Nachalas' eta istoriya davno, s pervyh turistskih pohodov, gde
my vse podruzhilis' s Ninoj Nalimovoj. Uchilas' ona na
geograficheskom fakul'tete, byla yarostnym poklonnikom turizma i
bol'shim lyubitelem pesen. V avguste 1952 goda Nina uehala po
raspredeleniyu rabotat' uchitel'nicej v udmurtskoe selo. A my
prodolzhali uchit'sya. Pisala nam Nina korotko i redko. No v
yanvare, vo vremya shkol'nyh kanikul, ona priehala na tri dnya v
Moskvu. Pribezhala v institut, vorvalas' v chital'nyj zal
-zdravstvujte, mal'chishki! Aspirant, sidevshij za blizhnim stolom,
nedovol'no podnyal ochki - v chital'nom zale razgovarivayut
shepotom! My vyshli v vestibyul'. Nina o chem-to rasskazyvala, a my
stoyali, pereminayas' s nogi na nogu, to i delo poglyadyvala, a my
stoyali, pereminayas' s nogi na nogu, to i delo poglyadyvaya na
chasy, i vyalo podderzhivali razgovor: byla sessiya, i na sleduyushchij
den' predstoyal ekzamen. Nina uehala, sessiya proshla, a vot
nepriyatnyj osadok ostalsya. My sami divilis' - kak eto my,
druz'ya Niny, mogli tak suho otnestis' k cheloveku, u kotorogo,
navernoe, mnogo nabolelo na serdce, kotoryj zhdal, chto vstrecha s
nami prineset emu radost'. Nam bylo stydno za sebya. I vot v
pervyj den' studencheskih kanikul rodilas' ideya - poehat' k
Nine. Poehat', ne davaya predvaritel'noj telegrammy, ne
sprashivaya razresheniya. My znali pochtovyj adres i pomnili, chto 28
yanvarya - den' ee rozhdeniya. Slozhili stipendii, sobrali ryukzaki i
poehali.
Dorogoj dolgo lomali golovu nad tem, chto podarit' Nine, i
nakonec v holodnom tambure poezda pridumali svoj podarok. Na
vtoruyu noch' priehali v Sarapul. Utrom vverh po Kame uhodil
traktor s sanyami.
...Pered nami v zimnem tumane rasstilaetsya beskrajnyaya
snegovaya step'. Nizko visit v nebe ugryumoe zamorozhennoe solnce,
i kazhetsya, chto svet idet ne ot nego, a prosto ot neba. V
storone ot ovraga, u staroj zanesennoj snegom mel'nicy stoit
odinokoe derevo. Rastopyrilo vetki i stoit. Po shirokoj zimnej
kolee perevalivaetsya traktor s sanyami. Za sanyami bezhim my,
chtoby sogret'sya. Lyudi v sanyah edut v tulupah, v valenkah, a my
v lyzhnyh botinochkah, semenim, tolkaemsya, smeemsya - vsyacheski
staraemsya sogret'sya. I lyudyam eto ne smeshno, oni ponimayut, chto
inache nel'zya. Kogda bezhat' nadoedaet, my sadimsya v sani,
nakryvaemsya vytashchennymi odeyalami i poem pesni. K vecheru
priehali v bol'shoe selo. Osmotrelis' - pustyr', ambar,
zav'yuzhennyj snegom zabor s nadpis'yu "Ne kurit'!" da spusk k
reke. Redkie prohozhie. Do pokazannoj nam izby my dobreli uzhe v
sumerkah. Nizkie okna smotreli v ostroverhie pridorozhnye
sugroby, i nad truboj stlalsya dymok. My ostavili vo dvore lyzhi,
tshchatel'no otryahnuli smerzshimsya venikom sneg s botinok.
- Nu? - vpolgolosa sprosil Volodya. Maksim o kosyak dveri
potushil papirosu, sunul okurok v karman i shepnul: "Davaj!".
Volodya gromko postuchal.
Dver' otkryla staruha so strogim licom.
- Vy k komu?
Volodya shmygnul nosom i skazal:
- My turisty iz Izhevska. Mozhno u vas perenochevat'?
Tut on ne vyderzhal i hihiknul. Staruha zamahala rukami i
chut' bylo ne vygnala nas. No vdrug shiroko otkrylas' dver' - v
polose sveta stoyala Ninka. Ona glyanula zaspannymi glazami v
temnotu i skazala:
- Tovarishchi, u menya mozhno budet ustroit'sya, prohodite.
My stoyali v temnote i smotreli. Svet probival ee rusye
volosy, osedal v vorsinkah korichnevogo svitera i brosal dlinnye
chernye teni ot nebol'shih valenok. Volodya nadvinul shapku na
glaza i voshel v komnatu. On vertel v rukah varezhki, po inercii
bormotal:
- My turisty iz Izhevska...
Nina udivlenno podnyala glaza, rot ee szhalsya. Ona sorvala
shapku s Volodi. Stalo tiho, tiho. Maksim, Lyus'ka i ya
protisnulis' v komnatu.
- Nu chto zhe eto, bozhe moj, -progovorila Nina, zamorgala
glazami i, tolknuv Maksima, vybezhala iz komnaty.
Pereglyanuvshis', my stali molcha skladyvat' veshchi na stul. My tozhe
razvolnovalis' i beregli eto molchanie. Voshla Nina. Ona oglyadela
kazhdogo iz nas...
- Nu, rasskazyvajte. Ona ne brosilas' k nam na sheyu, ne
stala govorit': "Kak horosho, chto vy priehali", a prosto
potrebovala - "Nu, rasskazyvajte".
- U tebya ved' segodnya den' rozhdeniya, - skazal Maksim. -
- Nu?
- Vot my i priehali.
Nina nichego ne ponyala. Pro sebya, dolzhno byt', ona reshila,
chto dlya poezdok na takie rasstoyaniya dolzhny byt' bolee vazhnye
prichiny... My stali shumno razdevat'sya. Podobrevshaya hozyajka
prinesla kartoshki, Nina sbegala v magazin. Nachalsya pir. Pervyj
tost Maksim podnyal za druzhbu. Vse napereboj stali rasskazyvat'
Nine o tom, kak ehali syuda. My dolgo krepilis', no potom ya
skazal:
- A my tebe privezli podarok.
- Podarok, kakoj?
Volodya vstal i molcha vytashchil gitaru.
- Gitaru, da? - ulybnulas' Nina. Ona prosto hotela nas
obradovat', potomu chto gitara ej byla ni k chemu: Nina ne umela
igrat', no podarok est' podarok.
- Net, ne gitaru. Volodya tronul struny, i my vchetverom
zapeli:
Tihij vecher spustilsya nad Kamoyu,
Nad tajgoj razmetalsya zakat.
Ty segodnya s nadezhdoj upryamoyu
ZHdesh' pis'ma ot znakomyh rebyat.
I kogda golubym zimnim vecherom
Unesetsya nadezhdy teplo,
Postuchitsya nezhdannaya vstrecha
V zanesennoe snegom steklo.
Mozhet, ty proslezish'sya nechayanno,
Provozhaya druzej poutru,
No, razlukoyu vnov' opechalena,
Ty ne stoj, ty ne plach' na vetru.
I o vstrechah teper' ne zagadyvaj...
Kogda v'yuga nad kryshej shumit,
Samyj vernyj i samyj dogadlivyj
Vnov' v okoshko tvoe postuchit.
Volodya poslednij raz tronul struny i smushchenno proiznes:
"Vs£". Bylo slyshno, kak za peregorodkoj netoroplivo tikayut
hodiki. A Nina... Nina povernulas' k oknu i zaplakala. My
smutilis' okonchatel'no, no Maksim vdrug toroplivo skazal:
"Ninok! A u tebya horoshaya komnata!" |to bylo skazano tak nelovko
i s takim yavnym i dobrym namereniem smyagchit' obstanovku, chto
vse ne vyderzhali i rassmeyalis'. Za oknom nad zaindeveloj vetkoj
ostrymi iglami siyali zvezdy, i, chestnoe slovo, vo vsej strane
ne bylo v etot vecher studentov schastlivee nas. Bystro proshli
nashi kanikuly. My uehali iz snezhnoj Udmurtii. A kogda okonchili
institut - raz®ehalis' rabotat', kto na Sever, kto na Vostok.
Teper' vstrechaemsya redko - horosho, esli soberemsya raz v god. I
ot nashej poezdki v Udmurtiyu ostalis' vospominaniya da pesnya.
Pesnya, podarennaya cheloveku v den' ego rozhdeniya, pesnya - simvol
druzhby.
1959
Last-modified: Sat, 01 Feb 1997 11:55:21 GMT