJ  ZHOeTAJ
TRAVOYU, i YANA  LASHCHYLA iH. rOT USMiHAeSYA,  BYCCAM SMERCX PRYNESLA YAMU NEJKUYU
RAZGADKU  ZHYCCYA, VOCHY BYLi MiRNA ZAKRYTY,  i DOeGiYA VEi  ZACYANYALi iH.  rUKi,
TAKiYA PRYGOZHYYA i  MOCNYYA, SHTO ZHANCHYNY MAGLi B  CALAVACX iH U HViLiNU SHCHASCYA,
LYAZHALi eZDOeZH CELA, YAK BYCCAM ADPACHYVALi.
     yaK  SKARBYACHAYA  MACi,  SYADZEe  YA,  PAKLAeSHY  NA KALENi SYNA, YAKi PRAJSHOe
PAKUTY NA  KRYZHY.  ya VYe NAD iMi i KLYAe bOGA, BYAZLiTASNAGA DA SVAJGO NARODA,
DA LEPSHYH YAGO SYNOe.
     -- bOZHA! bOZHA! uSEMAGUTNY, USYAVEDNY! kAB TY ZNiK, ADSTUPNiK, YAKi PRADAe
SVOJ NAROD.
     nESHTA  BABUHNULA  NADA  MNOYU,  i e NASTUPNY  MOMANT  C|LY  AKiYAN  VADY,
ZHAHLiVAYA ZLiVA  ABURYLASYA NA BALOTY i PUSTKi,  NA  ZAGUBLENY  e  LYASAH KRAJ.
sTAGNALi PAD  iM  YALiNY,  PRYGiNALiSYA DA ZYAMLi.  šN Bie  MNE e SPiNU, YAKOYU YA
ZAKRYe TVAR MERTVAGA, VYe, NAeSKOS, PARYVAMi PALASAVAe ZYAMLYU.
     ya SYADZEe, YAK ZVAR'YACELY, NE ZAeVAZHAYUCHY NiCHOGA. sLOVY  LEPSHAGA CHALAVEKA,
YAKiYA YA CHUe NEKALXKi GADZiN TAMU, GUCHALi e MAiH VUSHAH.
     "s|RCA MAE BALiCX... iDUCX, GiNUCX, BLYTAYUCX, BO SORAMNA STAYACX... i NE
eVASKR|SNUCX PASLYA  RASPYACCYA... aLE,  DUMAESH,  USiH  PERADUSHYLi?  gADY, GADY
NAPERADZE!  yaKAYA ZALATAYA, YAKAYA CHAROeNAYA  DALYACHYNX,  YAKAYA  BUDUCHYNYA  CHAKAE!..
sONCA!"
     ya ZASTAGNAe. sONCA ZAKACiLASYA ZA HMARY, BUDUCHYNYA, ZABiTAYA i HALADZEYUCHAYA
PAD DAZHDZHOM, LYAZHYCX TUT, NA MAiH KALENYAH.
     ya PLAKAe, DOZHDZH  ZALiVAe MAE VOCHY, LieSYA e ROT. a RUKi MAE eSE GLADZiLi
G|TU ZALATUYU YUNACKUYU GALAVU.
     -- rADZiMA MAYA! gAROTNAYA MACi! pLACH!


        rAZDZEL DVANACCATY

     kRUKi  ZDALEK  CHUYUCX  MERTVAGA.  nASTUPNAGA  DNYA  Z'YAVieSYA  e  YANOeSKAE
NAVAKOLLE STANAVY PRYSTAe, VUSATY i VELXMi PRYGOZHY  MUZHCHYNA. šN Z'YAVieSYA BEZ
DOKTARA, AGLEDZEe MESCA ZABOJSTVA,  SKAZAe VAZHKA, SHTO SLYADOe  NiYAKiH ZNAJSCi
NELXGA Z-ZA ZLiVY (rYGOR, HODZYACHY  ZA  iM,  TOLXKi eSMiHNUeSYA GORKA e VUSY),
PASLYA  AGLEDZEe  CELA  ZABiTAGA,  PAKRUCieSHY  BELYMi  PULXHNYMi PALXCAMi YAGO
GALAVU, i PASLYA SKAZAe:
     -- n-NU i PEKANULi!.. aDRAZU LEG.
     pASLYA  EN  ZAKUSVAe  i Pie  GAR|LKU e DALXNiM  PAKOi HATY  sVECiLOViCHA,
NEPADALEK AD  ZALY,  DZE LYAZHAe  NA  STALE  NYABOZHCHYK  i  DZE  YAGONY  DZYADZXKA
ZAHLYNAeSYA  AD  SLEZ,  A  YA  SYADZEe,  LiTARALXNA  PRYBiTY GORAM  i  DAKORAMi
SUMLENNYA. dLYA  MYANE  NiCHOGA NE iSNAVALA e TYYA HViLiNY, AKRAMYA TONKAJ SVECHKi,
YAKUYU TRYMAe U TONKiH  PRYGOZHYH RUKAH aNDR|J: YANA  KLALA RUZHOVYYA VODBLiSKi NA
BELUYU, Z KARUNKAMi NA GRUDZYAH, KASHULYU, YAKUYU DZYADZXKA VYCYAGNUe Z KUFRA. aLE ZH
TR|BA BYLO MNE DAVEDACCA, SHTO DUMAYUCX ULADY  PRA G|TA  ZABOJSTVA i  SHTO  YANY
DUMAYUCX RABiCX.
     -- niCHOGA,  NA  ZHALX, NiCHOGA, --  ADKAZAe PRYEMNYM PERALieCHATYM GOLASAM
STANAVY,  GULYAYUCHY  CHORNYMi AKSAMiTNYMi  BROVAMi. --  g|TA  DZiKi  KUT  --  i
RASSLEDAVANNE TUT NEMAGCHYMA. ya RAZUMEYU VASHU VYSAKARODNUYU TUGU... aLE SHTO TUT
MAGCHYMA ZRABiCX? tUT NEKALXKi GOD TAMU BYLA SAPRAeDNAYA VEND|TA (EN  VYMAeLYAe
"VAND|TA", i,  ViDACX, G|TA  SLOVA  VELXMi  YAMU PADABALASYA). I  SHTO MY MAGLi
ZRABiCX?  tAKi  eZHO  ZVYCHAJ.  nAPRYKLAD, MY  TAKSAMA MAGLi B  PRYCYAGNUCX  DA
ADKAZNASCi VAS, BO VY, YAK SAMi KAZHACE, UZHYVALi ZBROYU SUPRACX G|TYH... M-M...
PALYAeNiCHYH. mY NE ZROBiM G|TAGA. I  SHTO  NAM  DA  G|TAGA? mAGCHYMA, G|TA BYLO
ZABOJSTVA Z-ZA  PRYGOZHAGA POLU. kAZHUCX, SHTO EN BYe ZAKAHANY e G|TUYU (EN SYTA
VARUHNUe BROVAMi) ...U GASPADYNYU bALOTNYH yaLiN. niCHOGA SABE...  a MOZHA, G|TA
i  NAOGUL BYLO  SAMAGUBSTVA?  nYABOZHCHYK BYe  "MELANHOLiK", H-HE, PAKUTNiK  ZA
NAROD.
     -- aLE ZH YA SAM BACHYe DZiKAE PALYAVANNE.
     tVAR STANAVOGA PACHYRVANEe.
     -- dAZVOLXCE MNE NE  PAVERYCX. kAZKi ADZHYLi-S. mNE ZDAECCA, SHTO  NAOGUL
VASHA ZNAEMSTVA i Z iM TROSHKi... m-M... P-PADAZRONAE.  ya NE HACHU NAVODZiCX NA
VAS CENX, ALE... VELXMi PADAZRONYM Z'YAeLYAECCA TAKSAMA TOE, SHTO VY TAK UPARTA
iMKNECESYA ZVARACiCX UVAGU SLEDSTVA NA DRUGiH, NA NEJKAE DZiKAE PALYAVANNE.
     ya VYCYAGNUe Z ZAPiSNOJ KNiZHKi ZAKALENY ARKUSHYK PAPERY:
     -- u MYANE ESCX DAKUMENT, SHTO YAGO VYBAViLi Z HATY.
     tVAR STANAVOGA ZUSiM PACHYRVANEe, VOCHY ZABEGALi.
     -- yaKi DAKUMENT? -- ZHADOBNA SPYTAe EN, i RUKA YAGO PRACYAGNULASYA DA MYANE.
-- vY  PAViNNY  PERADACX  YAGO  SLEDSTVU, i, KALi  PABACHACX, SHTO  EN CHAGOSXCi
VARTY, YAGO PADSHYYUCX DA SPRAVY.
     ya  SHAVAe ARKUSHYK,  TAKiMi  NYAP|eNYMi  ZDALiSYA  MNE YAGO  VOCHY  i  G|TAYA
SKVAPNAYA PRACYAGNUTAYA RUKA.
     -- ya SAM PERADAM YAGO, KALi i KAMU PALiCHU PATR|BNYM.
     -- nU SHTO ZH, -- STANAVY PRAGLYNUe NESHTA, -- VASHA SPRAVA-S, SHANOeNY. aLE
YA  PARAie BY  VAM NE  DRAZHNiCX  GUSEJ.  tUT VARVARSKAE  NASELXNiCTVA  (i  EN
SHMATZNACHNA PAGLYADZEe NA MYANE), MOGUCX i ZABiCX.
     -- ya G|TAGA NE VELXMi BAYUSYA. sKAZHU TOLXKi, SHTO,  KALi PALiCYYA ZAJMAECCA
ZAMEST PRAMYH SPRAe  RAZVAZHANNYAMi, SAMi GRAMADZYANE PAViNNY ABARANYACX SYABE. a
KALi VYKANAeCHYYA eLADY  PRYKLADVAYUCX USE NAMAGANNi, KAB TOLXKi ZAMYACX SPRAVU,
-- G|TA PAHNE VELXMi NEPRYEMNA i SHTURHAE LYUDZEJ NA SAMYYA NECHAKANYYA DUMKi.
     --  g|TA SHTO, -- BROVY STANAVOGA KARCiNNA PAPAeZLi  NEKUDY DA VALOS, --
ABRAZA eLAD?
     -- kRYJ MYANE  bOZHA! aLE G|TA DAE  MNE PRAVA DACX KOPiYU  Z G|TAGA  LiSTA
NEKUDY e GUBERNYU.
     --  sPRAVA VASHAYA,  --  STANAVY PAKALUPAe  U ZUBAH.  -- aLE  PASLUHAJCE,
DARAGi PAN bELAR|CKi.  tR|BA PRYMiRYCCA.  nAeRAD  Ci  NAVAT U  GUBERNi BUDZE
PRYEMNA NACHALXSTVU,  KALi  YANO DAVEDAECCA, SHTO  VUCHONY TAK  ABARANYAE  BYLOGA
KRAMOLXNiKA.
     šN  GALANTNA, GRUDNYM BARYTONAM, UMAeLYAe MYANE.  bACXKA  NE MOG BY  BYCX
TAKiM UVAZHLiVYM DA SYNA.
     -- chAKAJCE, -- SPYTAe YA, -- U  NAS  SHTO, ESCX  ZAKON, PA YAKOMU LiBERALY
AB'YAeLYAYUCCA PA-ZA  ZAKONAM, AGALOSHVAYUCCA PARYYAMi? mYARZOTNiK MOZHA iH ZABiCX i
NE NESCi ADKAZNASCi?
     -- nE PERABOLXSHVAJCE, DARAGi bELAR|CKi, -- Z  PYHATAJ SAMAZADAVOLENASCYU
SKAZAe PRYGAZHUN, -- VY SHiLXNY PERABOLXSHVACX ZHAHi e ZHYCCi.
     g|TY NERAZUMNY HR|N (iNSHAGA SLOVA YA NE MAGU PADABRACX)  LiCHYe, NAP|eNA,
SHTO SMERCX CHALAVEKA -- "PERABOLXSHVANNE ZHAHAe".
     -- a YA VAM KAZHU, -- SKAZAe YA Z ZALPAM, -- SHTO SPRAVU TR|BA PERADAVACX U
SUD,  RASPACHACX SUDOVAE  DASLEDAVANNE. tUT  --  ZLOSNAYA ZADUMA.  lYUDZEJ  TUT
ROBYACX VAR'YATAMi, i,  VYADOMA, Z NAMERAMi. nA eSYU VAKOLiCU YANY NAVODZYACX ZHAH,
T|RARYZUYUCX NAROD, ZABiVAYUCX LYUDZEJ.
     nA TVARY STANAVOGA BLUKALA PAMYARKOeNAYA eSMESHKA, EN PRYHLEBVAe CHAEK.
     -- nE VAR-TA, NE VARTA TAK, DARAGi PANE. nAROD AD G|TAGA CiSH|E.  zABiTY
BYe, PA CHUTKAH,  NE VOLXNY AD  bAHUSAVAJ ZABAVY. I, NAOGUL, TAKiM NEBYASPECHNA
VYKAZVACX   YAeNAE   SPACHUVANNE.  pALiTYCHNA   NENADZEJNY,  NE  VARTY  DAVERU,
NYADOBRANAMERNY, AMARALXNY, NE SPRYYAYUCHY  DOBRYM NORAVAM i... YAeNY SEPARATYST,
MUZHYCHY ZHALASNiK, TAK BY MOViCX, RYDALEC NAD MALODSHYM BRATAM.
     ya BYe RAZ'YUSHANY, ALE PAKULX SHTO STRYMLiVAeSYA. mNE  NE VYPADALA SVARYCCA
YASHCH| i Z PALiCYYAJ.
     --  vY   NE   ZHADAECE   eMESHVACCA  e  SPRAVU  PA   ZABOJSTVU   SHLYAHCiCA
sVECiLOViCHA...
     -- kRYJ bOZHA, KRYJ bOZHA!  -- PERABie EN MYANE. -- mY PROSTA SUMNYAVAEMSYA,
Ci eDASCA NAM YAE RAZBLYTACX, i NE MOZHAM  PRYMUSHACX NASHAGA SLEDCHAGA PRYKLASCi
eSE SiLY DLYA  VYRASH|NNYA SPRAVY AB CHALAVEKU, YAKi  eSiM  SUMLENNYM, SAPRAeDNYM
SYNAM  NASHAJ  VYALiKAJ  RADZiMY  BYe  GLYBOKA  ANTYPATYCHNY NAKiRAVANNEM SVAiH
DUMAK.
     I EN Z CHAROeNAJ VETLiVASCYU ZRABie DALONNYU ZH|ST U PAVETRY.
     -- dOBRA. kALi  iMPERSKi  RASEJSKi  SUD NE  HOCHA  PRYMUSHACX SLEDCHAGA PA
SPRAVE AB  ZABOJSTVE  SHLYAHCiCA sVECiLOViCHA, DYK,  MOZHA, EN ZAHOCHA  PRYMUSiCX
SLEDCHAGA RAZBLYTACX SPRAVU PRA ZAMAH NA ROZUM i SAMAE ZHYCCE nADZEi yaNOeSKAJ,
GASPADYNi bALOTNYH yaLiN?
     šN  ZDAGADLiVA PAGLYADZEe NA MYANE, PARUZHAVEe AD  NEJKAJ PRYEMNAJ  DUMKi,
PLYAMKNUe NEKALXKi RAZOe POeNYMi, CHYRVONYMi, ViLXGOTNYMi VUSNAMi i SPYTAe:
     --  a VY SHTO  TUT TAK ZA YAE  RASPiNAECESYA?  nAP|eNA,  SAMi  SKARYSTACCA
VYRASHYLi. gA? shTO ZH, UHVALYAYU: U LOZHKU YANA, NAP|eNA, GUCHYCX NYADR|NNA.
     kROe  KiNULASYA MNE e TVAR, NOZDRY RAZDULiSYA.  aBRAZA NYASHCHASNAMU  DRUGU,
ABRAZA KAHANAJ, YAKUYU YA NAVAT U DUMKAH NE MOG NAZVACX SVAEJ, ZLiLiSYA e  ADNO.
nE PAMYATAYU, SHTO TUT  BYLO  DALEJ, YAK  APYNUeSYA e MAEJ RUC| NEJKi  KARBACH.  ya
PRASViSCEe GLOTKAJ:
     -- tY... TY... GNiDA.
     I PASLYA Z MAHU APERAZAe YAGO KARBACHOM PA RUZHOVA-SMAGLYM TVARY.
     ya CHAKAe,  SHTO EN  ADRAZU  VYHAPiCX  R|VALXVER  i  ZAB'E  MYANE. aLE G|TY
ZDAROVY  MUZHCHYNA  TOLXKi VOJKAe. ya  STUKNUe YAGO YASHCH| RAZ  PA  TVARY  i PASLYA
GiDLiVA ADKiNUe KARBACH.
     šN VYBEG Z PAKOYA, PACHVALAe AD MYANE Z NECHAKANAJ HUTKASCYU i TOLXKi SAZHNYAe
PRAZ DZVESCE PADAe GOLAS, ZAKRYCHAe: "gVALT!"
     rYGOR, KALi DAVEDAeSYA PRA G|TU SPRAVU, NE eHVALie MYANE,  SKAZAe, SHTO  YA
SAPSAVAe  USE, SHTO PRAZ DZENX MYANE, NAP|eNA, VYKLiCHUCX U PAVET  i,  MAGCHYMA,
DADUCX  TYDZENX  ABO  VYSHLYUCX  ZA  PAVYATOVYYA  MEZHY, A  YA  PATR|BEN  TUT,  BO
PACHYNAYUCCA SAMYYA CEMNYYA NOCHY. aLE YA NE SHKADAVAe. uSYA  NYANAViSCX MAYA VYLiLASYA
e G|TY eDAR.  I  NYAHAJ  PAVYATOVYYA  eLADY PALXCAM AB PALEC  NE STUKNUCX,  KAB
DAPAMAGCHY MNE, ALE ZATOE CYAPER YA DOBRA VEDAYU, HTO MOJ DRUG, A HTO VORAG.
     aSTATNiYA PADZEi G|TAGA i NASTUPNAGA DNYA VELXMi SMUTNA  ADLYUSTRAVALiSYA e
MAEJ PAMYACi. gORKA, UZAHLEB, PLAKAe NAD NYABOZHCHYKAM STARY DOBRY dUBATOeK, YAKi
LEDZX RUHAeSYA  YASHCH| AD  MAJGO PACHASTUNKU;  STAYALA NAD TRUNOJ  BLEDNAYA nADZEYA
rAMANAeNA,  ZAHUTANAYA e  CHORNUYU  MANTYLXYU,  TAKAYA  SUMNAYA i  PRYGOZHAYA, TAKAYA
CHYSTAYA.
     pASLYA, YAK U SNE, ZAPOMNie YA HAeTURNAE SH|SCE. ya VEe PAD RUKU yaNOeSKUYU  i
BACHYe, YAK NA FONE SH|RAGA ASENNYAGA NEBA iSHLi  LYUDZi BEZ SHAPAK, YAK SKARLYUCHANYYA
BYAROZKi KiDALi  iM PAD  NOGi ZHOeTAE MERTVAE LiSCE.  tVAR ZABiTAGA, PRYGOZHY i
SUMNY, PLYe NAD PLYACHYMA LYUDZEJ.
     bABY,  MUZHYKi, MAKRANOSYYA DZECi, DZYADY iSHLi ZA  TRUNOYU, i CiHAE RYDANNE
GUCHALA e PAVETRY. rYGOR NAPERADZE NES NA SPiNE VYALiZNY DUBOVY KRYZH.
     I eSE GALASNEJ i GALASNEJ PLYLO NAD GALOVAMi LYUDZEJ, NAD MOKRAJ GLEJKAJ
GALOSHANNE BAB-LYAMANTUH:
     -- a i NA  KAGO ZH TY NAS PAKiNUe?! a  i CHAGO ZH TY  ZASNUe, RADZiMEC?! a
CHAGO ZH  TVAE  VOCHY  YASNYYA  ZAKRYLiSYA,  RUCHKi BELYYA SKLALiSYA?  a  HTO  ZH  NAS
ABARONiCX AD SUDZEJ NYAPRAVEDNYH?! a PANY ZH KRUGOM  NELiTASCiVY, A AGNUSEKA ZH
NA iHNYAJ SHYi NYAMA! a GALUBOCHAK TY NASH, A KUDY  ZH TY AD NAS ADLYACEe, A CHAGO ZH
TY PAKiNUe BEDNYH DZETACHAK? a HiBA ZH VAKOL NYAVEST NYAMA,  SHTO  Z ZYAMELXKAYU TY
ABVYANCHAeSYA, SAKOLiK?! a SHTO ZH G|TA TY ZA HATACHKU ABRAe?! a Ni VOKAN ZHA e EN,
Ni DZVYAR|J!  a NE  NEBACHKA ZH VOLXNAE  NAD ViLXCHYKAM -- SYRAYA  ZYAMLYA!!!  a NE
ZHONACHKA ZH PAD BOKAM  -- DOSHKA HALODNAYA! a Ni SYABROeKi ZH TAM, A Ni KAHANACHKi!
a HTO ZH CYABE e VUSNY PACALUE?!  a  i HTO ZH TABE GALOeKU PACH|SHA?!  a i CHAGO ZH
G|TA  PRYMERKLi AGENXCHYKi?!  a i  CHAGO ZH G|TA YALiNY ZAZHURYLiSYA?! tO NE ZHONKA
TVAYA PLACHA, KAHANAYA! nE YANA ZH G|TA PLACHA PRAD VYASELLiCAM! a TO ZH PLACHUCX NAD
TABOYU LYUDZi  DOBRYYA! tO NE  ZORACHKA e NEBE ZASVYACiLASYA! tO ZATLELA  e RUCHKAH
SVECHACHKA VASKOVAYA!
     tRUNA PLYLA NAD SAPRAeDNYMi CHALAVECHYMi RYDANNYAMi, YAKiH NE KUPiSH NAVAT U
PRAFESiYANALXNYH LYAMANTUH.
     I  VOSX  GLYBOKi  DOL.  kALi  RAZViTVALiSYA, yaNOeSKAYA ePALA  NA KALENi i
PACALAVALA RUKU CHALAVEKA, YAKi ZAGiNUe  ZA YAE. ya LEDZX ADARVAe YAE, KALi TRUNU
STALi  SPUSHCHACX  U YAMU. u  G|TY SAMY  CHAS DZESYATKi  TRY  SYALYAN PADCYAGNULi NA
PALAZAH  VYALiZNY  SH|RY  KAMENX i  PACHALi  eSCYAGVACX  YAGO  NA GORB, DZE  BYLA
VYKAPANA SAMOTNAYA MAGiLA. kRYZH BYe VYBiTY NA KAMENi i YASHCH|  iMYA  i PROZViSHCHA
-- KARAVYMi NYAeMELYMi LiTARAMi.
     zAGRUKATALi AB VECHKA  TRUNY KAMYAKi  ZYAMLi, HAVAYUCHY AD MYANE DARAGi TVAR.
pASLYA NA ZRAeNANAE MESCA PASTAViLi VYALiZNY SH|RY  KAMENX. rYGOR i YASHCH| PYACERA
SYALYAN  eZYALi  STARYYA  STR|LXBY  i  RAZ-PORAZU PACHALi STRALYACX U  RAeNADUSHNAE
NiZKAE NEBA. aPOSHNi Z sVECiLOViCHAe-yaNOeSKiH ADPLYVAe U NYAZNANY SHLYAH.
     -- hUTKA i SA MNOYU TAK, -- SHAPNULA MNE yaNOeSKAYA. -- hOCX BY HUTCH|J.
     gRUKATALi STR|LY. zAKAMYANELASCX LYAZHALA NA TVARAH LYUDZEJ.
     pOTYM, PAVODLE STARAZHYTNAGA SHLYAHECKAGA  ZVYCHAYU, MOLATAM BYe RASTRUSHCHANY
AB NADGROBNY KAMENX RADAVY GERB.
     rOD ZASTAeSYA BEZ NASHCHADKA. vYMER.


        rAZDZEL TRYNACCATY

     ya ADCHUVAe,  SHTO ZVAR'YACEYU, KALi NE  BUDU  ZAJMACCA  ROSSHUKAMi, KALi  NE
ZNAJDU  HUTKA  ViNAVATYH  i  NE  PAKARAYU  iH.  kALi  NYAMA  bOGA,  KALi  NYAMA
SPRAVYADLiVASCi e NACHALXNiKAe -- YA BUDU SAM i BOGAM i SUDDZEYU.
     I,  DALXBOG, PEKLA eZDRYGANECCA, KALi YANY TRAPYACX MNE e RUKi: ZHYLY BUDU
CYAGNUCX Z ZHYVYH.
     aD  rYGORA YA DAVEDAeSYA, SHTO YAGO  ZNAEMYYA SHUKAYUCX U PUSHCHY,  SHTO  EN  SAM
DOBRA ABSHUKAe MESCA ZABOJSTVA i DAVEDAeSYA, SHTO CHAKAe sVECiLOViCHA HUDY VYSOKi
CHALAVEK, YAKi SKURYe PAD HVOYAMi, CHAKAYUCHY, PAPYAROSU.
     aKRAMYA TAGO,  EN,  ADSHUKAe  PAPYAROVY  KLAK,  YAKi  VYLECEe  SA  STR|LXBY
ZABOJCY, A  TAKSAMA KULYU, YAKOJ BYe ZABiTY MOJ DRUG.  kALi YA  RAZGARNUe KLAK,
PERAKANAeSYA, SHTO G|TA KAVALAK  PAPERY, ZANADTA MOCNAJ DLYA  GAZETY: HUTCH|J ZA
eSE eRYVAK AD ARK