Andrej Lazarchuk. Stanciya naznacheniya
---------------------------------------------------------------
Dannoe hudozhestvennoe proizvedenie rasprostranyaetsya v
elektronnoj forme s vedoma i soglasiya vladel'cov avtorskih
prav na nekommercheskoj osnove pri uslovii sohraneniya
celostnosti i neizmennosti teksta, vklyuchaya sohranenie
nastoyashchego uvedomleniya. Lyuboe kommercheskoe ispol'zovanie
nastoyashchego teksta bez vedoma i pryamogo soglasiya vladel'ca
avtorskih prav NE DOPUSKAETSYA.
Po voprosam kommercheskogo ispol'zovaniya etogo teksta
mozhno obrashchat'sya po adresam:
Literaturnoe agenstvo "Klassik".
sander@stirl.spb.su
alexanderkrivtsov@usa.net
---------------------------------------------------------------
© Copyright Andrej Lazarchuk
---------------------------------------------------------------
Naivnym motyl'kam, letyashchim na Vozhdelennyj Svet;
Izmuchennym dusham, Bluzhdayushchim vo T'me v poiskah
Istinnogo Puti: Vy vse otyshchite - Nigde i Nikogda.
I da daruet vam togda Bog novuyu Dorogu!
(G.Faust. Iz poeticheskogo predposlaniya
k "Vseobshchej istorii Apokrifov")
CHert sidel na podokonnike, pokachival kopytcami i vertel v pal'cah
trostochku. Cilindr on snyal i postavil ryadom s soboj, i teper' vremya ot
vremeni mashinal'no oblokachivalsya o nego, umoritel'no pugalsya, otdergival
ruku i potom dolgo vypravlyal i razglazhival vmyatinu. V eti minuty on byl
takoj nastoyashchij, chto Genrih ne bez smyateniya dumal: a ne yav' li eto? V
konce koncov, ya ne tak uzh mnogo vypil vchera... hotya mnogo, konechno, no ne
do chertej zhe i ne do golubyh zhe slonov... Kstati, gde eto ya?
Na etot vopros otvet poka ne prihodil. Komnata plyla i pokachivalas',
i edinstvennoe okno ee podergivalos' ryab'yu, i chert, kstati, tozhe
podergivalsya ryab'yu i plyl kuda-to (kstati, mozhet li podergivat'sya ryab'yu
gallyucinaciya?), no dazhe cherez etu ryab' i pokachivanie mozhno bylo razobrat',
chto kogda-to, ochen'-ochen' davno, mozhet byt', eshche do Rozhdeniya Hristova
(kstati, kto eto takoj?) komnatu etu okleili zheltymi oboyami s melkimi
goluben'kimi cvetochkami, ne to landyshami, ne to nezabudkami
(fergissmajnniht... kstati, kto-to nedavno govoril mne: fergiss majn niht,
kto-to govoril... kto? A, prichem zdes' eto!), no teper' cvetochki vycveli
ili otcveli, oboi koe-gde toporshchilis', koe-gde lopnuli, mestami prostupili
kakie-to pyatna i poteki, i voobshche vse vyglyadelo do krajnosti
neprezentabel'no (ot francuzskogo "prezent", chto znachit "podarok"...
kstati, o podarkah: ya ved' sobiralsya komu-to chto-to podarit'... ili eto
mne sobiralis'? Kstati, chto takoe "podarok"?): i eti oboi, i krivonogij
stol s raskativshimisya pod nimi butylkami, i skripuchaya krovat' s
rashristannoj postel'yu (kstati, otkuda ya znayu, chto ona skripit?) i
zatoptannyj i zaplevannyj kover, na kotorom Genrih lezhal, absolyutno golyj,
kstati, na chto-to udobno opirayas' zatylkom i sovershenno ne sobirayas'
menyat' pozy. Vse normal'no, vse obychno, vot tol'ko etot chert, chert by ego
pobral...
Prishel, ponimaete, nezvano-neprosheno, tak hot' by sidel pomalkival,
tak net - bubnit i bubnit...
Znachit, ty vse ponyal, skazal chert. No zapomni, - tol'ko odin raz.
Odin-edinstvennyj.
"Ponyal", - skazal Genrih. CHto ponyal? CHto-to ved' ponyal, raz tak
skazal.
Nu vot i horosho, skazal chert. A ya poshel.
On nahlobuchil cilindr i sunul trostochku pod myshku.
"Podozhdi, - skazal Genrih. - |to chto zhe poluchaetsya? Vyhodit, ty menya
oblagodetel'stvoval?"
Fi, skrivilsya chert, kakie slova ty govorish', prosto neprilichno. A
ved' chto ty o nas, chertyah, znaesh'? Naslushalsya, nebos', bab'ih rosskaznej,
budto my tol'ko i znaem, chto dushi vashi zahomutyvaem - i v ad. Tak, chto li?
"A razve net?"
CHert poerzal, uselsya poudobnee, zakinul nogu na nogu.
V obshchem-to tak, skazal on. - No ne sovsem. Ochen' dazhe ne sovsem,
hotya, konechno, i svoj interes soblyudaem, tak iz odnogo al'truizma kto
teper' rabotaet? |to ran'she byvalo... Nu, ladno. Nam ved', brat, eta vojna
vo gde zastryala, bez dela sidim. Ponimaesh', etot (chert tknul trostochkoj
vverh) kogda-to davno dogovorilsya s nashim glavnym, chto, mol, kotorye na
pole boya - vse v raj, bez razbora: grehi tam i prochee. Vot on i grebet
teper' dushi lopatoj, stervec, on zhe vse eto narochno ustraivaet, kak vy ne
ponimaete, emu zhe davno vse ravno, kak vy tut, chto vy, emu by lish' dushi
vashi poluchit', a kakim putem - bezrazlichno, vot on i vybral legchajshij. Nu
a s toboj my hot' chut'-chut', da uedim ego, malen'kuyu takuyu podlyanochku emu
kinem, kak ty na eto smotrish'?
"A ya kuda popadu v takom sluchae?"
Nu, brat, skazal chert, ty ved' svoej smert'yu pomresh', kogda vremya
tvoe podojdet, tut uzh tebya na vesy - i kuda peretyanet. Tak chto za tebya my
eshche poboremsya.
"Znachit, esli ya soglashus', to eshche ne znachit, chto pryamo k vam?"
Kakoj zhe ty, ej bogu, skazal chert. CHto ty vezde podvohi ishchesh'? Net
zdes' podvoha, vse chisto, kak vesennee utro. My ved', cherti, ne takoj uzh
plohoj narod, kak o nas boltayut, i sochuvstvie imeem, i zhalost', i voobshche
nichto chelovecheskoe nam ne chuzhdo. Da i ada ty zrya boish'sya. Konechno, klimat
u nas ne ah, zato kakaya kompaniya podobralas'!
"A kak eto sdelat'? CHisto tehnicheski?"
Opyat' dvadcat' pyat', skazal chert. Da nichego ne nado delat'. Tol'ko
zahotet'. Kak zahochesh' po-nastoyashchemu, tak i poluchitsya. Mozhno, pryamo
sejchas? A? I ee tozhe?
CHert tknul trostochkoj kuda-to mimo Genriha. Genrih chut'-chut'
pripodnyalsya (v golove tut zhe vskolyhnulas' i zakruzhilas' mut') i ostorozhno
oglyanulsya. Aga, vot, znachit, na chem ya tak udobno lezhal. Na lyazhke etoj
baby. Interesno, kak ona syuda popala? A, eto ne ona popala, eto ya popal.
Obychnym putem. V smysle, cherez dver'. Vspomnil.
U zhenshchiny bylo ryhloe gryaznovato-beloe telo, kvadratnyj, kak chemodan,
zad i svalyavshiesya obescvechennye volosy. Ona spala. Iz ugolka otkrytogo rta
svisal zhgutik slyuny.
M-da... Genrih na chetveren'kah koe-kak dobralsya do krovati, povalilsya
na nee - krovat' zaskripela - i natyanul na sebya odeyalo. |to ya s nej,
znachit... Horosh.
Nu tak kak reshim, sprosil chert. Sejchas ili potom sam?
"Potom, potom..." - probormotal Genrih i zasnul, kak provalilsya.
CHert vzdohnul i kanul.
Blizhe k vecheru Genrih sidel v malen'kom kommercheskom kafe na terrase
na beregu morya i pil kofe. Nikogo bol'she v kafe ne bylo. Bufetchik dremal,
podperev shcheku kulakom. Tishina i spokojstvie. Budto by i net nikakoj
vojny... Kofe zdes' podavali natural'nyj, aromatnyj, sovsem dovoennyj,
takogo Genrih ne proboval let, navernoe, pyat', i teper' s naslazhdeniem
prosazhival poslednie den'gi - blago, oni byli uzhe ne nuzhny. Posle
chetvertoj chashechki golova vrode prochistilas', i poyavilis' koe-kakie mysli -
opasnaya roskosh' dlya unter-oficera imperatorskoj armii, no privychka i dazhe
neobhodimost' dlya eks-studenta chetvertogo kursa filologicheskogo
fakul'teta...
Dumaesh', znachit, ehidno skazal vnutrennij golos. Nu-nu. Davaj, dumaj.
Mozhet, chto i pridumaesh'. Napodobie poroha.
Esli by poroha... Pochemu eto tak: vydumyvaesh' poroh, a poluchaetsya
velosiped? Prichem takoj, chto samomu protivno?
Da potomu, chto sdohnut' mozhesh' tak vot, naedine so svoimi myslyami,
ili sletet' s katushek, ili razbit' bashku o kamni - i vse ravno nichego ne
proizojdet. I vojna kak shla, tak i budet idti. Za predelom granic, za
sfery zhiznennyh interesov, a mezhdu delom - protiv mirovogo kommunizma,
evrejstva, panslavizma, tehnokratii, anarhizma, postindustrializma,
nonkonformizma i chego tam eshche?.. Nu kto my takie, skazhite, chto nam vse ne
po nravu? Ved' dejstvitel'no ne po nravu, i delo tut ne tol'ko i ne
stol'ko v etom kogda-to efrejtore, potom kinozvezde, a nyne imperatore...
Stadnost', podskazal vnutrennij golos.
Stadnost', soglasilsya Genrih. Strah otstat' ot stada i prosto strah,
kotoryj trusost'. Terpet' zhe ih ne mogu, etih chernyh, zatyanutyh, loshchenyh i
vyshkolennyh, i etogo tolstogo dergunchika so znachitel'nym licom i v
gornostaevoj mantii - dodumalsya! - a ved' vse ravno vedu sebya i postupayu
tak, kak oni togo hotyat. Perestanu - razdavyat. Sovershenno avtomaticheski.
Kak mashina. Takaya otlazhennaya i horosho smazannaya mashina. S gaechkami,
vintikami i shesterenkami, ne vedayushchimi, chto tvoryat. Ili vedayushchimi, no
zakryvayushchimi glazki. Ne ya. Ne tol'ko ya. Tol'ko ne ya...
"...nesleduyushchie prigovory polevyh sudov dovesti do svedeniya vojsk i
sdelat' predmetom obsuzhdeniya. Za trusost' prigovoreny k smertnoj kazni i
rasstrelyany: strelok Lyudvig Zejbert, ober-efrejtor Karl Vork,
ober-efrejtor Bruno Drest. Za trusost' prigovoren k smertnoj kazni i
poveshen fel'dfebel' |duard Pishel. Za trusost' i dezertirstvo prigovoreny k
smertnoj kazni i rasstrelyany: grenadery Maksim |ngel'klast, strelok Iogan
Hags, efrejtor Bertran Glenke, lejtenant Archibal'd Long, lejtenant Adam
Val'. Za dezertirstvo i predatel'stvo, vyrazivsheesya v perehode na storonu
vraga, prigovoreny k smertnoj kazni: vahmistr Vol'demar Lanski i
vol'nonaemnyj Aleksandr |ngel'hen. Za sabotazh i prednamerennuyu porchu
voennogo imushchestva prigovoren k smertnoj kazni i poveshen oruzhejnyj master
|mmanuel' Pirpr. Za nepovinovenie prikazu prigovoreny k smertnoj kazni i
rasstrelyany: grenader Bezil Ballard, efrejtor Anton Hakman, polkovnik
Zigmund Karuzo. Za samovol'nyj uhod s zanimaemyh pozicij prigovoreny k
smertnoj kazni..."
I tak dalee. A potom poluchaetsya, chto golova u menya sama po sebe, a
ruki i nogi neposredstvenno podchinyayutsya prikazam vyshestoyashchego nachal'stva.
Ibo, kak izvestno, bitie opredelyaet soznanie...
Nu, starina, kak budem zhit' dal'she? Mozhno, konechno, prijti na vokzal,
sest' v poezd, doehat' do stancii naznacheniya i prodolzhat' sluzhit'
Imperatoru, mezhdu delom preziraya sebya; tem bolee, chto vse nutro moe tak i
rvetsya v uyutnyj okop, lish' tol'ko podumayu o toj travle, kotoraya
razvernetsya, esli... Esli chto? Nu, v obshchem... eto... ponyatno, koroche.
Doshel ty, brat, do ruchki. Dazhe sam s soboj namekami ob®yasnyaesh'sya.
Dressirovka, nichego ne skazhesh'...
Nu i boyus' - a chto tut takogo neobychnogo? Gde oni teper', hrabrye?
Vse boyatsya, ne tol'ko ya.
Vot imenno, "ne tol'ko ya"...
Tak chto zhe vse-taki delat'-to budem?
Ne znayu.
|h, plyunut' by na vse, podumal on, sidet' by vot tak i potyagivat'
kofe... Vypast' by iz vremeni...
Stop. V etom chto-to est'. Sidet'. Vot tak. I potyagivat' kofe...
A ni cherta v etom net...
CHert! Daveshnij chert!
Slushaj, ne shodi s uma, izumlenno skazal vnutrennij golos. Ty zhe
razumnyj chelovek, nu kakoj mozhet byt' chert? Napilsya do chertej, koze
ponyatno.
Koze vsegda vse ponyatno, ona dlya menya ne avtoritet. Ne sushchestvenno,
otkuda vzyalsya chert. CHto on skazal? Ved' on zhe skazal chto-to takoe...
Ty mozhesh' ostanovit' vremya, - vspomnil Genrih ochen' otchetlivo, budto
kto-to sheptal emu na uho, - i do konca zhizni zhit' v etom ostanovlennom
mgnovenii. No tol'ko odin raz - i nasovsem. Navsegda. I chtoby sdelat' eto,
nado prosto ochen' zahotet'.
CHto zh, ochen' legko proverit'. Nado tol'ko zahotet'. Sejchas. Vot siyu
minutu. Pyat' chasov. Bezumnoe chaepitie, L'yuis Kerroll, "Alisa v strane
CHudes". Vechno pyat' chasov. Ustroyu bezumnoe kofepitie. Syuda by eshche Sonyu i
SHlyapkina - dlya kompanii...
Takoj reakcii Genrih ot sebya ne ozhidal: spinu styanulo holodom, lico
zalil pot; on szhal zuby, scepil ruki, chtoby unyat' drozh', - ne pomoglo. Raz
v okop pod nogi k nemu skatilas' nerazorvavshayasya bomba - oshchushcheniya byli
pohozhie.
Nu i nervy u tebya, prezritel'no skazal vnutrennij golos. Genrih vstal
i podoshel k parapetu.
"Blazhen, kto vyrvat'sya na svet nadeetsya iz lzhi okruzhnoj. V tom, chto
izvestno, pol'zy net, odno nevedomoe nuzhno. No polno vecher omrachat' svoej
toskoyu besprichinnoj..."
Da, zdes' mozhno na sekundu zabyt', chto idet vojna. More sinee-sinee,
teploe i lenivoe, i takoe zhe goluboe, kak more, nebo nad nim. Pal'my i
prochaya bujnaya tropicheskaya zelen' - vot ona, peregnis' cherez parapet, i
mozhesh' potrogat'. Zvenyat cikady, poyut pticy, a noch'yu, besstrashno narushaya
prikaz o svetomaskirovke, budut letat' svetlyachki...
Da, na sekundu mozhno poverit', chto vojny net. |to esli ne smotret'
vpered, gde na gorizonte razlegsya seryj drednout, ugryumyj i bezzhiznennyj,
kak kamennyj ostrov. I esli ne smotret' napravo - tam dlinnyj uzkij mys, i
na nem nahal'no torchat, ne maskiruyas', igolochki raket beregovoj oborony. I
esli ne smotret' vniz, - gde na takoj zhe zelenoj terrase, zadrav v nebo
hoboty, stoyat zenitki, a ryadom, pod pal'mami, spit orudijnaya prisluga. I
esli ne smotret' vverh - tam proplyvaet, natuzhno revya, tyazhelyj
vos'mimotornyj rejder s podveshennymi pod kryl'yami pikiruyushchimi
bombardirovshchikami. I esli zatknut' ushi, potomu chto probilo pyat' chasov, i
chernyj reproduktor na stolbe nachinaet vykarkivat' voennuyu svodku...
Genrih vernulsya za stolik, sel, obhvativ golovu rukami, i zakryl
glaza.
Net. Ne sejchas. Popozzhe. YA eshche ne gotov.
Nichego sebe, neuzheli ty poveril vo vsyu etu erundu? Ty, vsegda
gordivshijsya imenno tem, chto ne prinimaesh' nichego na veru? I vo chto - v
cherta!
Da ne v cherta. CHert, mozhet, i na samom dele prividelsya. A vremya ya
ostanovit' smogu - tochnee, sam smogu ostanovit'sya vo vremeni i ne idti
dal'she. YA eto chuvstvuyu. I ya eto sdelayu. Vot tak, dorogie moi - ya sbegu ot
vas, da tak hitro, chto vy menya nikogda ne smozhete pojmat'...
Na perrone bylo malolyudno: dva desyatka takih zhe, kak on, otpusknikov,
vozvrashchayushchihsya v svoi chasti; zaplakannye devushki i zhenshchiny, ugryumye usatye
otcy; svyashchennik; neskol'ko shpikov; neskol'ko spekulyantov; neskol'ko
prostitutok; prodavshchica cvetov; dve devochki-shkol'nicy v kosynkah s krasnym
krestom; pacan-besprizornik strelyaet glazom, chto by takoe speret';
policejskij iskosa sledit za pacanom-besprizornikom; koshka, kotoraya gulyaet
sama po sebe...
Nu, vot i vse. O pribytii poezda ne soobshchayut, i on poyavlyaetsya
neozhidanno, voznikaya iz-za tolchei nerazobrannyh vagonov: vperedi dve
platformy, odna s peskom, odna s zenitkami, potom chernyj, puzatyj,
losnyashchijsya pyhtyashchij parovoz, za nim vagony, sinie i zelenye vperemeshku.
Vse eto progromyhivaet, podlyazgivaet, podtyagivaetsya k perronu,
poskripyvaet i povizgivaet tormozami, ostanavlivaetsya, otkryvayutsya dveri,
i na tverd' zemnuyu vykatyvayutsya razveselye otpusknichki...
A mozhet byt', sejchas? - podumal Genrih. A? Poezd ujdet, a ya ostanus'?
Poezd ujdet...
Net. Rano (bozhe, durak kakoj, nu chego ty tyanesh', upustish' moment!).
Potom. Popozzhe.
|h, shesterenochka ty, Genrih, shesterenochka. Kak tebya zakrutili, tak ty
i krutish'sya, nikak ne ostanovish'sya. SHesterenochka-shesterenochka... V kakoj
vagon sadimsya? Vot v etot.
Genrih vskochil na podnozhku. Horosho hot', nikto ne provozhaet.
ZHalko, nekomu provozhat'...
Povezlo - kupirovannyj vagon, i polovina kupe pustye. Genrih sbrosil
ryukzak, povesil avtomat na veshalku dlya odezhdy i otkryl okno.
Na perrone proshchalis'. Pryamo pod oknom lihoj vahmistr-kirasir,
priderzhivaya sablyu, vzasos celoval yarkuyu vysokuyu bryunetku. Devochki v
kosynkah razdavali blagotvoritel'nye buterbrody: tonen'kie lomtiki hleba s
margarinom i bryukvennym povidlom. Naprotiv vokzala podralis' dve
prostitutki, ih ne mogli rastashchit', poka kakoj-to zheleznodorozhnik ne vylil
na nih vedro vody; teper' oni stoyali zhalkie, rasteryannye, pohozhie na
oshchipannyh voron...
Lyazgnuv buferami, poezd tronulsya. Medlenno proplyl pod oknom kirasir
so svoej devicej, devochki s buterbrodami, zheleznodorozhnik s flazhkom,
plachushchie mamy i mrachnye papy, mashushchie ruki, platki, shlyapy, zontiki,
vozdushnye pocelui, gazetnyj kiosk, mal'chiki iz "Gvardii Imperatora"
zamerli v pochetnom karaule, tonen'kie ruchonki vskinuty v istovom rimskom
privetstvii, semafor, pakgauzy, razbitye vagony i parovozy, zenitki,
docherna propylennaya zhivaya izgorod', snova zenitki, razvaliny elevatora, a
poezd vse nabiraet skorost', vse chashche b'yut kolesa na stykah, vse men'she
vremeni ostaetsya, vse men'she, men'she i men'she...
- O-o, ya, nadeyus', ne p-pomeshal? - sprosili za spinoj ne vpolne
tverdym golosom.
Genrih obernulsya. V dveryah stoyal daveshnij kirasir, za ego spinoj
mayachili eshche dvoe.
- Net, konechno, - skazal Genrih. - Vhodite, druzhishche. I vy tozhe.
Kirasir kachnulsya vpered i ne ustoyal by, ne primi ego Genrih v svoi
ob®yatiya. Za kirasirom vvalilis' mrachnovatyj fel'dfebel'-tankist,
britogolovyj i lopouhij, i "zelenyj beret" v pyatnistom kombinezone bez
znakov razlichiya. Proizoshel nebol'shoj veselyj kavardachok, v hode kotorogo
ryukzaki byli rassovany po uglam, a oruzhie pristroeno tak, chtoby ne meshalo
i v to zhe vremya vsegda bylo pod rukoj. Zatem kirasir, azartno sopya,
effektnejshim zhestom professional'nogo illyuzionista izvlek budto by iz
vozduha trehlitrovuyu banku samogona i torzhestvenno vodruzil ee na stol.
- Vy ved', kazhetsya, t-trezvy, mon sher? - neodobritel'no skazal on,
pytayas' posmotret' Genrihu v glaza; eto u nego poluchilos' ne srazu. -
Nep-pozvolitel'no!
Nu i ladno, podumal Genrih, nu i pravil'no. Uspeyu. U menya ved'
chertova prorva vremeni: noch', den' i vecher - v poezde; potom perenochuyu
gde-nibud' i eshche pyat' chasov budu ehat' na mashine; potom peshkom. Neuzheli zhe
ya ne uluchu podhodyashchej mne minutki!
Samogon byl horosh. On ne dral gorlo, ne otdaval sivuhoj, a na yazyke
ostavlyal priyatnyj privkus ne to oreha, ne to eshche chego-to podobnogo.
Kirasir pobedno poglyadel na ostal'nyh, kak dolzhnoe prinyal voshishchennye
zamechaniya i poyasnil, chto pervoe delo - eto procedit' samogon cherez desyatok
protivogaznyh fil'trov, nu a potom s nim nado delat' koe-chto eshche, a chto
imenno - on ne skazhet dazhe pod ugrozoj medlennogo perepilivaniya popolam, -
i dejstvitel'no ne skazal, kak vse troe na nego ne nasedali.
Kogda v banke ostalas' tret', a ves' zavtrashnij i chast'
poslezavtrashnego pajka byli prigovoreny, vyyasnilos', chto poezd stoit na
stancii, i beret voznamerilsya bylo sbegat' za sigaretami, no tut v kupe
kto-to poproboval vlomit'sya, pod smehotvornym predlogom, chto vse prochie
yakoby uzhe perepolneny, i prishlos' siloj vydvorit' nahala i zaperet' dver'.
- Nu vot, - skazal kirasir, - my i v kotle. YA, n-naprimer, tri raza
byl v kotlah, i vse tri raza kak-to vybiralsya. Fortuna, bratcy, redkaya
kanal'ya, no uzh kogo pometit - tot zhivoj.
- Ty na fortunu ne kivaj, - skazal tankist, - ty na menya kivaj. Vy
tam v kotly zalazite, a nam ih razbivaj.
- A mozhet, v karty, kak nastroj? - sprosil beret. - Est' svezhaya
koloda.
- V kartishki - eto horosho, - skazal Genrih, - da tol'ko deneg net.
- A, den'gi - eto chepuha, my na ushi igraem. Derzhi-ka etot vot listok
- raspisyvaj, pehota!
- Temno, ne vidno ni cherta, i svet ne zazhigayut...
- I ne zazhgut, chego ty zhdesh' - ved' svetomaskirovka. Est' gde-to
svechi u menya, podaj-ka moj ryukzak.
- Ezha by v zadnicu tomu, kto eto vse zateyal...
- Ty eto mne? Ili komu? O chem ty govorish'?
- A, prosto tak, toska vzyala... Nu ladno, gde tam karty?
- Ish', snova barabanyat v dver' - chego ot nas im nado?
- Hotyat po morde poluchit' - my eto obespechim!
- Aga, nashel, sejchas zazhzhem. Zalez', spusti-ka shtoru. CHto nas ub'yut -
somneniya net i ochen' dazhe skoro. Kogda pomrem, togda vzgrustnem, a nynche -
veselimsya!
- Opyat' stuchat, a nu, pusti, ya im nachishchu klyuvy!
- Ne otkryvaj, puskaj sebe stuchat. My zaperlis', my p'em, my
otdyhaem. Igraem v karty, hleshchem shnaps, zhzhem svechi, rugaem vlast' - a
zavtra vse podohnem. Davajte zhe, poka my ne podohli, pit' shnaps, zhech'
svechi, rezat'sya v kartishki... Sdavaj, pehota. O-la-la! Sto desyat'!
- YA pas.
- YA tozhe pas.
- Sto dvadcat'.
- Smelo! No chert voz'mi, vy vzyali, eto zh nado! A nu, po novoj!
- Kirasir, sdavajte.
- Opyat' stuchat, sto d'yavolov im v glotku!
- Ne znayu, kak dlya vas, a dlya menya vse eto - predstavlenie o rae...
- Predpochitayu musul'manskij raj - tam gurii, ne to chto v
hristianskom: sidish' sebe i tren'kaesh' na lire. Kakoj zhe eto dlya soldata
raj?
Metalos' plamya svechej, i vmeste s nim metalos' po stenam mnozhestvo
prichudlivyh tenej. Oni veli samostoyatel'nuyu, nezavisimuyu zhizn' i
samostoyatel'nuyu igru, prygali, perepletalis', naslaivalis', k teni
kirasira prizhimalas' ten' ego devicy, ostavshejsya na perrone, ten' tankista
veselo porhala, vzmahivaya ushami, kak babochka kryl'yami, neskol'ko tenej
"zelenogo bereta" boksirovali mezhdu soboj, a u sebya na pleche Genrih
obnaruzhil cherta. CHert izyashchno s kem-to rasklanivalsya, pripodnimaya cilindr.
I eshche chto-to neulovimoe mel'kalo mezhdu vsem etim, kakie-to obryvki
obrazov, kryl'ev, snov, zhelanij, nadezhd...
Sejchas, podumal vdrug Genrih, i snova lipkij holod obrushilsya na nego.
Imenno sejchas, vse ravno uzhe nikogda ne budet nichego luchshe etogo...
No togda ya nikogda bol'she ne uvizhu solnca...
Net, tak ya ne mogu. Dazhe kaznyat na rassvete... Utrom. Resheno - utrom.
A sejchas - mozhno, ya ni o chem ne budu dumat'?
- YA tak lyublyu vas vseh, - skazal on. - YA tak lyublyu...
Kirasir vdrug iknul i uronil karty. S minutu on poteryanno smotrel na
svoi ruki, potom probormotal: "Nardon, ma lirondel'", - i polez pod stol.
Tam on nemnogo povozilsya i zasnul. Ob®edinennymi usiliyami ego vodruzili na
polku, on vytyanulsya i zahrapel.
Vesel'e issyaklo. Svechi dogoreli. Tankist i beret zabralis' na verhnie
polki, Genrih styanul sapogi, rasstegnul remen', podlozhil ryukzak pod golovu
i zakryl glaza. Vagon motalo i raskachivalo, kolesa chasto-chasto barabanili
po stykam, i chuvstvovalos' sovershenno otchetlivo, osyazaemo, kak noch',
podelennaya, budto kniga, na stranicy-sekundy, s shelestom pronositsya skvoz'
eshelon...
Ehat' by tak vsegda, zavedomo znaya, chto nikuda ne priedesh'...
Pojmite menya pravil'no: ya ne trus. No ya i ne borec. YA nichego ne mogu
sdelat' v odinochku, ya ne znayu, chto mozhno sdelat' v odinochku, ya ne v silah
pomeshat' prestupleniyu, no ya ne zhelayu v nem bol'she uchastvovat'. I esli u
menya ne poluchitsya eto, ya ujdu po-drugomu...
"I uvidel ya mertvyh i velikih, stoyashchih pered bogom, i knigi raskryty
byli, i inaya kniga raskryta, kotoraya est' Kniga ZHizni; i sudimy byli
mertvye po napisannomu v knigah soobrazno s delami svoimi..."
Genrih prosnulsya ot togo, chto poezd stoyal. Kto-to begal vdol' vagona,
hrustya graviem, donosilis' slova komand, shipenie para i chastye, ne v takt,
metallicheskie udary. Tut zhe neskol'ko raz chem-to tyazhelym postuchali v
dver', i vlastnyj golos proiznes:
- Otkrojte!
Genrih otkryl, v lico emu udaril luch fonarya.
- A-a... - skazal obladatel' vlastnogo golosa, - unter. Sobirajtes',
unter. Ostal'nye zdes' tozhe untera?
- Tak tochno, - tupo skazal Genrih.
- YA kapitan |gan, nachal'nik eshelona. CHerez pyat' minut dolozhit' mne o
gotovnosti.
- Tak tochno, - povtoril Genrih.
- A nu-ka, chto eto u vas? - sovsem drugim golosom skazal kapitan
|gan. On shagnul v kupe, prikryl dver', vzyal dvumya rukami banku, prilozhilsya
k nej i neskol'ko raz glotnul. - Fu-u, - vydohnul on, - vot eto da! Sovsem
drugoe delo! Net, ya vsegda govoril, chto v nashej armii unter-oficer - eto
glavnoe zveno, vse na nih derzhitsya! Vot i sejchas - ni u kogo net, a u
unterov est'! Molodcy! Sami-to chto skromnichaete, glotnite.
- Blagodaryu, - skazal Genrih.
- On eshche i blagodarit, - zahohotal kapitan |gan. - Original! |j, tam,
po polkam! Pod®em! Unter, razbudite zhe ih!
No beret s tankistom uzhe prosnulis' i, pereklyuchayas' na novyj rezhim
funkcionirovaniya, delovito spuskalis' vniz; kirasir obaldelo sidel,
derzhas' za stolik, i poka nichego ne soobrazhal. Emu Genrih nalil bol'she
vseh. Vzor kirasira neskol'ko proyasnilsya, no do polnoj ego osmyslennosti
bylo eshche daleko.
Kapitan |gan podnyal shtoru, posmotrel v okno. Snaruzhi tayali serye
sumerki. Vdol' eshelona v dve sherengi stroilis' soldaty. Seyal melkij dozhd',
kaski mokro blesteli. Luchi prozhektorov sharili po polyu, po sinemu
perelesku, perekidyvalis' na dalekie shchetinistye holmy.
- Partizany vzorvali most, - ne oborachivayas', skazal kapitan |gan. -
CHasa dva nazad my propustili vpered sebya bronepoezd. Nu, i... V obshchem,
nashe schast'e, chto propustili. Sejchas organizuem presledovanie, daleko ujti
oni ne mogli. S voshodom solnca nas budut podderzhivat' vertolety.
On obernulsya, s udovletvoreniem oglyadel bravyh, gotovyh k marshu, boyu,
smerti i slave unter-oficerov, kivnul im: "Za mnoj", - i vyshel iz kupe.
- Vot tak, - skazal tankist. - Raz-dva - i v damki. Poshli, chto li?
Po ocheredi oni spustilis' na nasyp'. Kapitan |gan sdal ih pod komandu
ogromnogo, kak shkaf, ober-lejtenanta, i tot razvel unterov po otdeleniyam.
Genrih oglyadel svoih soldat i dazhe zashipel s dosady: tol'ko dva
pehotinca-okopnika, ostal'nye sbrod, bestoloch': sutulyj ochkarik, yavno
pisarishka, voennyj policejskij, zenitchik, dvoe iz aerodromnogo
obsluzhivaniya, himik, tolstyj starik-povar...
Nu, Genrih, izumlenno skazal vnutrennij golos, nu voennaya zhe ty
kostochka, da ty nikak povoevat' sobralsya? Vse, hvatit. YA bol'she ne dam v
sebya strelyat', tem bolee nastoyashchimi pulyami...
- Na...o!.. om...arsh! - neotchetlivo, kak skvoz' vatu, doneslas'
komanda kapitana |gana; Genrih posmotrel, kuda povorachivayutsya ostal'nye,
produbliroval: "Nalevo, shagom marsh", - propustil svoe otdelenie mimo sebya,
posmotrel, vse li idut, kak nado (vse shli normal'no, bez entuziazma, no i
bez unyniya), potom, oskal'zyvayas' na mokrom gravii, obognal soldat i zanyal
svoe mesto v stroyu. Teper' mozhno bylo rasslabit'sya i nikuda special'no ne
smotret' - tak, chtoby nichego ne ostavalos', krome tihogo padeniya dozhdevyh
kapel', hrusta graviya pod nogami, mernogo dyhaniya idushchih lyudej i bryacaniya
zheleza.
I nikuda ne det'sya ot etogo bryacaniya, takoe vpechatlenie, chto ishodit
ono ot nas samih. ZHeleznye pobryakushki... Gospodi, kak protivno.
Idi-idi, filosof. Rassuzhdaj, no idi, kuda vedut, delaj to, chto velyat,
dumaj tak, kak rekomenduyut. A rassuzhdat' - eto pozhalujsta. Pro sebya.
Kolonna opustilas' s nasypi, i dvinulas' po doroge. Idti stalo
trudnee, doroga raskisla, gryaz' plotoyadno chavkala, hvatala za sapogi, ne
puskala. Na razvilke dorog razdelilis': tri roty pod komandovaniem
shkafoobraznogo ober-lejtenanta napravilis' pryamo, v sedlovinu mezhdu
holmami, a tri drugih, vedomye kapitanom |ganom, - napravo, v obhod, imeya
cel'yu vyjti k poludnyu k dereven'ke s neproiznosimym nazvaniem; schitalos',
chto gde-to tam nahoditsya partizanskaya baza.
Ponemnogu stanovilos' svetlee. Solnce, vidimo, uzhe vzoshlo, no
probit'sya skvoz' nizkie nabryakshie tuchi bylo ne v silah. Dozhd' lil, to
oslabevaya nemnogo, to snova pripuskaya, lil spokojno i samouverenno, i ne
bylo u nego ni konca, ni kraya. Sprava, za lesom, razgoralos' temnoe
zarevo-oblava nachalas'. I vdrug skvoz' dozhd', skvoz' mokryj polumrak i
syrost' tam, vperedi, na vostoke, kuda lezhal put' kolonny, prostupil i
zasvetilsya klochok sinego neba...
Genrih, snyav zachem-to avtomat s plecha i ne otryvaya glaz ot okoshechka
sinevy, pobrel v storonu ot dorogi. On shel po koleno v mokroj trave i ne
dumal ni o chem, i ne slyshal okrikov za spinoj, i znal tol'ko odno: vot
sejchas... sejchas... Sejchas vyglyanet solnce.
Sejchas. Pryamo sejchas...
On upal licom v travu, vdohnul zapah mokroj zemli i uvidel, kak vse
pered glazami zalil oranzhevyj svet, a ot travinok bryznuli strogie chernye
teni, eshche raz vdohnul, sekundu pomedlil, kak pered vystrelom i ostanovil
vremya.
Oshchushchenie bylo takoe, budto poezd tormozit na polnom hodu. Ego vdavilo
v zemlyu, no on sobral vse sily i sel - i uspel uvidet', kak vse vokrug: i
polya, i holmy, i derev'ya - rasstupilis' i propustili lyudej skvoz' sebya, i
snova somknulis' nad nimi, kak voda...
Genrih zasmeyalsya tihon'ko i leg na spinu. Lil dozhd', i teper' on
budet lit' neskonchaemo, vo veki vekov, i eto horosho, eto prekrasno, eto
izumitel'no... I vechno etot kusochek golubogo neba, i etot zalivayushchij vse
vokrug chudesnyj oranzhevyj svet, i kraeshek solnca... I mozhno vstat' (potom,
potom!) i pojti, i vernut'sya na tu terrasu nad morem, gde bylo tak horosho
i gde pochemu-to ne reshilsya ostat'sya, tol'ko teper' tam ne budet nichego iz
vojny: ni reproduktora na stolbe, ni rejdera v nebe, ni drednouta na
gorizonte, - nichego, a tol'ko belyj kamen' parapeta, beloe solnce, sinee
more i sinee nebo, takoe zhe goluboe, kak more.
Nichego etogo ne budet, tam ved' noch'...
Pust' noch'. Pust'. Vse ravno. I, mozhet byt', tam ili gde-nibud' v
drugom meste ya vstrechu kogo-nibud' eshche, kto reshil ostat'sya - ne odin zhe ya
takoj...
A dozhd' vse padal, i padal, i padal - tihij i vechnyj.
Genrih shel dolgo i uzhe ne raz uspel ustat'. Nepromokaemaya nakidka
protekla, v sapogah hlyupalo, i utrennij holodok pronikal vse glubzhe i
glubzhe. Strannym obrazom razdvoilos' vremya: i shlo vrode gde-to vnutri ego
i sovsem ryadom s nim, i ne shlo - vo vsem ostal'nom mire. I tak zhe stranno
razdvoilas' dusha: i likovala, i bolela, i ne ponyat' bylo, chego v nej
vse-taki bol'she - boli ili radosti...
Nu chto s toboj, starina? Ved' ty poluchil, nakonec, to, chto hotel. Ty
ved' etogo hotel, ne pravda li?
Nichego, eto projdet. |to prosto pustota tak dejstvuet. |to sovsem
drugaya pustota, ona tol'ko vneshne pohozha na tu, strashnuyu, vstavavshuyu za
inymi lyud'mi i razgovorami...
"...esli kazhdomu otvesti po chetverti kvadratnogo metra - a etogo
dostatochno, - to vse chelovechestvo mozhno razmestit' na ploshchadi tridcat' na
sorok kilometrov. Pri koncentracii artillerii v tysyachu stvolov na kilometr
- a pri horoshih proryvah byvalo i bol'she..." "Osnovnye simptomy: povyshenie
temperatury tela, gemorragicheskaya syp', kashel', pozzhe krovoharkan'e. Ishod
nastupaet na vtoroj-tretij den' ot legochnogo krovotecheniya".
"Ballisticheskaya raketa - eto, ya vam skazhu!.. |to velikolepnyj fallicheskij
simvol, nacelennyj pryamo v goluyu zadnicu staromu gomiku Savaofu!"
"Sredstvo 808 predstavlyaet soboj letuchuyu zhidkost' temno-vishnevogo cveta.
Bez dobavleniya aktivatora netoksichna. Letal'naya doza aktivirovannogo
sredstva dlya cheloveka: 0,01 mg pri popadanii na kozhu i 0,002 mg
ingalyacionno." "CHto kasaetsya atomnoj bomby, gospoda, to eto poka sekret,
sami ponimaete. No ya byl na ispytaniyah - zrelishche nezabyvaemoe! Teper'
pobeda ne za gorami!" "Ubivajte, ubivajte, ubivajte - vy v svoem prave!"
CHto my i delaem vse eti gody...
Tebya eto bol'she ne kasaetsya. Pust' oni tam razbirayutsya, kak znayut.
Da, konechno...
Potyanulo dymom, tyazhelym, udushlivym, sladkovatym, i za povorotom
dorogi Genrih uvidel derevnyu. Derevnya gorela. Iz okon domov, iz-pod krysh
vysovyvalis' nepodvizhnye yazyki plameni; sorvavshis' s nih, zamerli v
vozduhe, perehodya v sizuyu pelenu, ostanovivshiesya rvanye kloch'ya i kluby.
Genrih uzhe znal, chto imenno uvidit v etoj derevne - tiho, na uho, v armii
peresheptyvalis' ob etom, - no vse ravno, stisnuv zuby i podnyav golovu,
poshel vpered.
Ostanovka vremeni prishlas' na samyj razgar karatel'noj akcii. Trupy
valyalis' na ulicah v teh pozah, v kakih smert' nastigla lyudej: v pozah
pokornosti ili begstva...
No ne vse umirali pokorno: vot karatel' - chernyj mundir i kragi - s
raskroennym cherepom; a vot drugoj, prikolotyj lomom k zemle...
Ne vse umirali prosto: nad etimi devochkami nadrugalis', a potom
vsporoli im zhivoty...
A vot podrostok, iskolotyj shtykami, no ne razzhavshij ruk, somknutyh na
gorle psa...
Zdes' strelyali v tolpu iz avtomatov...
A vot... Ne otvorachivajsya, skotina, ty ved' eto zashchishchal! -
...podveshennoe za nogi na perekladine vorot okrovavlennoe telo, ne ponyat',
muzhchina ili zhenshchina; ryadom v pyli valyaetsya sodrannaya kozha...
Snachala Genrih videl i vosprinimal vse s pugayushche-holodnoj yasnost'yu.
Potom budto chto-to lopnulo i prorvalos' v nem, i on uzhe ne pomnil s etogo
momenta pochti nichego... Potom ego dolgo i muchitel'no rvalo, i moshchnaya
raskruchivayushchayasya vnutri nego pruzhina gnala ego proch', proch', proch' otsyuda,
kuda ugodno, tol'ko dal'she, dal'she, eshche dal'she...
YA ne mogu bol'she. Ponimaete, ya bol'she ne mogu. YA ved' ne znal vsego
etogo!
Vse ty znal, skazal besposhchadnyj vnutrennij golos. A ne znal, tak
dogadyvalsya - i zhizn' gotov byl polozhit', chtoby etogo ne uznali drugie -
te, po tu storonu... Potomu chto stydno, nevynosimo stydno, stydno tak, chto
stydnee byt' ne mozhet - kogda za tvoej spinoj, pri tvoem popustitel'stve i
v konechnom schete tvoimi rukami tvoryat takoe...
Genrih sidel pod derevom, lovya rtom padayushchie s vetok krupnye holodnye
kapli. Les obstupal ego, mrachnovatyj, nepodvizhnyj, bezlikij, razmytyj
dozhdem, pohozhij na lyudskie tolpy s kartin Dyupre. I, glyadya na etot les,
Genrih chuvstvoval, kak medlenno, po kaplyam, vlivaetsya v nego temnyj,
glubinnyj, beznadezhnyj uzhas, uzhas greshnika, vdrug osoznavshego, chto vrata
ada uzhe zahlopnulis' za nim. Vot on, moj ad, ponyal on, vse moi krugi,
svedennye v odin - etot pustoj mir, v kotorom mne suzhdeno bluzhdat' odin na
odin so svoej sovest'yu. Pyat' let ya glushil ee: drakami, vodkoj, babami,
vojnoj, ustalost'yu... Teper' ya v ee vlasti.
A chto ya mog sdelat'? YA, malen'kij, odin? CHto?
Sdohnut' ty mog. Sdohnut' s chest'yu i, mozhet byt', dazhe s pol'zoj.
Pomnish', ran'she, davno - ty bol'she vsego boyalsya, chto pomresh' bez pol'zy i
bez sleda? Pochti zabyl... Konechno, snachala byl voenno-patrioticheskij ugar
- stydno vspomnit', - a potom nachalos' vyzhivanie. I vot eto stremlenie
vyzhit' vo chto by to ni stalo, prosto vyzhit' i nichego bol'she privelo tebya k
tomu, chto ty sdoh imenno tak, kak boyalsya - bez sleda, bez pol'zy... I
kakaya raznica, chto ty sejchas drozhish' tut pod derevom, eto kak v tom
rasskaze Birsa: cheloveka povesili, i v moment smerti on grezit, chto
verevka oborvalas', on bezhit, spasaetsya, vozvrashchaetsya domoj...
Sdohnut' ya mogu i sejchas... On snyal s plecha avtomat, vzvel, povernul
stvolom k sebe. Vzglyanul v chernyj zrachok dula. Ne strashno, ponyal on.
Sovsem ne strashno. Dazhe naoborot...
No bespolezno, holodno skazal vnutrennij golos. I bespolezno vdvojne.
Vo-pervyh, eto budet takoe zhe begstvo, a odin raz ty uzhe bezhal - pomoglo?
A, vo-vtoryh, ty prosto popadesh' v svoj sleduyushchij ad. Anfilada iz takih
vot tihih dozhdlivyh adov - kak eto tebe? Ty krepko vlip, paren'.
Tak chto zhe mne delat'?
Ne znayu...
Genrih vstal i pobrel - vse ravno kuda...
Genrih, druzhishche, da chto s toboj? Ty ved' poluchil, nakonec, to, o chem
ne smel i mechtat'. Ty svoboden, pojmi, ty svoboden, ty samyj svobodnyj
chelovek v mire, nad toboj nikto ne vlasten, ty nikomu nichego ne dolzhen, ty
bol'she ne kukla, ne shesterenka, ne pobryakushka, ty chelovek. Svobodnyj
chelovek. Navsegda svobodnyj. Tak v chem zhe delo?
Vse-taki v dolgah. Poka ya byl kukloj, u menya nakopilos' mnozhestvo
dolgov: i pered sovest'yu, i pered soboj, kakim ya byl ran'she, i pered tem
chelovecheskim sushchestvom, s kotorogo sodrali kozhu, i pered moej nenavist'yu,
kotoruyu ya stol'ko let derzhal vzaperti...
Snova potyanulo dymom, no na etot raz legkim, teplym dymom kostra, i
Genrih, podnyav golovu, uvidel lyudej. Ih bylo chelovek desyat', muzhchin i
zhenshchin; oni sideli pod doshchatym navesom, pridvinuvshis' k ognyu, i v ih
kruzhke sidel chert. CHert, ozhivlenno zhestikuliruya, chto-to rasskazyval.
Uvidev Genriha, chert zaulybalsya i podnyalsya emu na vstrechu. No
vyhodit' iz-pod navesa pod dozhd' emu, navernoe, vse-taki ne hotelos',
poetomu on stal tam, u kostra, podprygivat' ot radosti, razmahivat' shlyapoj
i vsyacheski pokazyvat', kak emu ne terpitsya prizhat' Genriha k svoej grudi.
Lyudi tozhe stali oborachivat'sya i podnimat'sya so svoih mest, i
ulybat'sya vrode by smushchenno, i Genrihu do spazma v gorle zahotelos' im
obradovat'sya, potomu chto eto byli, nakonec, oni, takie zhe, kak on...
Dezertiry.
Zamolchi, skazal on sam sebe. Zamolchi!
Dezertiry, povtoril on uporno.
Dezertiry!
Brosivshie svoj mir na proizvol sud'by. Tochno tak zhe, kak i on sam.
Genrih slabo mahnul im rukoj i poshel mimo.
Vot i vse, podumalos' emu. Vot i vse... Vot i vse... |ti slova
krutilis' v golove, budto igla vse vremya sryvalas' v odnu i tu zhe kanavu
zaezzhennoj plastinki. A potom vse prekratilos', i vnutrennij golos prosto
i yasno skazal emu: vspomni, v toj storone, gde nemnogo svetlee, est' eshche
odna derevnya. Ona poka cela.
Nu i chto? - ne srazu ponyal Genrih.
Ty menya udivlyaesh', skazal vnutrennij golos. To ty ne mozhesh'
razobrat'sya s dolgami, to ne znaesh', chto delat' so svoej svobodoj. Nu
zachem voobshche cheloveku svoboda?
Zachem? - zhadno sprosil Genrih.
CHtoby postupat', nakonec, po sovesti.
Vernut'sya okazalos' znachitel'no trudnee. Vymotannyj do predela,
Genrih lezhal, ne v silah poshevelit'sya. Strashno boleli vse myshcy, kosti,
sustavy, i tol'ko eta bol' ne davala emu vpast' v okonchatel'noe zabvenie.
I vse-taki prolezhal on dovol'no dolgo, potomu chto, kogda sily vernulis' k
nemu, dozhd' uzhe prekratilsya, tuchi ushli i solnce stoyalo vysoko nad
derev'yami. Ot zemli podnimalsya par, i v vozduhe pahlo travoj i berezami.
Gde-to vdali to vspyhivala, to ugasala avtomatnaya treskotnya, a potom
nad golovoj s sabel'nym svistom pronessya boevoj vertolet i Genrih ponyal,
chto otdyh konchilsya.
On bez truda nashel dorogu, po kotoroj vot-vot dolzhna byla projti
kolonna, zahodyashchaya v tyl k partizanam. Poziciyu on vybral kak nel'zya
luchshuyu: chut'-chut' na vozvyshenii, prikrytye kustarnikom, lezhali dva
ogromnyh valuna, v nezapamyatnye vremena prinesennye syuda lednikom. Lednik
rastayal, a valuny ostalis' i porosli mhom. Kak special'no zhdali etogo
sluchaya.
Ustroivshis' poudobnee i glyadya poverh pricel'noj ramki na les, polyanu
i dorogu, na etot prostoj pejzazh, Genrih podumal, chto eto, navernoe,
poslednee, chto on vidit v zhizni, podumal absolyutno spokojno i ne osobenno
udivilsya etomu svoemu spokojstviyu.
...Prozrevaya sebya kak ekzistenciyu, vspomnil on, chelovek obretaet
svobodu, kotoraya est' vybor samogo sebya, svoej sushchnosti, nakladyvayushchij na
nego otvetstvennost' za vse proishodyashchee v mire.
Snachala Genrih uslyshal topot mnozhestva sapog, a potom iz lesa
pokazalas' golova kolonny, soldaty bezhali vperevalku, zapalenno dysha, a
sboku, zametno prihramyvaya, bezhal kapitan |gan. Oni speshili. Genrih
spustil predohranitel'.
Vse eto horosho, toropyas', dodumyval on. No tol'ko naoborot. Lish'
glotnuv svobody i prozrev, nachinaesh' soznavat' svoyu lichnuyu
otvetstvennost'. I lish' vot tak, na samom krayu, vidish', nakonec, glavnuyu
svyaz' mezhdu soboj i vsem prochim...
On dozhdalsya, kogda pervye begushchie poravnyayutsya s primetnymi kustikami,
i nazhal spusk.
Last-modified: Wed, 24 Jun 1998 04:27:41 GMT