Evgenij Kukarkin. Vo vsem vinovat Mishka
---------------------------------------------------------------
© Copyright Evgenij N. Kukarkin, 1994-1998
E-mail: jek_k@hotmail.com
Home page: http://people.weekend.ru/kukarkin/
---------------------------------------------------------------
Vo vsem vinovat Mishka.
Dazhe sejchas sidya pod sledstviem, ya vse bol'she ubezhdayus', chto vo vsem
vinovat on.
- Vam znakoma eta moneta? - sprashivaet sidyashchij naprotiv tolstolicyj
ochkarik.
|to moj sledovatel'.
YA beru monetu v ruki i oshchushchayu ee paryashchuyu legkost'. Tak vot ona gde, moya
tret'ya moneta. Merzavec Mishka uveryal menya, chto ego izbili, a vse monety,
kotorye ya emu peredal, otnyali. On prosto, dve monety otdal v organy.
- Da.
- Kto vam zakazal ih?
- Mishka, Mishka Simakov.
- Simakov utverzhdaet obratnoe. Vy sami, dlya neizvestnyh celej sdelali
etot rubl'.
Rubl' vyvalivaetsya iz moih ruk i na rebre po spirali katitsya po
bumagam.
- Pust' utverzhdaet. On podlec.
- Ladno. Perejdem vot k etim veshcham.
Sledovatel' vysypal iz portfelya na stol gorku blestyashchih metallicheskih
rublej.
- Vy delali?
- Pohozhe, ya.
- Nachnem s momenta, kogda vy zainteresovalis' izgotovleniem etih deneg.
Itak, vy utverzhdaete, chto Vladimira Ruslanovicha k vam napravil Simakov i do
etogo vy ego ni kogda ne videli? - sprashivaet sledovatel'.
- Da.
- I za vse vremya vashego obshcheniya s Vladimirom Ruslanovichem, vy ne razu
ne pointeresovalis' kak ego familiya i gde on zhivet i rabotaet?
- Ne interesovalsya.
- Horosho. A teper', eshche raz, podrobno, rasskazhite nam, kak vy
poznakomilis' s Vladimir Ruslanovichem, a takzhe o dal'nejshih delovyh
kontaktah s nim.
U magnitofona na stole protivnoe poskripyvanie. |tot plastmassovyj
yashchik, zapisyvaet vse moi pauzy i neostorozhno skazannye slova.
Vo vsem vinovat Mishka.
My schitalis' s nim luchshimi druz'yami. ZHili na odnoj lestnice, hodili v
odnu shkolu i klass i dazhe, postupili v odin i tot zhe institut. Malo togo,
vlyubilis' v odnu devushku Tanyu, kotoraya uchilas' s nami v odnom potoke. I tut
v nashej druzhbe proizoshla pervaya treshchina. YA ukatil na praktiku v Kirishi, a
kogda priehal, to uznal chto Tanya i Mishka sobirayutsya pozhenitsya.
Na Tane on ne zhenilsya, a udral posle instituta v armiyu, sluzhit'
polozhennyj srok, oficerom. YA zhe postupil v NII i menya raspredelili
tehnologom v ceh izgotovleniya osnastki i oborudovaniya.
CHerez poltora goda v NII poyavilsya Mishka, kotorogo trudoustroili
tehnologom v tehnologicheskij otdel.
I vot on poyavilsya peredo mnoj v yadovito zelenyh shtanah i rubashke s
polosochkoj poperek.
- Zdorovo, Sashka.
- Mishka, chert staryj. Nikak utihomirilsya.
- Reshil pristat' k beregu i stat' na yakor', kak govoryat moryaki.
- Znachit opyat' vmeste?
- Vmeste.
On snishoditel'no oglyadel moe rabochee mesto. Gryaznyj stol s pachkami
bumagi v nebrezhnyh stopkah.
- A chto eto u tebya? - on tknul pal'cem v chernyj komok na belom liste
bumagi.
- Muha plastmassovaya. YA formochku sdelal i na lit'evom uchastke otlil.
Rybaki obaldevayut ot takih shtuchek.
- Daj-ka posmotret'. Prelest' kakaya. Esli u tebya est' eshche, dash' mne
neskol'ko shtuchek?
- Voz'mi, von v korobke. Pervuyu partiyu sam oproboval.
- A kak ty sdelal ee?
- Da prosto. Pojmal zhivuyu muhu, obrabotal ee tokoprovodyashchim lakom i
povesil na provolochke v gal'vanicheskoj vanne. Tam med' narosla na muhe
komkom. Potom komok razrezaesh', muhu vykidyvaesh' i vse, forma gotova.
- Zdorovo. A eto chto?
- Tozhe samoe ya prodelal s rozoj, romashkoj i drugimi cvetami. Smotri
kakie formy.
- No oni vse pokryty hromom?
- A kak zhe. Posle medi opyat' v vannu, no uzhe s hromom.. Tverdost' nado
pridat' poverhnosti, inache sotresh' med' i forme konec. Von Masha tashchit v
meshke pervye cvety. Mash, Mash, idi syuda. |to Mishka, moj staryj drug.
Poznakom'sya.
- Masha.
Ona s uhmylkoj protyanula ruku.
- Masha, pokazhi kak poluchilos'?
- Smotrite.
Ona vysypala soderzhimoe meshka na stol. Na gryaznoj poverhnosti
raskatilis' raznocvetnye golovki cvetov. YArkokrasnye, belye i zheltye
polietilenovye butony potryasali tshchatel'nost'yu izgotovleniya.
- Uh, ty. A gde stebli?
- Da vot novuyu formu delayu. Stebli s list'yami. Mozhno bylo by list'ya
otdel'no, no uzh bol'no mnogo metalla idet. My s Mashej reshili sdelat' partiyu
cvetov nashim zhenshchinam k 8 Marta, pust' zhenshchiny poraduyutsya.
- Sashka, sdelaj i moim v otdel.
- Masha, kak, porohu hvatit i na nih?
- Da chto ne sdelaesh' dlya horoshego cheloveka.
- A kto iz nas horoshij? - s nadezhdoj posmotrel na nee Mishka.
- Sasha, luchshe.
- Konechno, Sashke i v detstve luchshie kuski dostavalis'.
Mishka stushevalsya i stal proshchat'sya.
U Mashi den' rozhdeniya. YA dolgo dumal, chto ej podarit' i reshil sdelat' ee
slepok. YA kupil 12 korobok plastilina i, smeshav ego, vylepil po pamyati ee
golovku. Sverhu vse zalil gipsom. Poluchilas' forma. Vnutrennost' formy opyat'
zalil gipsom i izyashchnaya golova s zakinutymi nazad volosami predstala peredo
mnoj. A dal'she, zakrepiv naruzhnyj sloj i obrabotav tokoprovodyashchim lakom,
sunul golovu v gal'vanicheskuyu vannu s serebrom. Kogda golovka byla gotova,
kak nazlo u rabochego mesta, poyavilsya Mishka.
- Oj. Kak zdorovo.
- U Mashi den' rozhdeniya, vot reshil podarit'.
- CHto zh ty mne ne skazal? - zabespokoilsya Mishka. - Nado i mne chto-to
podarit'.
On vyskochil iz moej komnaty.
YA zavernul golovu v bumagu i polietilen i, dogovorivshis' s ohrannikom,
protashchil svertok cherez prohodnuyu.
Na Mashe bylo krasivoe rozovoe plat'e. Ona vstretila menya v prihozhej i ya
nezhno pocelovav ee v shcheku, razvernul svertok.
- Sashka, ty nenormal'nyj.
Masha pokrasnela i, vzyav podarok, poshla pokazyvat' ego gostyam. CHerez
nekotoroe vremya v kvartiru vorvalsya Mishka. On privolok gromadnuyu korobku
konfet i shtuk desyat' krasnyh roz.
Ves' vecher ya uhazhival za Mashej, a Mishka, poluchiv ot nee otpor, zanyalsya
podrugoj Mashi, oranzhevoj Miroj. My tancevali, pili vino, peli pesni i Mishka
pod konec vechera sdelal ocherednuyu pakost'.
- Kakaya krasivaya golovka, - on vzyal so stola gipsovyj slepok Mashi. -
Masha, nu vylitaya ty.
- YA sama udivlyayus', kak Sashka mog vylepit' menya po pamyati. U tebya
Sashen'ka nesomnenno est' talant.
Ona pogladila menya po ruke. I tut golovka vyskol'znula iz ruk Mishki i
udarivshis' ob stol, grohnulas' na pol. My zamerli, nastupila tishina.
- CHto zhe ya nadelal? - zavereshchal Mishka. - Mashen'ka prosti, vyshlo
nechayano.
Golovka ne razbilas', ona udarilas' ob kover, no nos otletel. YA podnyal
golovu i s nenavist'yu posmotrel na Mishku.
Vecher byl isporchen.
CHerez nedelyu Mishka, kak ni v chem ne byvalo, prishel ko mne s ideej.
- Sashka, a mozhno sdelat' formu iz metallicheskogo rublya?
- Mozhno, no komu on budet nuzhen plastmassovyj rubl'. Tol'ko kak
suvenir.
- A ty poprobuj, ya dogovoryus' s gal'vanikami. My takzhe plastmassovyj
rubl' obrabotaem lakom i sunem v serebryanuyu vannu.
- Ladno, u menya sejchas est' matrica bez krugloj vstavki, davaj poprobuyu
vstavku sdelat' iz formy rublya.
- Vo zdorovo. YA tebe pomogu.
YA sdelal formu i pervye tri korichnevyh rublya iz plastika poyavilsya na
belyj svet. Mishka tut zhe uvolok ih v gal'vaniku. CHerez dva chasa, ya
dejstvitel'no ne uznal, to chto sdelal. Blestyashchie rubli sverkali v ruke u
Mishki.
- Nu kak? - sprosil on.
- Da ni kak. Smotri kakie oni legkie.
- Nu i chto. Sasha, mozhno ya ih voz'mu. YA s etim rublyami eshche posmeyus' nad
druz'yami i moimi devochkami.
- Valyaj.
Mashe moya zateya s rublyami ne ponravilas'.
- S tvoego pozvoleniya, ya luchshe vykinu etu shtuku.
Ona vybila mednye vstavki iz matricy i puansona. Razdavila ih pod
pressom i zapustila lepeshki v musornyj yashchik. YA nichego protiv ne imel. V etot
moment ya byl zanyat, vygravirovyval v metalle litniki k steblyu rozy. Nuzhno
bylo speshit' k 8 Marta.
Vse cvety ochen' ponravilis' i zhenshchinam, i nachal'stvu. Rukovodstvo
reshilo zapustit' malen'kij uchastok iskusstvennyh cvetov dlya "narodnogo
potrebleniya".
O monetah, kotorye ya otdal Mishke, kak - to za delami i zabyl.
Menya vyzvali v otdel kadrov. V kabinete sidel nachal'nik otdela i hudoj
vysokij muzhchina.
- Zdravstvujte Aleksandr Maksimovich. S vami hotyat pobesedovat'. YA
ostavlyu vas zdes'. Pozhalujsta Semen Markovich. - on obratilsya k muzhchine,
osvobozhdaya svoim chinovnich'im tulovishchem kreslo i stol.
Semen Markovich sel za stol, polozhil na nego chernuyu kozhanuyu papku i
vytashchil neskol'ko listochkov iz nee.
- I tak... - on vzglyanul na medlenno zakryvayushchuyusya dver', potom na menya
- Sadites', chego vy stoite. I tak, Aleksandr Maksimovich Skvorcov...
On upersya glazami v listok.
- God rozhdeniya..., mesto raboty..., semejnoe polozhenie... Vse yasno. YA
vot o chem hochu pogovorit' s vami grazhdanin Skvorcov. |to vashe?
Na stole blesnul fal'shivyj rubl'.
- Prostite, otkuda on u vas?
- Vy priznaete, chto etot rubl' sdelali vy?
- |tot rubl' sdelal ya. No ya vse zhe hochu uznat', kto vam ego peredal?
- |to nevazhno. Vazhno drugoe, chto vy perestupili zakon, izgotoviv
fal'shivye den'gi.
- Mne kazhetsya, vy pytaetes' sozdat' iz muhi slona. Smotrite.
Prezhde chem Semen Markovich uspel chto-libo sdelat', ya shvatil rubl' i
podnatuzhivshis' slomal ego popolam.
- CHto vy delaete? - on vskochil.
- Pokazal iz chego on sdelan. Esli by on byl sdelan iz shokolada, vy by
tozhe prishli zatevat' delo. Posmotrite. - ya tknul izlom monety k ego glazam -
Vy vidite, eto plastmassa. |to mozhet byt' i suvenir, i shokoladka. Vy chto po
vesu ne mozhete opredelit', chto on legkij.
Semen Markovich izmenilsya v lice i zlobno smotrel na menya.
- Vy isportili veshchestvennoe dokazatel'stvo.
- Dokazatel'stva, chego?
- Izgotovleniya fal'shivyh deneg. Gde pressforma?
- Ee net. YA ee unichtozhil.
V eto vremya zazvenel telefon. Semen Markovich podnyal trubku.
- Da. Nu i chto. Vy idiot. Gde vy byli ran'she?
Trubka grohnulas' ob apparat. Semen Markovich sosredotochenno smotrel v
okno.
- Vot chto, grazhdanin Skvorcov. My poka ne budem vozbuzhdat' protiv vas
ugolovnogo dela, hotya stoilo by.
On vzyal razlomannye polovinki, pokachal ih v ruke i so zlost' zapustil v
korzinu s musorom.
- Idite i bol'she ne popadajtes'.
Posledstviya etogo razgovora ne konchilis'. Zaskripela byurokraticheskaya
mashina NII i pervyj udar ya poluchil na... komsomol'skom sobranii, special'no
sobrannogo dlya razbora lichnogo dela Skvorcova A.M.
Na sobranii vystupil nachal'nik otdela kadrov.
- Rebyata! U nas CHP. Komsomolec Skvorcov, vmesto togo, chto by zanimat'sya
proizvodstvennoj deyatel'nost'yu, zanyalsya izgotovleniem fal'shivyh deneg. Im
uzhe zanimalos' sledstvie i uchityvaya, chto on ne nanes eshche ushcherb gosudarstvu,
ne sovershal do etogo sluchaya prostupkov i neploho rabotal, ono reshilo
peredat' delo obshchestvennosti. Partijnaya organizaciya i administraciya nashego
NII predlagaet vam ser'ezno rassmotret' delo Skvorcova i prinyat'
sootvetstvuyushchee reshenie.
I nachalos'. Pervymi vystupili aktivisty, kotorye zaklejmili menya, kak
otshchepenca obshchestva. Nashlis' takie, kotorye utverzhdali, chto videli menya
poslednee vremya chasto p'yanym i chto ya davno skatilsya v boloto. No samyj
sil'nyj udar mne nanesla Masha.
- YA horosho znayu Aleksandra, uzhe poltora goda rabotayu s nim ryadom. To
chto on sdelal, eto podlo. YA sama vinovata, chto vovremya ne ostanovila ego.
Hochu skazat', chto primenyat' svoi znaniya, talant dlya legkih zarabotkov, eto
nesovmestimo so zvaniem komsomol'ca. YA predlagayu isklyuchit' ego iz komsomola.
Ona sela i... zaplakala na pleche u Mishki. Ah ty gadenysh Mishka, vse
iz-za tebya, a ty sidish' s uhmylkoj i gladish' golovu Mashi.
Posypalis' drugie predlozheniya i sobranie prinyalo reshenie. Tak kak ya
yavlyayus' chuzhdym chelovekom obshchestva, komsomol'skaya organizaciya NII predlagaet:
1. Isklyuchit' Skvorcova A.M. iz komsomol'skoj organizacii.
2. Hodatajstvovat' pered administraciej NII ob uvol'nenii Skvorcova
A.M. iz NII.
Korotko i yasno. I menya poperli.
Samoe interesnoe, chto v rodnom socialisticheskom gosudarstve, okazalas'
ta zhe sistema, chto i u kapitalistov. YA poznal na sebe, chto takoe "chernye
spiski" i kuda by ya ne obrashchalsya s rabotoj, menya snachala prosili podozhdat' ,
potom vezhlivo otkazyvali v vidu, otsutstviya rabochih mest. A molodaya zhenshchina,
nachal'nik otdela kadrov odnogo zavoda dazhe posetovala.
- CHto vy takoe natvorili molodoj chelovek? Vas zhe ni gde ne voz'mut na
horoshuyu rabotu.
YA skazal, chto poceloval dochku direktora v odno mesto i byl pojman na
meste prestupleniya, za chto i postradal. ZHenshchina opeshila i ya pospeshno
vyskochil iz kabineta.
V magazinah "chernye spiski" otsutstvovali i menya vzyali raznorabochim.
Dostoinstva socialisticheskoj sistemy byli na lico. Gosudarstvo vse zhe dast
zarabotat' i ne dast pomeret' svoim grazhdanam s goloda.
Primerno cherez dve nedeli, kogda posle raboty ya vyhodil iz magazina,
razdalsya golos s edva zametnym akcentom.
- Aleksandr Maksimovich, podojdite syuda.
Iz stoyashchej u trotuara svetloj "Volgi", pokazalas' ruka i pomanila menya
k sebe.
V mashine sidel sedovatyj muzhchina kavkazkoj nacional'nosti.
- Bud'te lyubezny. Ne mogli by vy sest' v mashinu i prokatit'sya so mnoj?
Vecher i tak propadal. YA lyubezno soglasilsya.
My proehali kvartal.
- Menya zovut Vladimir Ruslanovich. YA vas razyskival, chtob predlozhit'
odno interesnoe delo. Esli vy ne protiv, my pouzhinaem v restorane "CHajka".
YA promolchal. Mne ochen' hotelos' est'.
My pod®ehali k restoranu i nesmotrya na publiku tolkayushchuyusya pered
dver'yu, nas lyubezno propustili vnutr'. Metrdotel' bystro nashel stolik i
vskore vodka i zakuska, bukval'no po vzmahu volshebnoj palochki, poyavilis' na
stole.
- Vyp'em za vstrechu, Aleksandr Maksimovich.
- Vyp'em. No kto vy? Kogo vy predstavlyaete i otkuda vy menya znaete?
Vladimir Ruslanovich zasmeyalsya.
- Ne bojtes'. YA ne predstavlyayu nikogo. YA inzhener metallurg i
zainteresovalsya nekotorymi vashimi razrabotkami.
- U menya net razrabotok.
- A razve eto ne vashe?
Na ladoni Vladimir Ruslanovicha zasverkal rubl'.
- Moe. Otkuda vy-to ego vzyali?
- U tebya druzhok est', Mishej zovut, on mne i prodal.
- Vot skotina.
- Mozhet byt'. Tak vernemsya k delu. YA by hotel imet' takih rublej ochen'
mnogo.
- Vy chto? |to zhe plastmassa.
- A kto skazal o plastmasse? YA govoryu o metallicheskih rublyah.
- Da vy ponimaete, chto eto takoe?
- Ponimayu, - nasmeshlivo vzglyanul na menya Vladimir Ruslanovich i vypil
ryumku s vodkoj - |ti dela vsegda ploho pahnut. Pojmayut, budet ploho.
- YA ne ob etom. Nuzhno oborudovanie, nuzhen material i prichem
raznoobraznyj, nuzhna elektroenergiya, literatura koj-kakaya.
- Nu vot i dogovorilis', a ya dumal, chto vas ugovarivat' dolgo nado.
- O chem dogovorilis'. YA ni o chem ne dogovarivalsya.
- My vam vse dadim. Malo togo, ya kak specialist v etoj oblasti sam
dostanu vse chto schitayu nuzhnym i prichem samoe luchshee. Vashe delo, delat'
pressformy i himichit' s komponentami, podbirat' sostav i davat' produkciyu.
Rasprostranyat' rubli budut drugie, ne vy.
- Vladimir Ruslanovich, eto ne vozmozhno, ya ne mogu pridti v sebya ot
vashego predlozheniya.
- Nichego, ya podozhdu s otvetom. Vam tri dnya hvatit?
- Hvatit... YA podumayu.
- Vot i horosho. A sejchas konchim delovuyu chast'.
Rubl' ischez v ruke Vladimir Ruslanovicha. My vypili i zakusili.
- Sasha, mozhno tak tebya nazyvat'? Hochesh' poznakomit'sya s lyuboj devushkoj
v etom zale? Tol'ko pozhelaj, ona budet tvoya.
- Dazhe ta, chto sidit v kompanii molodyh lyudej?
YA pokazal na simpatichnuyu mordashku, chto razgovarivala s shikarnym
pizhonom, ee sosedom.
- Oficiant, - pozval Vladimir Ruslanovich.
Oficiant poyavilsya i ugodlivo naklonilsya k nemu.
- Peredaj von toj, tol'ko na uho, chto ya ej i ee podruge zaleplyu zad
desyatkami. No dlya etogo pust' podojdet syuda i provedet vecher s nami.
Oficiant, poluchiv krasnuyu bumazhku, zasemenil k stolu s kompaniej. On
dolgo ob®yasnyal na uho devushke chto-to, pokazyvaya rukoj na nash stol. Devushka
vstala, podnyala svoyu podrugu i oni pokachivaya bedrami podoshli k nam.
- Nu kto zdes' menya zalepit' sobiraetsya?
- Da ya i moj drug.
Vladimir Ruslanovich vytashchil iz vnutrennego karmana pidzhaka pachku
neraspechatannyh desyatok.
- Oj, - pisknula vtoraya devushka.
- Ochen' zamanchivoe predlozhenie. Ne ugostite nas molodye lyudi? - skazala
ee podruga.
Devushki besceremonno otodvinuli stul'ya i priseli za stol. YA s
bespokojstvom zametil shevelenie za stolom, ot kuda ushli devushki. Zdorovennyj
verzila napravlyalsya k nam.
- Lola, ty kuda ushla? - nachal on i vdrug zapnulsya. Dva zakavkazca
stoyali za ego spinami i besceremonno potashchili parnya v storonu.
- Spasibo, Roman, - brosil v spinu odnomu chernovolosomu Vladimir
Ruslanovich.
Skvoz' volny alkogolya ya eshche uspel ser'ezno podumat': "A ved' on vse
podgotovil i produmal".
CHerez tri dnya ya dal soglasie. Uvolilsya s raboty i Vladimir Ruslanovich
uvez menya vo Vsevolozhsk, na shikarnuyu dachu s sobakami i gluhim derevyannym
zaborom. Metrah v 100 ot dachi vysilis' korpusa kakogo-to predpriyatiya,
opoyasannogo razvalivayushchimsya kirpichnym zaborom.
- Stepan, prinimaj gostej.
Dranyj muzhichonka s hitrymi glazami otognal sobak i propustil nas v dom.
- |to Sasha, o kotorom ya tebe govoril.
- Ugu, - on skosil na menya smeyushchijsya glaz. - A eto, privez?
- Tam v mashine. Pojdi voz'mi.
Stepan perevalivayas' poshel k mashine.
- A teper' Sasha ya tebe pokazhu tvoyu laboratoriyu.
Vladimir Ruslanovich povel menya v pogreb.
- Zdes' hitrostej i vsyakoj elektroniki net. Smotri. Vot shcherbina kirpicha
v stene, ceplyajsya za nee i tashchi stenku v storonu.
Zadnyaya kirpichnaya stena pogreba poehalo v storonu i peredo mnoj
poyavilos' ves'ma prilichnoe horosho osveshchennoe pomeshchenie, nabitoe
oborudovaniem i stolami. Tri moshchnye pechi stoyali prizhavshis' k stene v samom
konce komnaty. Ryadom stoyali vanny dlya zakalki i shkafchik dlya odezhdy. Pressa,
dva shesti tonika byli zakrepleny na stolah, odin 60 tonik i 400 tonik stoyali
u stenki. Zdes' zhe byl tokarnyj stanok, nebol'shoj frezernyj, dva sverlil'nyh
i valki dlya prokata stali, oni stoyali po centru pomeshcheniya. Na stolah v
ohapke, v gustoj smazke, valyalsya instrument. Zdes' bylo vse, ot razvertok do
pil i frez. V uglu grudoj valyalis' tigli vseh razmerov.
- Nu, kak? Nravit'sya hozyajstvo?
- Vytyazhka est'?
- A kak zhe.
Vladimir Ruslanovich podoshel k stene i vklyuchil rubil'nik. Tiho zagudel
ventilyator. V pomeshchenii poyavilsya svezhij vozduh.
- I prihodnaya i rashodnaya ventilyaciya. Dlya strahovki, rashodnuyu sdelali
v tonnel' teplotrassy, a prihodnuyu - cherez dymovuyu trubu. V dome dve pechi,
no odna iz nih ne rabotaet. Naschet elektroenergii ne bespokojsya. S zavoda,
chto ryadom s dachej, pod zemlej protashchen kabel'. Vot zdes' signal'naya
lampochka, esli kto poyavit'sya, bud' na storozhe. |ta dver', - on tknul v
kamennuyu kladku - zvukonepronicaemaya. Mozhesh' vklyuchat' svobodno stanki,
stuchat', pet' - nikto ne uslyshit. U dveri s etoj storony stopor, chtoby nikto
s toj storony ne smog otkryt'.
- A gde material, syr'e?
- |to privezut zavtra, pod vecher, kogda potemnee budet. Ty prosmotrish'
poluchennoe i eshche spisochek daj, chto tebe nado.
- Horosho.
- Teper', ya tebe pokazhu odnu interesnuyu veshch'. Smotri.
On podoshel k shkafchiku dlya odezhdy i legko otodvinul ego. Za nim vidnelsya
laz.
- |to na vsyakij sluchaj, - prodolzhil Vladimir Ruslanovich. - Malo li chto.
Po etomu lazu dopolzesh' do starogo kolodca, raspolozhennogo na sosednem
uchastke v kustah.
- CHto i sosed v kurse dela?
- Net. Zdes', v kolodce, utonula ego malen'kaya dochka. On i zabil ego.
- Stepan-to vse znaet?
- A kak zhe, on eto vse i ryl. Dlya svoego syna ryl, tot dezertiroval iz
armii i zhil zdes' tri goda.
- A potom?
- A potom, ego pojmali. Ne vyterpel molodoj, poshel o bab poteret'sya.
Vot i popalsya. Uzhe v tyur'me priznalsya moemu koreshu ob etom hranilishche, vot ya
i ugovoril Stepana, vzyat' ego v arendu.
Vladimir Ruslanovich zadvinul shkafchik opyat' na mesto.
- Nu prinimaj hozyajstvo, - prodolzhil on, - i za delo. Kstati, ty prosil
literaturu, von ona v tom stole. Tam vse recepty varki stalej i spravochniki.
Kak tol'ko ya nachal pervye eksperimenty s varkoj splavov, Vladimir
Ruslanovich privel mne naparnika.
- Znakom'sya, Izmail Aleksandrovich Gasanov. Paren' vsyu zhizn' rabotaet s
metallom. Pomoshch' tebe budet neocenimaya.
|to byl hudoj parenek s chernymi glazami i volosami. Pod nosom
probivalas' poloska tonkih usov.
- |to, Sasha, budet tvoim nachal'nikom, - prodolzhil Vladimir Ruslanovich,
obrashchayas' k paren'ku. - Vy rebyata zdes' sami, bez menya razberetes'. Segodnya
u menya poezd, daleko uezzhayu, priedu cherez nedeli dve. Poka.
On ischez.
- Ty, rodom otkuda? - sprosil ya paren'ka.
- Iz Kazani.
- A kak zdes' ochutilsya?
- S gruppirovkami ne sostykovalsya.
- Ne ponyal.
- V Kazani vse rajony podeleny mezhdu gruppirovkami rebyat. YA byl v
odnoj, moya devushka v drugoj. Kogda reshili ujti, rukovoditeli gruppirovok
skazali net. Nu i...
- CHto?
- Farizu iznasilovali, a mne prishlos' otomstit' za nee.
- YAsno. A otkuda s metallom znakom?
- V institute stalej i splavov rabotal. Inzhenerom.
- Nu i nu. ZHivesh' sejchas gde?
- Zdes' vo Vsevolozhske.
- Pomogi mne raskatat' blin iz etogo tiglya, - poprosil ya.
Pervyj rubl' ya izgotovil cherez mesyac. Vladimir Ruslanovich dolgo
issledoval ego cherez lupu, sveryaya s obrazcom, potom vzvesil na vesah i
sprosil.
- Kakova ego sebestoimost'?
YA ponyal, chto on hotel sprosit'.
- V 31,2 kopejki.
On s udivleniem posmotrel na menya.
- A dve desyatyh-to zachem?
- Vse uchel, do transportnyh rashodov.
- Vse zhe dorogovato. No, po-moemu, poluchilos' ne ploho, ne otlichish' ot
obrazcovogo. Davaj vypuskaj partiyu. A kak Izmail?
- Otlichnyj paren'. Shvatyvaet vse na letu.
- Nu i otlichno.
Snachala v den' my delal po 100 rublej, potom prisposobilis' i stali
gnat' po 430.
Mishku ya vstretil na ulice.
- Sashka, gde ty propadal? My s Mashej tebya pereiskalis'.
- Rabotayu.
- Gde rabotaesh'-to?
- V magazine.
- SHikarno zhivesh'. Von korochki kakie, da i kostyumchik chto nado. Pojdem so
mnoj, my sejchas v kafe sobiraemsya, vot Masha obraduetsya.
- Katis' ty ot menya podal'she, ponyal. CHtob bol'she toboj ne vonyalo na
moem puti.
- Ty chto obidelsya na menya za monety. Da otnyali ih ot menya. Pojmali,
doprosili i izbili.
- Malo bili.
YA povernulsya i poshel.
Doma ya ne uspel snyat' tufli, kak razdalsya zvonok v dver'. V dveryah
stoyala Masha. - Sapka... Mne Misha skazal, chto ty prishel. YA i pobezhala k
tebe... Prosti menya Sashka... Prosti za eto vystuplenie na sobranii. |to
kakoj-to durman i ya dura popalas'.
- Vhodi, chego stoish' v dveryah.
Ona voshla i molila menya vzglyadom o poshchade.
- Esli ya tebe skazhu, chto proshchayu, to eto ne pravda. YA predatel'stva
prostit' vseravno ne mogu. Ty odnim tol'ko slovom izmenila moyu sud'bu.
Teper' ya neizvestno kto.
- Sasha, ya podlaya tvar'.
Ona zaplakala i skvoz' vshlipyvaniya prodolzhala.
- Menya partorg s nachal'nikom otdela kadrov dva chasa obrabatyvali, chtob
ya vystupila na sobranii. Oni prigrozili, chto vygonyat menya vmeste s toboj,
esli ne budu vystupat'.
Masha gluho rydala v stenu.
- Vo, dazhe vmeste, a bylo by zamanchivo.
Masha prekratila plakat'.
- CHto zamanchivo? Ty mne bol'she nichego ne hochesh' skazat'?
- Net.
Ona povernulas' k dveri i kak v zamedlennoj s®emke, perestupila porog i
ee tulovishche po chastyam ischezalo v provale lestnicy.
Fal'shivye rubli zapolnili gorod. Ih zametili i pravohranitel'nye
organy. Nachalsya poisk podpol'noj masterskoj.
CHerez pol goda, ko mne v masterskuyu prishel Vladimir Ruslanovich.
- Sasha, smotri, monetnyj dvor vypustil novyj rubl'. Vidish', po bokam
reflenku, teper' etot rubl' budet v hodu. Starye rubli bank sobiraet. Nuzhno
perestroit'sya.
- YA postarayus'. Matrica potrebuet sushchestvennoj peredelki. No u menya
zaderzhka. YA vse analizy delayu na glaz. Neploho by priobresti pribory Brinelya
i Rokvella. Proverku tverdosti provozhu dedovskim metodom, na napil'nik.
- U menya tozhe takaya myslishka s samogo nachala byla. No takoj pribor
dostat' trudnee, chem tonnu serebra. YA tebe postarayus' pomoch'. Delaj poka
novuyu formu.
CHerez mesyac v gorode poyavilis' novye rubli moego izgotovleniya.
Neskol'kih rasprostranitelej fal'shivyh deneg udalos' shvatit', no iz-za
massy posrednikov, do menya bylo dobrat'sya nevozmozhno.
Mishka opyat' yavilsya peredo mnoj.
- Sashka, chto ty s Mashej sdelal?
- YA ee davno ne videl. A chto zhe s nej proizoshlo?
- Posle poslednej vstrechi s toboj, ona ni s kem ne razgovarivaet, dazhe
na rabote. Mne nabila rozhu i skazala, chto ub'et, esli eshche raz uvidit.
- Pravil'no sdelaet. Komu takoe der'mo nuzhno.
- Poostorozhnej, chistoplyuj. Kstati, ya tebya videl vo Vsevolozhske. CHto ty
tam delaesh'?
- Ah ty poganka, podsmatrivaesh' svoloch'.
V etot raz ya ne vyderzhal. YA vrezal emu v podborodok i on, ostupivshis' o
kraj trotuara, pokatilsya po gazonu. Mne bol'she ne hotelos' marat' ruki i ya
poshel domoj.
Proshel god.
Gosudarstvo ob®yavilo mne vojnu. Vezde v gorode usililis' posty milicii,
vse prodavcy preduprezhdeny o poyavlenii fal'shivyh deneg. No kak ya ponyal,
den'gi uzhe hlynuli po vsej strane.
Viktor Ruslanovich prines novyj rubl', tol'ko-chto vypushchennyj Monetnym
dvorom.
- Hitrye muzhiki kakie. Reshili ubrat' reflenku i napisat' na torce:
"ODIN RUBLX, SSSR". Osilish'?
- Sdelat' eto vozmozhno, no nuzhen mikroskop. Budem delat' rubl' v dve
operacii. Forma starogo rublya u menya eshche ostalas', a v novoj forme, v vide
obzhima monety, sdelaem vypukluyu gravirovku.
- So staroj formoj ty horosho pridumal. |to deshevle i vremeni men'she na
izgotovlenie. A mikroskop.... Mikroskop budet zavtra.
- A kak naschet Brinelya?
- Ty sam ponimaesh', sejchas takaya apparatura vezde stoit na uchete,
osobenno kogda fal'shivye den'gi gulyayut po strane. Miliciya srazu pojdet po
sledam. Neobhodimo vremya, chtob najti kanal i privezti pribory syuda.
Proshlo ochen' mnogo vremeni i ya uzhe stal zabyvat' o svoem zakaze na
pribory, kogda odnazhdy...
V komnate zamayachila signal'naya lampochka. YA zazhal stoporom stenku-dver'.
- Kogo eto neset?
Izmail zamer i ustavilsya na lampochku. CHerez chas lampochka migat'
perestala. YA vypolz naruzhu.
- Stepan, chto proizoshlo?
- Da vot kakoj-to molodoj chelovek privez vot eti zdorovennye glybiny.
Na polu stoyali, zamotannye v polietilen, dva pribora opredeleniya
tverdosti. My so Stepanom stashchili ih pod pol, v masterskuyu i kogda ya
razmotal odin, to ohnul. Na stenke pribora, krasnoj kraskoj mel'knula
nadpis' "NII". |ti pribory byli iz moego byvshego ceha. Nehoroshee
predchuvstvie ohvatilo menya. Koshki zaskrebli po serdcu.
Kogda poyavilsya Vladimir Ruslanovich, ya vyskazal emu svoi podozreniya. On
zasmeyalsya.
- Ne bois'. |to tot paren', kotoryj prodal mne tvoyu pervuyu fal'shivuyu
monetu.
- Mishka, no my zhe vlipli.
- U tebya est' kakie-nibud' fakty protiv nego?
- Net, krome odnogo, chto on te monety razbazaril vo vse storony.
- Skol'ko bylo monet?
- Tri. Odna u vas, odna v musornice, a gde tret'ya ne znayu. Mishka
skazal, chto ego izbili, a monety otnyali.
- Mne on tozhe skazal tak zhe. Kak tol'ko on prodal mne monetu, na ulice
ego shvatili i uvezli v miliciyu, a tam on, vrode, vse rasskazal i dazhe pro
menya.
- I vy emu verite?
- My ego proverili. Vrode nichego. Vot i pribory on stashchil, provez pod
musorom.
- |to samoe oprometchivoe reshenie s vashej storony, Vladimir Ruslanovich.
On zadumalsya.
- CHto zh, esli ty tak dumaesh', pridetsya zanyat'sya im vser'ez. Sperva my
tshchatel'no prosledim ego svyazi, a tam reshim, chto delat'.
Nas ne trogali. Pol goda my rabotali spokojno.
YA nachal vypusk novoj monety. Rynok opyat' zazvenel fal'shivymi diskami.
My uzhe vypustili okolo 25000 rublej, den'gi v to vremya ne malye, mozhno
skazat' ogromnye.
Signal trevogi, zamigal yarkimi vspyshkami. YA zakontril dver' i schitaya,
chto eto obychnaya priemka Stepanom metalla ili peredacha tovara posredniku,
zanimalsya svoim delom, vyzhimal pod pressom ocherednuyu monetu. Gluhoj udar v
stenku zastavil menya podprygnut'. Serdce zanylo. Eshche udar. Izmail poblednel
i s uzhasom smotrel na stenu-dver'.
YA shvatil Izmaila za ruku i povolok k shkafchiku. Ottyanul ego v storonu i
pokazal rukoj na laz. On ponyal menya i kak yashcherica popolz v chernuyu dyrku. YA
prolez za nim.
My vyskochili v kolodec. Sverhu, cherez shcheli dosok probivalsya svet. YA
popolz po gnilomu srubu naverh pervyj. Truhlyavye doski vyvalis' iz gvozdej i
ya ochutilsya sredi kustov zhimolosti. Golova Izmaila pokazalas' iz kolodca, ya
pomog emu vybrat'sya i ukazal rukoj na zabor.
Izmail nyrnul v kusty. Skripnul zabor. On propal. YA razdvinul neskol'ko
vetok zhimolosti i posmotrel na uchastok Stepana. Neskol'ko mashin stoyali u
kryl'ca. U dveri dachi v vysokom muzhchine, ya uznal sledovatelya, Semena
Markovicha. A nizhe na stupen'kah, chut' ne po stojke smirno stoyal... Mishka.
Semen Markovich, chto-to vygovarival emu.
YA ostorozhno otpustil vetki i tozhe proskochiv zabor, s nezavisimym vidom
poshel k avtobusnoj ostanovke.
Domoj ya ne poshel, a srazu otpravilsya k Mashe. Ona, v nakinutom halatike,
otkryla dver' i s udivleniem smotrela na menya.
- CHto-nibud' proizoshlo, Sasha?
- Da Masha, ya vlip.
V eto vremya, szadi, razdalsya topot nog. Dvoe grazhdanskih podskochili ko
mne i vzyali za ruki. Znakomyj, zapyhavshijsya golos, so smeshkom skazal.
- A ved' ya znal, chto ty syuda pridesh'.
Sledovatel' nazhal na knopku magnitofona.
- CHto zh, my s vami vstretimsya v sleduyushchij raz i pogovorim podrobno o
detalyah.
Menya osudili na 10 let, hotya prokuror nastaival na 20. Posle suda,
vmesto "krestov", povezli v izolyator KGB. Ustavshij podpolkovnik, razglyadyvaya
menya, usmehnulsya.
- Tak znachit ty i est' tot znamenityj fal'shivomonetchik, kotoryj potryas
ekonomiku nashego gosudarstva? Horosh, ni chego ne skazhesh'. Dol'she vseh
derzhalsya v Soyuze. Obychno fal'shivomonetchiki mogut proderzhat'sya pervye pol
goda, redko god, a ty vyderzhal celyh tri s polovinoj. CHto zh, my cenim
protivnikov i pozhaluj dadim tebe vozmozhnost' sgladit' tvoe sushchestvovanie na
tyuremnoj kojke. Ty ved' ne ochen' hochesh' v tyur'mu, pravda?
- Ne hochu.
- Znachit umnica. Zavtra poedesh' etapom v Podmoskov'e. Hvatit
gosudarstvo razoryat', pora otdavat' emu dolgi.
Special'nyj proizvodstvennyj centr, ohranyalsya velikolepno. |lektronika,
reshetki, ohrana, sobaki-vse prelesti novovvedenij predstali peredo mnoj. |to
bylo unikal'noe v strane proizvodstvo fal'shivyh deneg. Zdes' gotovilis'
den'gi vseh stran mira. Specialisty vysshego klassa den' i noch' trudilis' nad
izgotovleniem nevidannyh klishe, varki unikal'noj bumagi i dikovinnyh krasok
i krasitelej.
- Aga, znachit eto ty balamut, nakachal bednuyu Rossiyu fal'shivoj monetoj.
Peredo mnoj sidel muzhik v pomyatom kostyume, so sledami perhoti na
plechah. Teper' moj neposredstvennyj nachal'nik.
- A ved' horoshaya rabota. My sledili zdes' za toboj. Dazhe sporili, kogda
poyavish'sya v nashih penatah.
On shchelknul pal'cami i vysypal iz yashchika na poverhnost' stola gorst'
rublej, potom dostal uvelichitel'noe steklo i stal ih rassmatrivat'.
- YA posporil, - prodolzhal on - chto god ty protyanesh'. No ty okazalsya na
vysote. Vidno horosho tebya prikryli, - muzhik zaderzhalsya na mgnovenie. - Vse
otlichno, dazhe bokovye bukvy, no na pervom vypuske monet, ty plohovato
rasschital iznos pressformy. Ot etogo monety poslednih partij nemnozhko
poteryali svoyu rel'efnost'. Pravda, dlya potrebitelya eto erunda, monety v
oborote vsegda stirayutsya. Glaz u tebya tozhe velikolepnyj, bukvy sdelany
otlichno i zakalka ih horosha. Neuzheli vse delal sam?
- Sam.
Muzhik otorvalsya ot lupy i podnyal na menya golovu.
- Goda tri nazad, kogda poyavilis' vezde eti fal'shivki, ya dal sebe
slovo, chto esli tebya pojmayut i ne ub'yut i esli ty poyavish'sya zdes', to ty
poluchish' ot menya neobychnyj zakaz.
On opyat' polez v yashchik i vytashchil dve starye zolotye carskie monety.
- Vidal kakaya krasota. Tebe nado takuyu sdelat'.
- No zachem zhe? |to ne hodovaya moneta?
- CHto ty govorish', mal'chishka. |ta moneta budet hodovoj vsyu zhizn'. Ej
zabity vse banki Evropy i ona po-prezhnemu ne teryaya ceny hodit po vsemu miru.
U nas ona ne v hodu, a tam ej cenu znayut. Tvoj ugol budet u Mironycha, na
pyatom uchastke. Idi synok tvori.
On brosil monety v moyu ladon'.
Dva goda ya potratil na sostav, kotoryj pohodil by na zoloto. On ne
dolzhen okislyat'sya na vozduhe i po udel'nomu vesu dolzhen byl pohozh na zoloto.
Skol'ko ya perelopatil literatury i dazhe trudov alhimikov, perechislit'
trudno, a skol'ko variantov prishlos' proverit'. Est' 417 variantov,
izgotovleniya splavov fal'shivogo zolota, nachinaya ot znamenitogo pol'skogo
zolota, do zolota alhimika Arismeya, kotorye prishlos' oprobovat'. No vse ih
zabrakovali ispytatel'nye sluzhby, odni po svojstvam, drugie po
sebestoimosti.
Nakonec, vse zhe udalos' podobrat' sostav, no eto bylo tol'ko nachalom
tehnologicheskogo processa.
YA zanimalsya anodirovaniem v gal'vanicheskoj vanne obyknovennyh stalej,
delal splavy i pressoval ih v forme, pytalsya izgotovlyat' monety lit'em pod
davleniem. I vse zhe, pervaya moneta poyavilas' na svet. Ona byla ochen' pohozhaya
na obrazec i ya otpravil ee na ispytanie.
Nachal'nik vyzval menya k sebe.
- My dovol'ny vashej rabotoj. YA dazhe skazhu bol'she, eto klassicheskij
variant. Tol'ko posle himicheskogo analiza, udaetsya obnaruzhit' poddelku. Daem
dobro na ee proizvodstvo. Rasschitajte skol'ko nado pressform, s uchetom
zapasnyh, dlya izgotovleniya poryadka 500000 monet.
- Skol'ko?
- Ty chto gluhoj? 500000 monet
On zadumalsya, pochesal podborodok i vdrug mne vylozhil.
- Tut ko mne prishli svedeniya, chto v svoe vremya vy delali cvety iz
plastmass. Ne mogli by vy dlya nas sdelat' neskol'ko pressform. My dlya etoj
celi prishlem prekrasnye rozy i drugie raznovidnosti cvetov.
- Davajte poprobuem, no nuzhen tokoprovodyashchij lak.
- Najdem. Tvorite, molodoj chelovek, tvorite.
Proklyatyj Mishka dazhe zdes' ne ostavlyaet v pokoe. Tol'ko troe: ya, Masha i
Mishka byli znakomy v NII s tehnologiej proizvodstva cvetov. Teper' net
somnenij, menya togda podstavil Mishka.
YA sdelal formy, sdelal cvety i vo vsyu klepal fal'shivye carskie rubli.
Proshel eshche god. V strane nazrevali peremeny. Gorbachev razvalil stranu.
Prishel k vlasti novyj prezident i my ozhidali peremen v "tyuremnoj" zhizni.
Menya vyzvali k nachal'niku centra.
- Na tebya prishel zapros iz Groznenskogo centra KGB. Sobirajsya i
otpravlyajsya tuda. Segodnya posle obeda budet transport. Daj bog, bol'she ne
uviditsya, Skvorcov.
V Groznenskom peresyl'nom punkte menya ne znali kuda pihnut' i tol'ko
posle beskonechnyh perepisok, nashelsya hozyain zayavki. Dlya podryva ekonomiki
byvshih druzej Rossii, neobhodimo bylo izgotovit' partiyu fal'shivyh deneg. Dlya
etogo v Groznom srochno sozdavalas' promezhutochnaya baza po izgotovleniyu etih
fal'shivyh deneg.
My poka bezdel'nichali, tak kak ne bylo oborudovaniya, materialov i
horoshih pomeshchenij. Otsizhivali srok v izolyatore KGB i valyali duraka. Takih
kak ya bylo chelovek 15 so vsej Rossii. Vskore raznessya sluh, chto po nashemu
delu iz centra priedet upolnomochennyj, kotoryj nakonec-to reshit, chto s nami
delat'.
Menya vyzvali k nachal'stvu.
Za stolom v nebrezhnoj poze v forme kapitana sidel Mishka.
- Zdorovo Sasha, s Uralmasha. - vydal on rifmu - Vot my i vstretilis'.
- CHto tebe nado, nedonosok?
- Ty vse obizhaesh'sya.
On prishchurilsya, skuly szhalis'. Glaza sverknuli nedobrym ognem.
- Znachit, na mne kapitana poluchil?
- I na tebe tozhe. Na vsyakoj shvali vrode tebya. No ya s toboj ne layat'sya
syuda prislan, a delat' delo.
- Opyat' kogo-nibud' zalozhit' priehal?
- Zatknis'. YA eshche ne zabyl, chto dolzhen tebe otdat' dolg. Mozhet tebe
sejchas vrezat' opleuhu?
- My sejchas v raznyh vesovyh kategoriyah. U tebya bol'she gnusnyh prav,
chem u menya.
- Hvatit. YA reshil, zavtra vyhodish' na rabotu.
- Spasibochki za zabotu, a to ya udivilsya, zachem eto der'mo priehalo.
- Katis'...
On nazhal na knopku.
- Sleduyushchij.
- Smotri, novyj direktor idet. - odin iz zekov tolknul menya v plecho.
Ko mne podhodil Vladimir Ruslanovich. Uvidev menya, on mignul glazom i ne
menyaya lica, proshestvoval so svitoj dal'she.
Vskore menya poprosili zajti k direktoru.
Vladimir Ruslanovich sidel v ogromnom kozhanom kresle i ulybalsya kak
staromu znakomomu.
- Zdravstvuj, Sasha.
On teplo pozhal ruku.
- Sadis', - zhestom barskoj ruki brosil on. - |j, Anna, prinesi kon'yaku,
da paru buterbrodov, - progovoril on v mikrofon. - Skol'ko let uzhe proshlo,
Sasha? Vot opyat' vstretilis' i vmeste rabotat' budem.
- YA ni chego ne ponimayu. A kak zhe Mishka? Ved' on znal i dogadyvalsya, chto
vy prichastny k moemu delu.
- Da Mishka kto? Navoznyj chervyak. Togda on menya upustil. Poka iskal,
vremya prishlo drugoe, a teper' on mne pyatki lizhet. YA zhe kupil vse Mishkino
nachal'stvo. Hochesh' dokazhu, chto eto tak. Smotri.
Vladimir Ruslanovich nabral nomer nevidimogo mne telefona.
- Grisha privet. Da, da, ya. Kak syn, postupil? YA govoril zhe, chto vse
budet v poryadke. Konechno. Horosho. Poslushaj, u menya k tebe est' malen'kaya
pros'ba. V izolyatore KGB sidit horoshij malyj, Skvorcov Aleksandr Maksimovich.
Vypusti ego, pod moyu otvetstvennost'. CHto znachit ne mozhesh'? Ty popytajsya. Da
ego zavtra zhe razmazhut ob stenku. Znachit sdelaesh'? Dogovorilis'. Poka.
Voshla Anna, simpatichnaya chechenka s podnosom v rukah. Na nem stoyala
butylka kon'yaka, dve ryumochki i gorka buterbrodov s kusochkami limona na
kazhdom.
- Vot Vladimir Ruslanovich. YA mogu idti? Oj...
Vladimir Ruslanovich ushchipnul ee za yagodicu.
- Idi, idi, radost' moya.
Anna vspyhnula i bystro isparilas'.
- Davaj Sasha, vyp'em za tvoyu novuyu zhizn'. Zavtra tebya osvobodyat. YA tebe
dam adres, gde budesh' zhit', a rabotat' budesh' ne u menya, u drugogo horoshego
cheloveka, tozhe v obidu tebya ne dast. U menya nel'zya vol'nomu, zakrytoe
predpriyatie.
My vypili, vspomnili i utochnili prichiny provala nashej operacii.
- Ved' tvoi Mishka. - govoril Vladimir Ruslanovich.
- On ne moj.
- Nevazhno. Mishka lapshu tebe na ushi veshal, utverzhdaya, chto poshel sluzhit'
v armiyu. On god prouchilsya na spec kursah KGB i poshel v narod, kak
narodovolec, vyyavlyat' neugodnyh vrode tebya i menya. Seksotom stal.
- Vrode, emu povezlo. - zametil ya.
- Povezlo. No der'mo vsegda ostanetsya der'mom. U tebya ruki, golova, a u
nego chto...nyuh, da i tot razbityj.
- Razbityj, ne razbityj, a menya on togda pojmal.
- |to ya vinovat. Esli by ne pribory, my by do sego vremeni shlepali
monety. Ty ne stesnyajsya Sasha nalivaj. YA u tebya v bol'shom dolgu. Obeshchayu budu
podderzhivat' vse vremya. Esli chto, ne somnevajsya, vse sdelayu.
- A gde Izmail?
- Zdes', gde emu byt'.
- Kak zdes'? YA ego ne videl.
- Ego togda tak i ne pojmali, potom ya ego nashel i peretashchil syuda. Goda
dva uzhe zdes' rabotaet. Ty s nim vstretish'sya, kogda vyjdesh' na svobodu. Da
ty pej Sasha, pej.
My raspili vsyu butylku i ya s horoshim nastroeniem poshel v kamery
izolyatora.
Menya dejstvitel'no, na sleduyushchij den' otpustili iz izolyatora, vydav
pasport i den'gi, i ya poshel iskat' adres, peredannyj mne Vladimir
Ruslanovichem
.
Dver' otkryla moloden'kaya devushka s ispugannym lichikom. Ee kudryashki
nervno vzdragivali na chistoj kozhe lba. Ona byla ochen' proporcional'no
slozhena i dlinnaya sheya podderzhivala golovu s chelkoj i styanutymi volosami v
kichku.
- Vam kogo?
- Mne skazali, chto zdes' svobodnaya komnata.
- Kto skazal?
- V milicii.
Ona poezhilas'.
- Vy russkij.
- Da.
- |to uzhe legche. Mama, - kriknula ona v koridor. - Zdes' novyj zhilec
prishel. Slava bogu, russkij.
Vyshla polnaya zhenshchina, protiraya ruki polotencem.
- Antonina Pavlovna. - predstavilas' ona, protyagivaya ruku.
- Aleksandr Maksimovich.
- A eto Galya, moya dochka. Galochka pokazhi komnatu.
Kichka vzdrognula i povernulas' ko mne. Golovka stala udalyat'sya.
- Idemte, - razdalsya golos v koridore.
Komnata imela poluzhiloj vid. Stol, shkaf, bufet, krovat' i chetyre stula.
- Vy ne kurite? Horosho. A to prezhnij hozyain smolil, azh steny
zakopchennye ostavil. - A chto s nim?
- Uehal v Rossiyu.
- A vy?
- Nam nekuda. Moi roditeli iz Belorussii, a tam vo vremya vojny nemcy
vseh rodstvennikov vyrezali. Drugih net.
- Nu chto zh, ostanovlyus' zdes'.
- CHto u vas, veshchej net?
- Net. Ograbili dobrye lyudi.
- Zdes' vezde tak. Hozhu teper' tol'ko po svoemu rajonu. Zdes' menya vse
znayut, a stoit tol'ko v drugoj popast', togo i glyadi, razdenut i izob'yut.
- I davno takaya zdes' obstanovka?
- A vy sami ot kuda svalilis', chto nichego ne znaete?
- Iz-pod Aleksandrovki, Moskovskoj oblasti.
- Tam naverno tish' i blagodat', a zdes', tol'ko i slyshno: "Prirezhem i
prirezhem".
- Ladno Galya, ya nadeyus' skoro etot bedlam konchit'sya.
- Horosho by.
Moj novyj hozyain, Aleksandr Zakirovich, vstretil menya, kak blizkogo
rodstvennika.
- Kto prishel? Dorogoj. Ty luchshij drug Vladimir Ruslanovicha, teper' ty
moj drug. Ruslanych prosil, chto ty pozhelaesh', vse dlya tebya sdelat'. U tebya
est' zhelanie?
- Est'. Nuzhna pushka s patronami. Nuzhna zhratva. Den'gi kakie-nibud'.
- Fu, eto vse erunda. Na, - on vytashchil iz stola nastoyashchij noven'kij
kol't 38 kalibra i neskol'ko korobkov patronov k nemu. - Voz'mi. Edu i
den'gi poluchish' posle raboty. Horosho. Sejchas k delu. Vidish'.
On dostal iz karmana sto rublevye monety, poslednej chekanki monetnogo
dvora. Oni byli dvuh tipov. Odni s zolotym kruzhochkom po centru, drugie bez.
- Kak, mozhno sdelat'?
- Mozhno i te, i te.
- A kogda budet pervyj vypusk, esli my tebe vse dadim.
- CHerez 17 dnej.
- Po skol'ko mozhesh' vypustit'?
- Skol'ko zakazhesh' form. Kazhdaya forma daet v den' 430 monet.
- Postoj, postoj, daj ya sejchas podschitayu.
Hozyain vytashchil iz karmana kal'kulyator i nachal v beshenom tempe nazhimat'
na knopki.
- Nuzhno 5 form. - skazal on.
- SHest', - utochnil ya. - Odna dolzhna byt' vse vremya zapasnoj.
- Pojdet.
- |j, Zur, otvedi Sashu v masterskie, da chto ni poprosit, sdelaj srazu.
Zdorovyj chernyj uvalen' kivnul golovoj.
- Poshli.
Masterskaya kak masterskaya, no est' vse oborudovanie i vse materialy.
Rabotayut v osnovnom russkie, est' chechency, ingushi i dazhe evrej.
- Aleksandr Maksimovich.
Pozval kto-to menya. YA obernulsya. U dverej stoyal Izmail. My, na glazah u
vseh obnyalis'.
- ZHivoj chert.
- Zachem chert. Prosto zhivoj. Vam zato zdorovo dostalos', Aleksandr
Maksimovirch?
- Dostalos', Izmail. My s toboj posle raboty pogovorim, a sejchas,
poznakom' menya s hozyajstvom.
- Pojdem.
Mne dali kuchu etih parnej i my nachali gotovit' press-formy, varit'
splavy i prokatyvat' ih v listy. Nachalos' izgotovlenie pervyh
eksperimental'nyh monet.
YA prishel domoj pozdno. V rukah u menya byli meshki s konservami,
fruktami, hlebom i dazhe s butylkoj vodki. Vse otdal Antonine Pavlovne i ona
byla otchayanno etomu rada.
- My pochti davno vse prodali, pravda muzh poluchaet na rabote zarplatu
produktami, no chto eto na troih chelovek.
- Gde on rabotaet?
- Na neftyanom kombinate.
- Dumayu, budet vam teper' polegche.
Pervuyu, bolee pohozhuyu, monetu poluchili cherez 11 dnej. Hozyain dolgo
voshishchalsya ej, potom pomchalsya komu-to pokazyvat'. CHerez 20 dnej, my vyshli na
vypusk 2500 shtuk monet v den'.
Obstanovka v CHechne nakalyalas'. Vse chechency i ingushi iz masterskoj ushli
v voenizirovannye otryady. Proizvodstvo monet spalo.
Hozyain pozval menya v svoyu kontoru.
- Poslushaj drug. Vypolni srochnyj zakaz. Odin horoshij chelovek edet v
Sankt-Peterburg k svoim druz'yam. Te hotyat naladit' sbyt zhetonov dlya metro.
Ne mog by ty nadelat' nu tak tysyach sto? Metall dam, tam dazhe parshivaya med'
idet. Vot zheton, smotri.
|to byla primitivnyj okislivshijsya zheton.
- Horosho, popytayus' sdelat'. Kogda drug uezzhaet?
- CHerez nedelyu.
- Sdelaem. A chto delat' so storublevkami?
- Skol'ko mozhesh', delaj.
- Budut rabotat' dve pressformy.
- Dogovorilis'. Sasha, ya hochu tebe skazat', u nas vse nespokojnej i
nespokojnej. Vladimir Ruslanovich predpolagaet, chto sobytiya povorachivayutsya k
potasovke s Rossiej. My k svoim russkim otnosimsya neploho, no chem chert ne
shutit. Zavaruha budet naverno k novomu godu. Mozhet ty uedesh' vremenno v
derevnyu ili drugoe mesto, my tebe adres dadim.
- Net. YA ne dumayu, chto Russkie pojdut voevat'. Zdes' zhe polno ih
soplemennikov, esli chto sluchit'sya, ih prosto vyrezhut.
- |to chush', hotya psihov polno i u nas. No ty, Sasha, zrya otkazyvaesh'sya.
Posle raboty, ya poshel na telegraf i otpravil Mashe telegrammu: "Esli ty
eshche ko mne horosho otnosish'sya i pomnish', primi iz Groznogo sem'yu bezhencev. YA
durak. YA lyubil tebya vsegda. Otvet do vostrebovaniya. Groznyj. Sasha."
CHerez dva dnya prishel otvet: "Pust' bezhency vyezzhayut na moj adres. Kak
zhal', chto proshlo stol'ko let i ot tebya ne bylo ni strochki. Poezd ushel.
Masha."
Ih bylo troe. Gryaznye chernye shapochki na golove, nebritye shcheki i chernye
zhestkie glaza.
- Ty, russkaya svin'ya, ne odolzhish' svoyu sumku i koshelek.
U dvoih avtomaty zakinuty za plecho, tretij stoit v poluoborot i stvol
AK smotrit mne v lob. Nepriyatnyj oznob ohvatil telo.
- Horosho, voz'mi.
YA protyagivayu sumku, tomu kto stoit v poluoborota i delayu vid, chto polez
za bumazhnikom.
- A teper', svolochi, povernites' spinoj.
Kol't upersya v parnya s podnyatym avtomatom. Parni s izumleniem smotryat
na menya.
- Vy ne ponyali?
Ot zvuka vystrela, odin podprygivaet. Pulya uhodit nad ih golovami.
Medlenno oni povorachivayutsya ko mne spinoj. YA rukoyatkoj kol'ta b'yu po gryaznoj
shapochke. CHechenec poslushno skladyvaetsya v poyase i bokom padaet na zemlyu.
Podhozhu k vtoromu kol't upert emu v rebro i on poslushno pozvolyaet snyat' so
svoego plecha avtomat. S tret'im postupayu takzhe.
- A teper' begom ot syuda.
Odin povernulsya ko mne, shok u nego proshel.
- Otdaj avtomat, - gluho govorit on. - Otdaj, Mne zhit'ya ne budet, esli
ne otdash'.
YA vzyal avtomat, vytashchil rozhok i peredernul zatvor.
- Na.
On sreagiroval na brosok i AK okazalsya v rukah.
- Tol'ko ne shevelis', inache prib'yu.
- Tebe ne zhit', russkij. Tebya vseravno najdem, - zagovoril drugoj, bez
avtomata.
- Ty, kogda-nibud' slyshal o Zure? Vizhu, chto slyshal. Zavtra ty pridesh' k
nemu i poluchish' svoj avtomat, a zaodno i eshche koe-chto. A teper', berite ego,
- ya ukazal na lezhashchego i ubirajtes' ot syuda.
Oni uzhe poslushno zabirayut lezhashchego i ischezayut za uglom doma. YA podbirayu
avtomaty, sumku i idu na rabotu.
Zur mrachno vyslushal menya, vzyal avtomaty i ni chego ne skazav ushel.
Antonina Pavlovna i ee muzh legko soglasilis' na pereezd. Galya
zaupryamilas'.
- A kak zhe vy, Aleksandr Maksimovich? Ostanetes' zdes'. Mnogie russkie
ostayutsya zdes'. Nu kuda my poedem, v nevedomye mesta. Bez deneg, bez raboty,
bez zhil'ya - budem tam nahlebnikami.
- Poimi, Galya, obstanovka v gorode vse huzhe i huzhe. Kogda nachnetsya
bojnya, postradayut bezvinnye. |to zakony vojny.
- Vojny ne budet. Zdes' zhe mnogo russkih.
- Budet Galya. Samoe uzhasnoe - eto nacionalizm, osobenno obizhennogo
russkimi, naroda. Ego zdes' razduvayut i pozhar skoro ohvatit vsyu respubliku.
Galya molchala.
Mashinu do Stavropolya ya vybil u Vladimira Ruslanovicha i Galya vmeste s
sem'ej uehala.
Menya priglasil k sebe v kabinet Aleksandr Zakirovich. U stenki stoyali
tri znakomyh chechenca i Zur.
- |ti? - sprosil Aleksandr Zakirovich.
- Da, eti.
- Oni bol'she ni kogda ne budut. Pravda, rebyata?
- Ne budem, ne budem, - gluho zagovorili rebyata, glyadya v pol.
- Zur, otdaj im oruzhie i zachisli v otryad k Arsinu.
- Idite za mnoj, soplivye deti.
CHechency poslushno ushli za Zubrom.
- Sasha, mnogie iz nashih uzhe nepredskazuemy. YA pogovoril zdes' koe s
kem. My reshili, raz ty ne uhodish', vremenno prekratit' proizvodstvo monet. A
sozdat' remontnuyu kontoru po remontu i izgotovleniyu oruzhiya. Kak ty,
soglasen?
- A kak zhe zhetony?
- Vot zhetonami i zakonchish'.
ZHetony izgotovili vo vremya i otpravili v Sankt-Peterburg. CHerez 16 dnej
nachalas' vojna.
Arsen izuchayushche smotrit na menya.
- Tanki prorvalis' v nash rajon. Ty by vse-taki luchshe ushel. Pridut
drugie, oni tebya ub'yut.
- Drugie kto, vashi?
- Mozhet i nashi, mozhet i naemniki, a inogda eto delayut i vashi. Im vse
ravno, kakoj russkij, lish' by byl muzhik. Idem vse-taki s nami.
- Net. YA ostayus'.
- Kak hochesh'.
Zatryassya dom i zazveneli stekla. Na ulice lopnul snaryad.
- Uzhe podhodyat. Poka Sasha, bud' zhiv.
- Bud' zhiv Arsen.
Cepochka, odetyh v komuflyazhnuyu formu lyudej dvinulas' po pereulkam
navstrechu smerti. Vse-taki sil'nye rebyata. Tyazhelo nashim budet s nimi
voevat'. YA polez v podval svoego doma i podojdya k oknu vysunulsya na ulicu.
Kolonna tankov i bronetransporterov dvigalas' k domu. Pervye mashiny uzhe
poravnyalis' s domom, kogda hvostatye granaty iz-za ukrytij vyleteli k celi.
Peredovoj tank vzdrognul i poteryav skorost', mashinal'no zashlepal trakami po
asfal'tu k blizhajshemu uglu sosednego zdaniya. Ostal'nye mashiny, kak by
naskochiv na nevidimuyu stenku vstali. Zdes' peremeshalis' mertvaya i zhivaya
tehnika. Bespreryvnyj grohot udaril v ushi. YA otpryanul ot okna. Zdanie
zatryaslos' ot snaryadov i pul'.
Russkie ostaviv trupy, ranenyh i bituyu tehniku, ushli obratno.
CHechency likovali. Oni kak deti polzali po mashinam, sobiraya oruzhie i
vsyakij hlam, koe gde razdavalis' vystrely. |to pristrelivalis'
toyazheloranennye russkie, deti - muzhchiny. Legko ranenyh sgonyali mezhdu domami.
Ih nestrojnuyu cep' poveli v shtab.
Masterskoj ne bylo. S nachalom voennyh dejstvij vse razbezhalis'. Ischez
Aleksandr Zakirovich, ushel voevat' za pobedu islama Izmail i Zur. YA uzhe ne
znal, zachem ya zdes' i chto teper' delat'. V Rossiyu vozvrashchat'sya opasno, ya ne
dosidel srok. Zdes' ostavat'sya tozhe opasno, prib'yut, ne chechency, tak svoi.
Kazhdyj den' stanovilsya vse huzhe i huzhe. Russkie ne nastupali, oni
metodichno razrushali postrojki artilleriej i aviaciej. YA pereselilsya v
podval. Inogda syuda zaskakivali chechency ili islamskie dobrovol'cy. Oni
perekidyvalis' so mnoj neskol'kimi frazami i perezhdav ocherednoj artnalet,
ischezali. Nakonec, russkie izmeniv taktiku, poshli v nastuplenie i sudya po
vsemu uspeshno. Vse blizhe i blizhe podstupali federal'nye vojska i vskore
shkval pul' i granat dostig moego doma.
Otryad Arsena ukrepilsya zdes' zhe v podvale. Prishel Izmail. On pohudel.
Ne britye shcheki, delali ego pohozhim na Pushkina.
- Sasha. Ty tak i ne ushel?
Vmesto privetstviya nachal on.
- Kuda? Tam zasadyat. Zdes' prib'yut.
- Da, polozhenie u tebya ne zavidnoe. Nashe tozhe ne luchshe. Zatevat' vojnu
s moguchim sosedom, da eshche v legko dostupnom rajone, eto bezumie. |jforiya
pervyh pobednyh dnej konchilas', nachalis' nastoyashchie budni i stradaniya. Nashi
gore-rukovoditeli ne ponyali, chto eto ne V'etnam, ne Afgan, dazhe gory bez
podpidki iz vne ne dadut partizanskoj vojny. |to medlennyj konec, Sasha.
- No u tebya zelenaya povyazka. |to ved' ne tol'ko CHechnya?
- Ne poluchilos' Sasha, dumal vse islamskie veruyushchie podnimutsya, no
voevat' ni kto ne hochet.
- A gde Zur?
- Pogib, zavalilsya dom, gde on sidel s opolchencami. My dazhe kopat' ne
stali.
- A chto zhe vse ostal'nye, oni chto ne ponimayut, chto eto konec?
- A bog ih znaet, chto oni dumayut. Odni fanaty, b'yutsya za veru, drugie
duraki, a tret'i trusy, rady by sbezhat', da svoih boyat'sya.
- Teper' zdes' budete derzhat' oboronu?
- I da, i net. Nemnozhko po soprotivlyaemsya i ujdem. Kak pogib Zur
ostalos' u vseh v pamyati. Da i ne ustoyat' nam.
Boj nachalsya s obychnoj artpodgotovki russkih. Dom hodil hodunom i
medlenno razvalivalsya. Potom udarili pulemety i avtomaty po oknam doma.
CHechency otbivalis' yarostno. No vot, zatih odin, vskriknul i volchkom
zakrutilsya drugoj. Ognennyj shar vorvalsya v podval i popav v koridor lopnul
gde-to v stene. Dom tryahanulo. Kto-to istoshno zakrichal. Peredo mnoj stoyal
Izmail.
- Sasha, uhodim.
On potyanul menya za rukav. V okno udarila kosaya ochered' avtomata. Izmail
dernulsya i povalilsya na stenu.
Dva cheloveka proskochili v podval'noe okno. Peredo mnoj stoyal
ispachkannyj oficer rossijskoj armii s krovopodtekom u glaza. Znakomoe lico
osvetil dnevnoj svet. Drugoj v zashchitnoj forme stoyal spinoj, povodya avtomatom
v koridor.
- Mishka, eto ty?
- Ah, svoloch', ty eshche zhiv, predatel'.
Avtomat podnyalsya na urovne moej grudi. Holodok smerti proshel po kozhe.
Vdrug, s grohotom vystrela Mishka izognulsya i otletel v stenu. Avtomat
vypal iz ego ruk. Ego naparnik tknulsya nosom v truby. U dverej podvala stoyal
Arsen i borodatyj chechenec.
- Ubirajsya ot syuda. - zaoral na menya Arsen.
On shvatil menya za rukav i povolok k dveri. My perebezhali v sosednij
dom.
Boj konchilsya bystro. Inogda vzdragivala avtomatnaya ochered', chtob cherez
promezhutok vremeni napomnit' o sebe. Arsen opyat' poyavilsya peredo mnoj.
- Tebya vliyatel'nye lyudi prosyat, uhodi.
- Kto?
- Vladimir Ruslanovich prosit. On prosil tebe peredat', chto ty eshche
budesh' emu nuzhen. Pojdem, ya tebya vyvedu.
- Horosho. YA ujdu, no snachala, ya hochu zajti v tot podval, gde tol'ko chto
byl boj.
- Pojdem. Tol'ko bystrej.
S Mishki uzhe snyali kurtku i botinki. On lezhal na spine s zheltym licom i
otkrytymi glazami. Nagrudnyj karman okrovavlennoj gimnasterki vypiral ot
dokumentov. YA vytashchil ih. Vot voennyj bilet, krasnaya knizhechka predstavitelya
FSK, vyrezka iz gazety, dva pis'ma i fotografiya... Ulybayushchayasya Masha, Mishka s
belobrysoj devochkoj u ih nog, smotreli na menya.
Mishka, poganec Mishka.
Izmaila ottashchili v storonu, lico zalitoe krov'yu, bylo neuznavaemym,
tol'ko znakomye chernye glaza eshche krichali: "Sashka, uhodim".
Arsen vyvel menya na nezanyatuyu ni kem dorogu.
- Davaj Sasha. Priderzhivajsya etoj dorogi. Poka.
YA poproshchalsya i poshel.
Voina tol'ko razgoralas'.
Menya ostanovili nashi u betonnyh glyb, navalennyh na dorogu. Soldaty
obyskali i vmeste s dokumentami vytashchili kol't 38 kalibra.
Oficer dolgo izuchal dokumenty.
- Kak zhe ty ochutilsya v Groznom?
- YA tam zhil.
- A oruzhie zachem?
- CHtoby tam vyzhit'.
- Ne znayu, chto s toboj delat'. Byl by chichen, bylo vse yasno, no pozhaluj,
otpravlyu dlya strahovki, na peresyl'nyj punkt.
Peresyl'nyj punkt byl za kilometrov 17 ot Groznogo, na tol'ko chto
podvedennoj vetke zheleznoj dorogi. Tam stoyali tyuremnye vagony, v odin iz
kotoryh menya zatolknuli. Neskol'ko raz vyzyvali v pristrojku, chto stoyala
ryadom s zheleznoj dorogoj, chtoby snyat' pokazaniya.
Odnazhdy, menya vyzvali v doprosnyj barak. Vmeste s polkovnikom, kotoryj
vel moe delo, sidel Vladimir Ruslanovich.
- |to on, - srazu nachal Vladimir Ruslanovich. - YA mogu podtverdit' ego
lichnost'.
- Tak berite ego. Ohranu vydelit'?
- Ne nado. Davajte dokumenty i propusk na nego.
Menya otpustili. My edem po shosse v Stavropol'. Navstrechu dvizhutsya i
dvizhutsya kolonny s vojskami. Na vokzale v Stavropole, Vladimir Ruslanovich
proshchaetsya so mnoj.
- Sashka, ya vsegda chuvstvoval svoyu vinu pered toboj za tot arest. Podlec
Mishka lovko podcepil menya togda na svoj kryuchok. YA tebya vytashchil iz etogo
der'ma i esli hochesh', zhivi po svoemu. Esli zahochesh' rabotat' so mnoj, ya tebya
potom najdu. Vybiraj.
- YA vybirayu zhizn' po svoemu.
- Proshchaj, Sashka.
On obnyal menya i provodil do vagona.
Poezd shel na Sever. V novuyu zhizn'.
Fevral'-mart 1995 g.
E.Kukarkin Vo svem vinovat Mishka Prolog
- 5 -
E.Kukarkin Vo svem vinovat Mishka CHast' Pervaya
E.Kukarkin Vo svem vinovat Mishka CHast' pervaya
E.Kukarkin Vo svem vinovat Mishka CHast' vtoraya
E.Kukarkin Vo svem vinovat Mishka CHast' vtoraya
E.Kukarkin Vo svem vinovat Mishka CHast' tret'ya
E.Kukarkin Vo svem vinovat Mishka CHast' tret'ya
E.Kukarkin Vo svem vinovat Mishka CHast' chetvertaya
E.Kukarkin Vo svem vinovat Mishka CHast' chetvertaya
Last-modified: Fri, 09 Oct 1998 15:54:04 GMT