Aleksandr Vampilov. Kvartirant
Komediya v dvuh dejstviyah
----------------------------------------------------------------------------
Aleksandr Vampilov, "Izbrannoe". M., Soglasie, 1999
OCR Bychkov M.N. mailto:bmn@lib.ru
----------------------------------------------------------------------------
PAVEL AFANASXEVICH KARDAMONOV - 35 let.
RUSLAN GABIDULIN - 26 let, slesar' (iz depo).
VADIM MIHALEV - 22 goda, slesar', student-zaochnik, sosed Kolyvanovyh.
ANTONINA SERGEEVNA KOLYVANOVA - 45 let, zavmag, vdova voenkomatskogo
polkovnika.
EVGENIYA - 19 let, doch' Kolyvanovoj, studentka finansovogo
(prakticheskogo) instituta.
VARYA - 22 goda, zhena Gabidulina, parikmahersha.
Gabidulin - vysokij, krepkogo slozheniya paren'. Vyrazhenie ego lica
obychno sumrachnoe. Ugryum, revniv i vspyl'chiv. Postrizhen korotko. Skuly i
podborodok u nego dovol'no massivnye. Brovi obychno chut' nahmureny, vzglyad
pryamoj i reshitel'nyj. Vse vmeste eto delaet ego pohozhim na te lica, kotorye
hudozhniki lyubyat risovat' na plakatah, izobrazhaya sportsmenov i voinov. Tak,
vprochem, ono i est': Gabidulin otsluzhil god nazad, zanimaetsya sportom. Girya,
lezhashchaya u fligelya na trave, prinadlezhit yavno emu, da i odet on sejchas v
deshevoe temno-sinee triko. Mihalev - emu 22 goda, v armii sluzhil pisarem,
slesar', sobiraetsya postupat' zaochno na yuridicheskij. CHelovek
vpechatlitel'nyj, pryamodushnyj i doverchivyj, chto obezoruzhivaet ne tol'ko ego,
no podchas i ego protivnikov. Srednego rosta, fizicheskoj siloj ne vydelyaetsya.
Kolyvanova - vlastnaya, energichnaya zhenshchina-realist. V svoe vremya otbila
svoego polkovnika u ego zheny. Nasmeshliva po-muzhski - hozyajka. Vneshne
spokojnaya, dostoinstvo vlast' imushchego.
Evgeniya - zhivaya, veselaya (polkovnik izbaloval), zhdushchaya grubogo
vmeshatel'stva, zhazhdushchaya priklyuchenij, smeshlivaya, kapriznaya, sil'no razvit duh
protivorechiya. Varya - zhena Gabidulina, ej 22 goda. YArkaya blondinka. Tipichnoe
ditya rabochego predmest'ya. Rannyaya samostoyatel'nost' sdelala ee ves'ma
agressivnoj. Vspyl'chivaya, kriklivaya. V lyubyh sluchayah zhizni napadenie
predpochitaet zashchite. V glubine dushi chelovek dobryj i spravedlivyj.
Dvor Kolyvanovoj. Dovol'no prostornyj dvor, v pravom uglu kotorogo
vidna chast' dobrotnogo odnoetazhnogo kamennogo doma: kryl'co, otkrytaya
veranda, okno, vhodnaya dver'. V levom uglu dvora nebol'shoj fligel' stoit
tak, chto vidna lish' ego stena s dver'yu i oknom.
Ot doma k fligelyu, zamykaya usad'bu, tyanetsya zabor, a k zaboru
prilepilos' krohotnoe stroenie, kotoroe mozhno bylo by prinyat' za drovyanoj
saraj, esli by ne zasteklennoe okoshechko i zhestyanaya truba nad chernoj
prognivshej kryshej, koe-gde podlatannoj svezhimi tesovymi obrezkami. V
sravnenii s domom, krytym zhelezom i ego svezhevykrashennoj verandoj, s
akkuratnym fligelem, eta kletushka kazhetsya pomeshcheniem podsobnym, ubogim,
nezhilym. Posredine dvora rastet raskidistyj kust cheremuhi, pod nim stoyat
bol'shoj grubyj stol i skamejka, tak zhe kak i stol, vkopannaya v zemlyu.
Dal'she, za usad'boj, tam-syam vidneyutsya topolya, skvoz' nih proglyadyvaet
krasnoe kirpichnoe zdanie, a dal'she, uzhe sovsem daleko, torchit verhushka
televizionnoj vyshki. Topolya chut' prihvacheny uvyadaniem, listva ih mestami
poblekla. Nad derev'yami sovershenno nepodvizhno visit seraya dymka, tyazhelaya
vnizu, vverhu - teryaya ochertaniya i rastvoryayas' postepenno v nezhno-rozovom
nebe. Otdalennyj shum mashin pochti nepreryven. Vse eto govorit o tom, chto
dejstvie nachinaetsya v nachale oseni, v tihij predvechernij chas, v bol'shom
sovremennom gorode.
Itak, pod cheremuhoj, sidya na skamejke i dvuh vynesennyh iz doma
stul'yah, raspolozhilis' Gabidulin, Mihalev, Varya i Evgeniya. Vidno, chto oni
tol'ko chto napilis' chayu, i teper' - chajnik, stakany, hleb i vse prochee dlya
chaepitiya sdvinuty na kraj stola - zanyaty igroj v karty. Subbota, subbota -
horoshij vecherok. Pesenka Varya podbrasyvaet karty, Mihalev otbivaetsya.
EVGENIYA (Vare). Daj emu, daj!.. Tak!.. Eshche!
VARYA. Vse.
MIHALEV. Bito.
EVGENIYA. Dumaesh'? Oshibaesh'sya! (Brosaet kartu.)
MIHALEV. Navalilis'. (Kroet.)
EVGENIYA (Vare). Est'?
VARYA. Netu. (Zevaet.)
MIHALEV. Bito.
EVGENIYA. Dumaesh'? Oshibaesh'sya! (Brosaet kartu.)
MIHALEV. ZHmut. (Sobiraet karty.)
EVGENIYA. Tak. (Brosaet kartu Gabidulinu.) A eto tebe.
GABIDULIN (mrachno). Beru.
EVGENIYA (Vare). Davaj!
Varya brosaet Mihalevu odnu za drugoj dve karty. Mihalev otbivaetsya.
EVGENIYA. Bito.
Mihalev brosaet kartu. Evgeniya kroet.
Bito. Tak... (Gabidulinu.) A eto tebe. (Brosaet eshche kartu.)
GABIDULIN. Beru.
EVGENIYA (Vare). Davaj!
VARYA (brosaet kartu). Vse.
Mihalev otbivaetsya.
EVGENIYA (podbrasyvaet karty). Tak... tak... tak... (Torzhestvenno.)
Duraki!
MIHALEV. Zadavili.
VARYA (zevaet). V kotoryj raz?
EVGENIYA. Dvenadcatyj! Kruglye duraki.
MIHALEV. Schet shest' - dvenadcat'.
GABIDULIN (mrachno). Dyus napolovinu.
EVGENIYA. Sdavajte.
MIHALEV. Hvatit. (Podnimaet ruki.) Sdayus' na milost' pobeditelej.
GABIDULIN (tasuet karty). Otygraemsya.
VARYA (zevaet). Vy-to?
GABIDULIN (upryamo). Otygraemsya.
VARYA. Navryad li.
EVGENIYA. Sdavajte! Sdavaj, Ruslan.
MIHALEV. Vse. YA kapituliruyu.
EVGENIYA. Shlyuzdili, durach'e neschastnoe.
MIHALEV. Zato v lyubvi nam vezet. (Obnimaet Evgeniyu.) Verno, Ruslan?
(Oglyadyvaetsya i ubiraet ruki.)
VARYA. Smotrite. Po-moemu, Vadim, protiv tebya ona opyat' chto-to zatevaet.
MIHALEV. Varya! Ne rasstraivaj menya. Plesni-ka mne luchshe chajku.
GABIDULIN. My budem igrat' ili net?
VARYA. Otdohnem. (Nalivaet Mihalevu chayu, Gabidulinu.) Tebe nalit'?
GABIDULIN. Uzhe napilsya. Azh do toshnoty... Pivka by - drugoe delo.
VARYA (pokazyvaet emu kulak). Vot. A ne pivka.
MIHALEV (Vare). Pochemu? |to ideya. Po butylke piva - eto ideya. Slushajte.
Davajte sygraem na pivo? Odin raz! (Evgenii.) Ty ne protiv?.. U menya troyak.
VARYA (vozrazhaet). Nu da!
GABIDULIN. Vo!
MIHALEV. A to na interes. Odin kon na interes. Duraki begut za pivom.
Soglasny?
EVGENIYA (s azartom). Sdavajte!
GABIDULIN. |to razgovor.
VARYA. Obradovalsya.
EVGENIYA (Vare). Oni proigrayut.
GABIDULIN. Sdayu. (Nachinaet sdavat' karty.)
VARYA (ostanavlivaet Gabidulina). Sidi. (Evgenii.) Ty hochesh' piva?
EVGENIYA. Net. No uvidish', oni proigrayut.
VARYA. Im tol'ko nachat'. (Reshitel'no.) Nechego ih povazhat'. (Gabidulinu i
Mihalevu.) Perezhivete.
GABIDULIN. Komanduesh'?
VARYA. Nikakogo piva.
MIHALEV. Zazhali iniciativu.
Nikto iz nih ne zametil, kak na verande doma poyavilas' Kolyvanova.
Kolyvanovoj sorok pyat' let. Ona srednego rosta, pyshnaya zhenshchina s kruglymi
plechami i dvojnym podborodkom. No tut neobhodimo zametit', chto polnota ee ne
bezobrazna i vpolne prilichestvuet ee vozrastu. Vpolne eshche sposobna privlech'
k sebe vnimanie nestrogogo ili special'nogo vkusa. Volosy iskusno nakrasheny
i styanuty na zatylke uzlom, lico i ruki holenye. Odeta ona v rozovyj halat.
Golos ona imeet grudnoj. Intonacii vsegda pochti spokojnye,
rovno-povelitel'nye, chto zastavlyaet podozrevat' v etom cheloveke chuvstvo
sobstvennogo dostoinstva ili izlishnyuyu samonadeyannost'. CHasten'ko tak govoryat
i tak derzhatsya lyudi, imushchie vlast' ili ne nuzhdayushchiesya v den'gah. Put',
projdennyj etoj zhenshchinoj ot prostoj oficiantki do direktora univermaga (a
ona imenno direktor), ne obdelil ee zhiznennym opytom, pronicatel'nost'yu,
krepkoj prakticheskoj smetkoj. Itak, ona poyavilas' na verande i pozvolila
sebe, ne vydavaya svoego prisutstviya, poslushat', o chem govorit molodezh'.
EVGENIYA (kaprizno). A ya hochu piva. (Vare.) Sejchas zahotela.
GABIDULIN (Vare). Slyhala?
VARYA. Delo vashe, a on (o Gabiduline) pit' ne budet. (Gabidulinu.) Kto
vchera obeshchal? Kto bozhilsya?
GABIDULIN (ugryumo). Pro pivo ya nichego ne govoril.
MIHALEV. Varya! Po butylke na brata - o chem razgovor?
EVGENIYA. Hochu piva!
MIHALEV. YA sbegayu. (Podnimaetsya.)
KOLYVANOVA. Evgeniya!
EVGENIYA (povorachivaetsya). Da?
KOLYVANOVA. Ty p'esh' pivo?
EVGENIYA. YA?.. Da vot chto-to zahotelos'.
KOLYVANOVA. Bol'she tebe nichego ne zahotelos'?
EVGENIYA. Poka net.
KOLYVANOVA (Mihalevu). Vadim, ty, kazhetsya, kuda-to sobralsya?
MIHALEV YA?.. Da net budto by...
KOLYVANOVA. Pivnye eshche otkryty, a ya tebya ne zaderzhivayu... (Evgenii.)
Evgeniya, a ty idi uzhinat'.
EVGENIYA. Ne hochu. YA chayu napilas'.
KOLYVANOVA. Kak hochesh'. Bud' doma, ya skoro uhozhu. (Gabidulinu.) A ty,
Ruslan, esli u tebya zavelis' lishnie den'gi, rasplatis' luchshe za kvartiru.
Pora platit'.
VARYA. Zavtra, Antonina Sergeevna. Zavtra ya poluchayu zarplatu.
KOLYVANOVA (perebivaet). Varya, ya tebya ne trogayu, ya obrashchayus' k
lyubitelyam piva.
MIHALEV. No, Antonina Sergeevna...
KOLYVANOVA (perebivaet). Vse. P'yanstvujte skol'ko ugodno, no bez moej
docheri i za predelami moego dvora.
EVGENIYA (s razdrazheniem). Mozhet, hvatit, a?
KOLYVANOVA. Da, poka vse. No s toboj my eshche pogovorim.
Vse nekotoroe vremya molchat.
GABIDULIN (vse tak zhe ugryumo). Kakoj u nas schet?
MIHALEV. SHest' - dvenadcat'.
GABIDULIN. Sdayu. (Sdaet karty.)
Kolyvanova uhodit v dom.
VARYA. Dostukalis'?
MIHALEV. Podslushala nas, mezhdu prochim. (Evgenii.) Govoril tebe: idem v
kino.
EVGENIYA. Ne hochu. I v karty ne hochu. (Brosaet karty na stol.)
MIHALEV. CHego zhe ty hochesh'?
EVGENIYA. Piva hochu!
Mihalev razvel rukami.
VARYA (nalivaet chayu, chashku podvigaet Evgenii). Na, popej.
Evgeniya molcha otodvigaet chashku, pri etom ronyaet so stola nozh.
MIHALEV. Nozh upal. (Podnimaet nozh.) Pridet muzhchina.
VARYA. Erunda.
MIHALEV. Tochno. Primeta vernaya. Upala lozhka - pridet zhenshchina, nozh -
muzhchina.
VARYA (zevaet). Oj, erunda.
MIHALEV. Ne verish'?.. A u menya vesnoj byl sluchaj. Idu utrom na rabotu -
koshka chernaya, kak sazha, perebezhala, podlaya, dorogu. Tak v tot den' chto?
Posle raboty ya napilsya, poteryal sorok rublej, a vecherom ZHen'ka vygnala menya
i nedelyu so mnoj ne razgovarivala. (Evgenii.) Pomnish'... YA v primety veryu.
GABIDULIN. My budem igrat' ili net?
VARYA. Neohota. (Zevaet.) Anekdot by kakoj rasskazali, chto li.
MIHALEV. Anekdot?.. Mozhno. A kakoj? (Dumaet, potom s gorech'yu.) Net u
menya na anekdoty pamyati. Vot net, i vse.
GABIDULIN (vdrug hmyknul). Rebyata vchera rasskazali. (Snova hmyknul.)
Dumayu, zaraz Var'ke rasskazhu.
MIHALEV. Nu?
GABIDULIN. A potom zabyl.
MIHALEV. Nu? A sejchas vspomnil?
GABIDULIN. Vspomnil. (Hmyknul.)
MIHALEV. Nu tak rasskazyvaj.
GABIDULIN. Ne mogu. Pri ZHen'ke ne mogu.
EVGENIYA. Rasskazyvaj.
GABIDULIN (reshitel'no). Net.
MIHALEV. Togda ne nado. YA vspomnil odin. Abstraktnyj... Plyvet po Nilu
krokodil, a navstrechu emu drugoj. (Poyasnil.) Tozhe krokodil. Nu i etot,
drugoj, sprashivaet u pervogo: "Slushaj, drug, a daleko li zdes' do Saratova?"
Nu chto?
VARYA. CHto-to ne togo...
MIHALEV. Ne smeshno?
EVGENIYA. Idiotizm kakoj-to.
MIHALEV. Dak abstraktnyj. Tut podgotovka nuzhna.
EVGENIYA. Ruslan, rasskazyvaj svoj.
GABIDULIN. Tebe - net. Var'ke - rasskazhu.
EVGENIYA. Skuchno s vami - sil net.
Razdaetsya legkij stuk i muzhskoj golos s ulicy: "Mozhno vojti?"
Da! Vojdite.
MIHALEV. A? CHto ya vam govoril? Prishel muzhchina!
Poyavlyaetsya Kardamonov, muzhchina let tridcati pyati, v staroj zamshevoj
kurtke, v dzhinsah i potrepannyh, tozhe zamshevyh bashmakah i pestroj kosynke na
shee. V odnoj ruke on neset nebol'shoj seren'kij chemodanchik, v drugoj -
pishushchuyu mashinku.
Kardamonov horoshego rostu, plechist. Krupnye, no nerezkie cherty ego lica
vyskazyvayutsya v pol'zu shiroty i prostodushiya haraktera, a rano posedevshie,
korotko ostrizhennye volosy, ravno kak i myagkie, sderzhannye zhesty, pryamo
navodyat na mysl' ob intelligentnosti prishel'ca. Vojdya vo dvor, on,
naklonyas', postavil na travu svoyu noshu, s bol'shim oblegcheniem,
prodolzhitel'no kak-to raspryamilsya. Ne to chtoby on dolgo shel peshkom i sil'no
ustal, skoree, tut promel'knula ustalost' kakaya-to obshchaya, zakorenelaya. No on
srazu zhe vzbodrilsya.
KARDAMONOV. Dobryj vecher.
Kompaniya s nim pozdorovalas'.
(Bodro.) A teper' soznavajtes', kto iz vas (vynimaet iz karmana
bumazhku, chitaet) Kolyvanova A.S.?
EVGENIYA. |to moya mat'.
KARDAMONOV. Ona doma?
EVGENIYA. Da. Pridetsya ee pozvat'. (Nehotya podnimaetsya i uhodit v dom.)
Nebol'shaya pauza.
MIHALEV. Vy prohodite.
KARDAMONOV. Spasibo.
MIHALEV. Prisazhivajtes'... Mezhdu prochim, my vas zhdali.
KARDAMONOV (usazhivaetsya). Neuzheli?
MIHALEV. Upal nozh, i ya skazal, chto pridet muzhchina.
KARDAMONOV. Vot kak?
MIHALEV (Vare). CHto ya govoril?
KARDAMONOV. |to interesno...
VARYA. Sluchajnost'.
MIHALEV. Vsegda tak. Primeta zheleznaya.
KARDAMONOV (Mihalevu). Vy sueverny. YA tozhe. (Sentenciozno.) Sueverie
ustojchivee very. Very davno uzhe net, a sueveriya - pozhalujsta, oni ostalis'.
Ne tak li?
MIHALEV (fraza proizvela na nego vpechatlenie). Tochno...
Iz doma vozvrashchaetsya Evgeniya.
EVGENIYA. Ona sejchas vyjdet.
KARDAMONOV. Spasibo. [...]
Kommentarii
Vpervye nachalo pervogo dejstviya etoj neokonchennoj komedii opublikovano
v kn.: A. Vampilov. YA s vami, lyudi. S.279. Po svidetel'stvu O.M. Vampilovoj,
rabota nad komediej byla otlozhena iz-za vsecelo zahvativshego Vampilova
zamysla "Nesravnennogo Nakonechnikova".
T. Glazkova
Last-modified: Fri, 25 Apr 2003 19:23:08 GMT